Ruim anderhalve kilo Wiener
De Nederlandse schrijver L.H. Wiener kreeg onlangs voor zijn zeventigste verjaardag van uitgeverij Atlas Contact een bijzonder cadeau: een monumentale uitgave van al zijn verhalen. De verhalen biedt in 1142 pagina’s liefst 95 korte (enkele pagina’s) en lange (ongeveer honderd pagina’s) verhalen, het prachtige resultaat van vijftig jaar schrijverschap. Enige minpunt: het boek weegt ruim anderhalve kilo. Daardoor is het lezen ervan een kwelling voor de polsen. Het kan natuurlijk altijd erger (Het vroege werk van Jan Wolkers, met ook al zo’n mooie inhoud, weegt 1800 gram), maar toch.
Tegenover het lichamelijke ongemak staat echter een forse beloning. De verhalen van Wiener, hier in volgorde van schrijven opgenomen, vormen een gigantisch autobiografisch web, meer dan uit lezing van nu en dan een afzonderlijke bundel duidelijk wordt. In deze halve eeuw literaire productie duiken steeds weer dezelfde personages, plaatsen en gebeurtenissen op. Wiener legt ook verbindingen door in later werk expliciet te verwijzen naar eerdere verhalen. ‘Tegenover alles wat ik in mijn leven fout heb gedaan, kan ik stellen dat ik op één gebied strikt zuiver ben gebleven: mijn literaire werk. Het is ontstaan zoals het moest, organisch en uit zichzelf. Nooit heb ik iets geforceerd of verbogen. Niets verzonnen, maar alles vormgegeven.’ Aldus Wiener in het verhaal ‘Wim Aaij’.
Lodewijk-Henri Wiener publiceerde zijn eerste verhalenbundel Seizoensarbeid in 1967. Inmiddels omvat zijn oeuvre elf bundels en een aantal ‘romans’. De aanhalingstekens zijn van Wiener zelf, die dit deel van zijn werk liever niet zo noemt: ‘Romans zijn dikke boeken die andere schrijvers schrijven; de meeste slecht of overbodig en vol gezochte vondsten, maar niettemin aangeleverd in een voortdurende stroom van middelmatigheid.’ (‘De langste adem’). De ‘romans’ van Wiener zijn op talloze manieren verweven met de rest van zijn werk. Ze hadden daarom eigenlijk ook hun chronologische plaats moeten krijgen in deze uitgave, daarmee het gewicht tot boven de twee kilo brengend. Maar voor zo’n verzameld werk is het natuurlijk nog te vroeg.
Wiener was behalve schrijver ook een kleine veertig jaar leraar Engels. In De verhalen betreurt hij dat regelmatig. In ‘Nachtboek’ zegt hij: ‘Weer een lange examendag. Schrijvers moeten schrijver zijn en niet iets anders, maar ik kan van schrijven niet leven, daarvoor is mijn productie te gering, en ik kan niet tegen onbetaalde rekeningen en nog minder tegen loketten, althans niet tegen loketten waar ik mij dien te vervoegen.’ Zijn leraarschap leverde hem echter wel veel stof op voor zijn verhalen. Hij hield er ook drie relaties met ex-leerlingen aan over. Deze liefdes en hun trieste afloop worden prachtig beschreven. Ook zijn kinderen en huisdieren zijn vaak onderwerp, net als zijn liefde voor sommige schrijvers, zeilen, schaken, gokken, sigaren en sterke drank.
Het oeuvre van Wiener, dat opvalt door een perfecte schrijfstijl vol zelfspot en cynisme, trok heel lang maar weinig lezers. De laatste jaren is er gelukkig een kentering ten goede gaande. Maar een bestsellerauteur zal Wiener nooit worden. Dat ligt aan het werk zelf, dat geen concessies doet aan het grote publiek en dat vol zit met literaire verwijzingen. Voor een echte literatuurliefhebber gelden die ‘bezwaren’ niet. Die kan volop gaan genieten van De verhalen en neemt de pijnlijke polsen op de koop toe.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Ton van der Molen
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
