Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Tolkiens reis naar Midden-Aarde

09 augustus 2017
John R.R. Tolkien schreef de eerste versie van 'Beren en Lúthien' toen hij net naar huis was gestuurd met loopgravenkoorts. Een ziekte, verspreid door de luizen in de loopgraven, waar hij met zijn kameraden vocht in de Slag aan de Somme. Elke keer als er werd aangeklopt tijdens zijn afwezigheid stond zijn jonge bruid Edith doodsangsten uit. Het stel was smoorverliefd. Het was een sport voor ze om vanaf het balkon van een theesalon suikerklontjes in de hoge hoeden van voorbijgangers te gooien. Tijdens een boswandeling begon Edith voor John te dansen tussen de witte bloemen. Dit vormde de inspiratie voor een belangrijke scène in 'Beren en Lúthien'. In 1917 werd hun zoontje John geboren, terwijl de berichten binnenkwamen van het front. Een voor een sneuvelden alle vrienden van John, slechts één overleefde de Eerste Wereldoorlog.

'Beren en Lúthien' weerspiegelt het donkerste en het lichtste uit het leven van de twintiger Tolkien. Volgens hem vormde het de spil van latere verhalen als 'De Hobbit' en 'In de ban van de Ring'. Gedurende zijn leven bleef hij schaven aan het liefdesverhaal en schreef meerdere versies, van proza tot en met poëzie. Wie verwacht in 'Beren en Lúthien' een compleet verhaal te vinden zoals in 'De Kinderen van Húrin', komt bedrogen uit. Christopher, de jongste zoon van professor Tolkien, verzamelde wat zijn vader geschreven had en bundelde het in dit boek. Doordat er verschillende vertellingen van de legende in staan, zien we hoe het verhaal zich ontwikkeld heeft in de loop van Tolkiens leven. Het nadeel is dat hierdoor een afstand ontstaat tussen de lezer en Midden-Aarde. Die welbekende wereld wordt minder tastbaar doordat we het ontwerp erachter te zien krijgen. De illusie waar je als lezer in wilt geloven vervaagt, omdat je ziet hoe de truc tot stand komt. Ook weet je niet wat voor band je moet opbouwen met personages, waarvan je niet weet of ze nog bestaan in een nieuwere versie.

Dit boek is bedoeld voor wie niet bekend is met de legende van Beren en Lúthien en voor wie nieuwsgierig is naar de totstandkoming van Tolkiens Midden-Aarde. De verhalen worden gesierd door werk van Alan Lee, die meerdere boeken van Tolkien heeft geïllustreerd en heeft geholpen bij het ontwerp van de drie 'Lord of the Rings'-films van regisseur Peter Jackson. Zijn potloodtekeningen zijn als vanouds geweldig, omdat hij werkt vanuit het wit en dus zonder lijnen. Hij voegt schaduw toe, alsof de tekening altijd al in het papier verborgen zat. Bij de aquarellen laat Lee steekjes vallen, ze zijn meestal prachtig, maar hier en daar stijf en vlak.

Alle verhalen en fragmenten in dit boek zijn eerder verschenen in onder andere 'De Silmarillion' en 'The History of Middle-Earth' deel 3: 'The Lays of Beleriand'. Christopher Tolkien schotelt ons hier een overzichtelijk geheel voor, waarin de kunde van zijn vader goed naar voren komt. Niet elke schrijver weet de elementen uit Angelsaksische mythen te doorgronden en zelfs te verbeteren. Op rijm. In laatmiddeleeuws metrum.
Het zal nooit in woorden te vatten zijn hoe liefde voelt. Hoe het is om in modderige loopgraven te vrezen voor je leven. Hoe het voelt om geliefden te verliezen, maar Tolkien zet deze contrasten op mooie wijze tegenover elkaar in een ontwikkelende wereld met mooie personages. Tevildo, de Prins der Katten, zal een grote schare fans verwerven.

Dat 'Beren en Lúthien' een grote rol speelde in zijn leven blijkt wel uit het feit dat Tolkien na het overlijden van zijn vrouw ‘Lúthien’ onder haar naam liet zetten op de grafsteen. Hij was nooit helemaal tevreden over de vertelling, waardoor het pas postuum tot een publicatie kwam. Na het overlijden van John Tolkien werd hij bij zijn vrouw begraven en werd onder zijn naam ‘Beren’ gezet.

(Deze recensie is geschreven voor de Engelstalige editie van dit boek.)

Reageer op deze recensie

Meer recensies van

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!