Praktische filosofie, toegepast op de kunst van goede vragen stellen
Van Socrates kunnen we onder meer leren dat een goed gesprek staat of valt met de wil om wijzer te worden, oprechte belangstelling voor de ander, een open houding, erkennen dat je niet(s) weet, focus op één centrale filosofische vraag, en de tijd nemen voor een goed gesprek. Het vraagt ook om moed om opkomende weerstand van je gesprekspartner te durven doorstaan.
Naast meer beschouwende bespiegelingen biedt het boek ook korte to-the-point handvaten: luister goed, neem de taal van de ander en van jezelf serieus, en let op lichaamstaal. Een interessant onderscheid is dat tussen vragen naar boven en vragen naar beneden. Vragen naar boven zijn abstract, bijvoorbeeld: wat maakt iemand tot een goede moeder? Vragen naar beneden zijn concreet en feitelijk, bijvoorbeeld: wat deed X precies? Waarom blijkt hieruit dat zij een goede moeder is? Andere tips: blijf bij het onderwerp van je vraag, vraag door in de denkrichting van je gesprekspartner en een tegenovergestelde denkrichting, “confronteer” je gesprekspartner met zijn of haar antwoorden (“alle mannen zijn egoïstisch” > alle?), en gebruik stel-dat vragen als het gesprek dood lijk te lopen.
De titel van dit boek is slim gekozen. Ik zag meteen een hipster voor me, die welbespraakt en vol energie gesprekken met mensen aan gaat, op de markt, op scholen, in buurthuizen, en op uitnodiging van organisaties. Hip is het boek zeker, door de vlotte schrijfstijl en de voorbeelden. Het boek helpt om je bewust te worden van wat een gesprek tot een goed gesprek maakt en wat je eigen valkuilen zijn. Voor mensen die van een goed gesprek houden een aanrader, al staan er ook open deuren in en komen sommige passages wat overdreven over. Wat zou het mooi zijn als Elke Wiss haar inzichten niet alleen deelt in lezingen voor organisaties en geïnteresseerde groepen, maar ook eens wordt uitgenodigd door het kabinet en het parlement. De kunst van het stellen van goede vragen en bewustwording van het belang van een goed gesprek en allerlei valkuilen verdient wat mij betreft ook een plek in het curriculum van middelbare scholen.
Ik ben wel bang dat dit boek vooral gelezen wordt door mensen die oprecht geïnteresseerd zijn gesprekken met meer diepgang, en niet of veel minder door mensen die dit boek het hardste nodig hebben. We herkennen het allemaal: gesprekken die meer op twee dialogen lijken dan op een echt gesprek. Dit laatste lukt alleen als gesprekspartners niet vooral hun eigen verhaal kwijt willen, maar serieus geïnteresseerd zijn in wat de ander te zeggen heeft. Helaas staat niet iedereen er voor open om de eigen mening aan een gedegen onderzoek te onderwerpen. Elke Wiss is zich hiervan bewust, en adviseert om je gesprekspartner te vragen of hij of zij over een bepaald onderwerp van gedachten wil wisselen, en te respecteren als dat niet het geval is. Dit doet me denken aan een uitspraak van George Bernard Shaw, die ooit op de vraag “Zullen we hierover eens van gedachten wisselen” als antwoord gaf: “Nou, nee, ik houd liever de mijne”. Het belang dat iemand wel of niet bij een goed gesprek heeft had wel wat meer uitgewerkt mogen worden.
Een ander onbelicht punt is: wat doe je als de conclusie van een gesprek is: we weten het antwoord op de vraag eigenlijk niet, of: het antwoord op de vraag is complex en ligt heel genuanceerd. In een vrijblijvend filosofisch gesprek een interessante ontdekking, maar voor mensen die een beslissing moeten nemen ingewikkeld. Een mooi thema voor een Socratisch gesprek, op mooi gepoetste schoenen of op hippe sneakers
Reageer op deze recensie
Meer recensies van TheovanderVoordt
Gesponsord
Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?
Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.
Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.
Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.
Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.
Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!
Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.
Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft
In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.
De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.
Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.
Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.
De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?
Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.
Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.
Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu
Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?
Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.
Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur
