Blijven nadenken, ondanks alle verschrikkingen
Een prachtige, ingetogen schrijfstijl. Zo is de pen van Léon Werth het beste te omschrijven. Althans wat dit dagboek betreft, Adieu Parijs. Als de Nazi’s begin juni 1940 voor de poorten van de Franse hoofdstad staan, slaan miljoenen mensen op de vlucht. De auteur en zijn vrouw gaan mee in deze gigantische vluchtelingenstroom. Met een auto hopen ze het platteland te bereiken.
De autorit wordt een soort martelgang. Pech, wanhopige medereizigers en de ontmoeting met uiterst dubieuze landgenoten. Er volgt een soort zwarte zaterdag, overvolle autowegen die het uiterste vergen van alle reizigers. Maar dan onder heel andere omstandigheden die wij als toeristen kennen. Destijds rijdt de angst mee. Auto’s, paard en wagen, fietsen, wandelaars, alles en iedereen is op de vlucht. Tergend langzaam worden dagelijks slechts enkele kilometers afgelegd. En dan die voortdurende onzekerheid. Wanneer zijn vluchtelingen veilig? Dat lot wacht ook de familie Werth. Vader en moeder dan, hun zoon is namelijk via een andere route wel veilig weggekomen. Maar omdat zijn ouders dat niet weten, is de bezorgdheid om hun kind natuurlijk zenuwslopend.
Ondanks alle ellende, gaat het naar omstandigheden nog enigszins redelijk met de Werths. Onderweg sterven namelijk anderen. Duitse piloten schieten vanuit de lucht vluchtelingen dood. Dat soort gruwelijkheden blijft deze schrijver bespaard. En als het meest extreme aan hem voorbij gaat, is er ruimte voor serieuze beslommeringen. Die, door de sobere manier van schrijven, niet banaal of heel ongemakkelijk aanvoelen. Zo moet Werth overnachten bij landgenoten die de Duitsers een warm hart toedragen. Wat doe je dan? Er moet op eieren worden gelopen om toch te blijven eten en een dak boven het hoofd te behouden. Die dubbele moraal, die bij vlagen laf aandoende rol, wordt herkenbaar en inlevend verteld.
De auteur is destijds bevriend met Antoine de Saint-Exupéry, deze schrijvende oorlogsvlieger verkrijgt wereldfaam met het boek De kleine prins. Juist deze literaire vriend adviseert Werth deze bijzondere vlucht uit Parijs te beschrijven. In Adieu Parijs is een brief van De Saint-Exupéry aan Léon Werth opgenomen. De vriendschap is niet onlogisch. Werth zelf is eveneens begenadigd met schrijverskwaliteiten. Als journalist, kunstcriticus en politiek commentator leeft hij van het op papier zetten van gedachten en gebeurtenissen.
Opnieuw een boek over de Tweede Wereldoorlog. Maar dan een dat inzoomt op een bijzonder aspect; vluchteling zijn in eigen land. Gevoelig, maar niet soft. Léon Werth heeft het advies van zijn goede vriend terecht ter harte genomen. Gelukkig maar.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Tim van den Brink
Gesponsord
Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?
Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.
Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.
Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.
Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.
Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!
Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.
Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft
In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.
De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.
Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.
Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.
De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?
Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.
Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.
Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu
Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?
Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.
Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur
