Een zeldzaamheid qua verrassende, maar ook logische opbouw

Op een of andere manier haal je ze er feilloos tussenuit: de Nederlandse geheim agenten in de misdaadliteratuur. Zo ook bij Versleuteld, de debuutthriller van Donald Nolet. Deze copywriter voor een reclamebureau komt uit de stal van Tomas Ross. De grootmeester van dit genre heeft al verschillende Hollandse spionnen bij de lezers geïntroduceerd.

Nolet voert het personage Douglas Schemerhorn niet op als een Nederlandse James Bond. Schemerhorn gaat namelijk bijna met pensioen en zijn gezondheid houdt bepaald niet over. Maar de AIVD'er heeft de kwaliteiten die er echt toe doen. Schemerhorn is slim, moedig, heeft lak aan gezag en waagt zijn leven voor het oplossen van een intrigerend mysterie.

Ogenschijnlijk begint dit verhaal met de familieperikelen van Josua Lambert. Zijn dementerende oma laat doorschemeren dat er een zekere Walther Gruber in haar leven is geweest. Deze Duitser was tijdens de Tweede Wereldoorlog in ons land gestationeerd als radiotechnicus. Gruber luisterde destijds de communicatie tussen de geallieerden af. En die werkzaamheden worden de inzet van een klopjacht waar Lambert en Schemerhorn bij betrokken raken.

Debutant Nolet schrijft ingetogen. Zijn hoofdrolspelers zijn normale mensen van vlees en bloed. Josua Lambert is een IT-specialist die zijn dementerende oma nog regelmatig bezoekt in het verzorgingstehuis waar ze verblijft. Als deze vrouw - op dat moment in goede doen - de naam Gruber opwerpt, duikt Lambert in het verleden van deze nog onbekende soldaat. De kersverse stamboom-onderzoeker begint bij het Nationaal Instituut voor Oorlogsdocumentatie. Een logisch en veilig begin. Maar Lambert moet vervolgens verschillende malen de geijkte paden verlaten om te achterhalen waar zijn wortels liggen. Schemerhorn heeft echter zijn hele leven nog nooit voor een veilige baan gekozen. Als geheim agent komt hij via een omweg achter Grubers bestaan. Schemerhorn mag dan verbleken bij Engelands 007, je kunt hem echter niet afdoen als onprofessioneel. En dat maakt hem lekker herkenbaar. De bewakers van de Nederlandse staatsveiligheid worden vrijwel altijd (ook in Versleuteld) beschreven als mannen die niet al te gekke dingen doen. Heldhaftig, maar zonder poespas.

De achterflap van Versleuteld  geeft meteen in een paar zinnen de historische impact van Walther Grubers afluisterpraktijken weg. Daar hebben Lambert en Schemmerhorn juist het hele boek voor nodig… De vraag rijst of Nolet met dat bijzondere gegeven uit WO II meer had moeten doen. De auteur beschrijft namelijk de spannende weg naar de ontrafeling van het dubieuze verleden van Gruber. Versleuteld zou met een iets andere benadering misschien grootser van opzet zijn geweest. Daarentegen onderscheidt deze schrijver zich van zijn beschermheer Tomas Ross. Nolet accepteert de leemtes in de geschiedenis en heeft niet de behoefte om die te gaan invullen.

Deze nieuwkomer heeft een thriller geschreven om trots op te zijn. Dit boek zit knap in elkaar en is een zeldzaamheid qua verrassende, maar ook logische opbouw. Als Nolet bij de opvolger van Versleuteld  iets meer durft, iets meer rauwheid voorschotelt, kan hij een hele grote schrijver worden.