Lezersrecensie
Aan vijanden geen gebrek!
Romeinse Rijk, 3de eeuw v.C.-5de eeuw n.C. Aan vijanden had het Romeinse imperium geen gebrek! Wie van hen waagde het om het machtigste rijk uit de oudheid te bekampen? Telkens opnieuw waren er wrokkige strijders, stoutmoedige koninginnen en barbaarse heersers die zich niet lieten afschrikken. De confrontatie met Romes hooghartige zelfvertrouwen, buitengewone generaals en gedisciplineerde legioenen bezegelde maar al te vaak hun eigen lot…
Philip Matyszak, docent oude geschiedenis in Cambridge, belicht 17 van deze onverschrokken figuren. Sommigen zijn bij iedereen bekend, anderen alleen bij ingewijden. Hannibal, Philippus van Macedonië, Viriatus, Jugartha, Mithridates VI, Spartacus, Vercingetorix, Orodes II, Cleopatra, Arminius, Boudica, Josephus, Decebalus, Sjapoer, Zenobia, Alarik en Attila krijgen elk een hoofdstuk toebedeeld. Met dappere vaardigheid, politiek inzicht of militair geluk probeerden ze Rome op afstand te houden of te verslaan. Wie deze portrettenreeks doorleest, krijgt de geschiedenis van het Romeinse Rijk vanuit het standpunt van de vijanden. Je maakt kennis met ongeoefende troepen die geen partij waren voor de getrainde legioenen. Je voelt mee met de vernietiging van culturen die hun weerga niet kenden. En gedreven leidersfiguren die ver uitstaken boven gemiddelde krijgszuchtige stamhoofden zie je op beslissende momenten alsnog overklast worden… Ook op de Romeinse zijde wordt flink wat licht geworpen. Wie zijn de meest kordate heersers geweest die het Romeinse schip op koers hielden? Wat waren de ergste verschrikkingen waarmee Rome zelf geconfronteerd werd? Welke slagen bepaalden de verdere loop van de geschiedenis?
Matyszak koos een originele invalshoek. De 17 portretten zijn erg divers. Ze zetten zowel mannen als vrouwen in de hoofdrol, beslaan vele regio’s binnen of net buiten het Romeinse Rijk en bestrijken een tijdsperspectief van 8 eeuwen. Een goed gevuld boek! Laat dàt nu precies zijn wat ik als een minpunt ervaarde. De kleine tekst, de volle bladspiegel zonder witruimtes of tussentitels gaf me een opgejaagd gevoel. Het lijkt of Matyszak te veel wou vertellen op een (letterlijk) te kleine ruimte. Het boek dateert uit 2004 (de Nederlandse vertaling is van 2021) en is één van de vroegste werken van deze auteur, die ondertussen een flink aantal publicaties over de oudheid op zijn naam heeft staan. Aan deskundigheid geen gebrek. Een overzicht van al deze figuren – van Hannibal tot Attila – die het opnamen tegen het machtige Romeinse Rijk, is een waardevol geheel. Het levert rijke inzichten op, in de eerste plaats van de vijanden zelf maar evenzeer van de Romeinse veerkracht en de grote veldheren die met verbeten volharding jacht maakten op hun vijanden.
Kaartjes en referenties naar – paradoxaal genoeg – hoofdzakelijk Romeinse bronnen, maken het boek compleet. Erg rijke info maar zeer gebald. Inhoudelijk beslist 4* waard, omwille van de leesbeleving houd ik het bij 3.
Philip Matyszak, docent oude geschiedenis in Cambridge, belicht 17 van deze onverschrokken figuren. Sommigen zijn bij iedereen bekend, anderen alleen bij ingewijden. Hannibal, Philippus van Macedonië, Viriatus, Jugartha, Mithridates VI, Spartacus, Vercingetorix, Orodes II, Cleopatra, Arminius, Boudica, Josephus, Decebalus, Sjapoer, Zenobia, Alarik en Attila krijgen elk een hoofdstuk toebedeeld. Met dappere vaardigheid, politiek inzicht of militair geluk probeerden ze Rome op afstand te houden of te verslaan. Wie deze portrettenreeks doorleest, krijgt de geschiedenis van het Romeinse Rijk vanuit het standpunt van de vijanden. Je maakt kennis met ongeoefende troepen die geen partij waren voor de getrainde legioenen. Je voelt mee met de vernietiging van culturen die hun weerga niet kenden. En gedreven leidersfiguren die ver uitstaken boven gemiddelde krijgszuchtige stamhoofden zie je op beslissende momenten alsnog overklast worden… Ook op de Romeinse zijde wordt flink wat licht geworpen. Wie zijn de meest kordate heersers geweest die het Romeinse schip op koers hielden? Wat waren de ergste verschrikkingen waarmee Rome zelf geconfronteerd werd? Welke slagen bepaalden de verdere loop van de geschiedenis?
Matyszak koos een originele invalshoek. De 17 portretten zijn erg divers. Ze zetten zowel mannen als vrouwen in de hoofdrol, beslaan vele regio’s binnen of net buiten het Romeinse Rijk en bestrijken een tijdsperspectief van 8 eeuwen. Een goed gevuld boek! Laat dàt nu precies zijn wat ik als een minpunt ervaarde. De kleine tekst, de volle bladspiegel zonder witruimtes of tussentitels gaf me een opgejaagd gevoel. Het lijkt of Matyszak te veel wou vertellen op een (letterlijk) te kleine ruimte. Het boek dateert uit 2004 (de Nederlandse vertaling is van 2021) en is één van de vroegste werken van deze auteur, die ondertussen een flink aantal publicaties over de oudheid op zijn naam heeft staan. Aan deskundigheid geen gebrek. Een overzicht van al deze figuren – van Hannibal tot Attila – die het opnamen tegen het machtige Romeinse Rijk, is een waardevol geheel. Het levert rijke inzichten op, in de eerste plaats van de vijanden zelf maar evenzeer van de Romeinse veerkracht en de grote veldheren die met verbeten volharding jacht maakten op hun vijanden.
Kaartjes en referenties naar – paradoxaal genoeg – hoofdzakelijk Romeinse bronnen, maken het boek compleet. Erg rijke info maar zeer gebald. Inhoudelijk beslist 4* waard, omwille van de leesbeleving houd ik het bij 3.
2
Reageer op deze recensie