Laatste opleving van oude dichter
Zo’n honderdtwintig jaar nadat Arthur Schnitzler er de laatste hand aan legde, is nu dan eindelijk zijn novelle Später Ruhm verschenen. In Nederland heet deze ‘nieuwe’ Schnitzler Late roem. Uitgeverij Querido heeft er iets moois van gemaakt: een prachtig uitgevoerd, gebonden boekje en een uitstekende vertaling van Elly Schippers.
De Oostenrijker Arthur Schnitzler leefde van 1862 tot 1931. Aanvankelijk werkte hij als arts, gespecialiseerd in hypnose, maar na verloop van tijd besloot hij zich geheel op de literatuur te richten. Hij is vooral bekend door het geruchtmakende Reigen (1897, Nederlandse titel Reidans), een van zijn vele toneelstukken. Van zijn romans, verhalen en novellen wordt vooral Traumnovelle uit 1926 nog gelezen. Het was de inspiratiebron voor de film Eyes Wide Shut.
Dat Late roem nu pas verschijnt en niet in 1895 heeft niets te maken met de kwaliteit ervan. Publicatie als feuilleton ging indertijd niet door, omdat de novelle moeilijk in acht stukken was te knippen. Het manuscript belandde toen in een la. In het nawoord wordt verteld hoe het verder ging met dit vergeten werk.
Hoofdpersoon van Late roem is de bejaarde, alleenstaande Eduard Saxberger. Hij woont in Wenen, met zijn huishoudster. In zijn jeugd had ‘de oude heer’, zoals Schnitzler Saxberger meestal noemt, dichterlijke aspiraties. Hij publiceerde een dichtbundel en ook nog een en ander in tijdschriften, maar toen zijn werk nauwelijks aandacht kreeg stopte hij ermee. Hij ging aan de slag op kantoor, daar werkt hij ondanks zijn gevorderde leeftijd nog steeds.
Zijn rustige, wat saaie bestaan wordt volledig overhoop gegooid als Saxberger onverwacht bezoek krijgt van een jonge dichter. Die blijkt de poëzie van Saxberger te kennen en te bewonderen. In de schrijverskring waartoe de jonge dichter behoort schijnt Saxberger zo ongeveer een legende te zijn. Zeer gevleid door al dit nieuws laat Saxberger zich meetronen naar een bijeenkomst van die schrijverskring. Hij krijgt daar het gevoel er helemaal bij te horen.
Zo komt langzaam maar zeker de ‘dode’ dichter weer tot leven. Saxberger verwaarloost zijn kennissen door alleen nog met de schrijversgroep om te gaan. Hij wil nieuwe gedichten gaan schrijven, maar dat lukt niet meer. En na verloop van tijd ziet hij in: dit is niets voor mij, ik kan het verleden niet over doen. Met die jongelui heeft hij eigenlijk niets gemeen.
Late roem is een sterke novelle die ook de lezers van nu kan boeien. Mooi geschreven zonder overtollige franje, vol humor, ironie en melancholie. Het verhaal doet zo nu en dan denken aan de romans en novellen van tijdgenoot Marcellus Emants, waarin ook vaak een oude heer een laatste opleving heeft en dan moet concluderen dat een tweede jeugd niet bestaat. Alleen gaat het bij Emants meestal over een verliefdheid op een jongere vrouw.
Na lezing van Late roem is de behoefte aan meer vertalingen van werk van Schnitzler groot. Helaas heeft de boekwinkel op dat punt weinig te bieden, het antiquariaat gelukkig wel.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Ton van der Molen
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
