Hoe het verleden je leven kan blijven beheersen

Emmy Maris leert haar vader Nicolaas pas echt kennen als hij in comateuze toestand in het ziekenhuis ligt. Een oude vriend van hem geeft haar haar vaders dagboek. Ze komt erachter dat hij niet was afgekeurd voor de oorlog, zoals hij altijd vertelde, maar diende in Nederlands-Indië. Haar vader was zelfs betrokken bij de beruchte politionele acties. Deze geschiedenis achtervolgt Nicolaas en zijn gezin tot in de lengte van dagen.

De 28-jarige Emmy is een toegewijd balletdanseres. Alles doet ze om waardering te krijgen voor haar dansen. Toch kan ze zich nooit helemaal blootgeven op het podium. Ze is bang voor de afwijzende blik van haar vader in het publiek. Bij Emmy thuis was het nooit echt gezellig. Haar vader zat chagrijnig in een stoel voor zich uit te staren en negeerde zijn dochter soms gewoon. Ook had hij nachtmerries. De jonge Emmy hoorde haar vader dan gillen. Ze had altijd het idee niet goed genoeg te zijn.

Het dagboek verandert haar blik op haar vader. Het helpt haar zijn gedrag te begrijpen. Emmy leert er ook door naar zichzelf te kijken, haar eigen angsten onder ogen te komen.  De vraag is alleen of het niet te laat is, nu haar vader in coma ligt en Emmy’s vrienden van haar vervreemd zijn.

Tropenjaren geeft de worsteling weer van een jongvolwassene met een ingewikkelde jeugd. Emmy zoekt waardering van haar omgeving door te dansen. Dat lukt haar echter niet. Hoewel haar leven is ingericht op ballet en ook haar sociale leven erdoor beheersd wordt krijgt zij maar geen grote rol in een balletstuk. Wanneer ze van balletgezelschap verandert en wordt gecomplimenteerd begint Emmy’s zelfbeeld langzaam te veranderen.

Emmy heeft te maken met twee worstelingen. Haar problematische zelfbeeld dat haar in de weg staat bij haar relaties, en haar werk als danseres en de geschiedenis van haar vader die ze langzaam leert kennen. Het is logisch dat Roobol ervoor gekozen heeft om de nasleep van de gebeurtenissen in de geschiedenis van de vader een belangrijke plaats te laten innemen, maar deze passages wegen wat te zwaar in het boek ten opzichte van de dagboekfragmenten. Dat zijn de momenten waar de lezer naartoe leest en waar de grootste spanning zit. Wat is er precies gebeurd dat Nicolaas gemaakt heeft tot wie hij is? Het wordt uiteindelijk wel duidelijk uit de dagboekfragmenten, maar Roobol had het leven in Nederlands-Indië uitgebreider en diepgaander kunnen beschrijven.

De clichématige vertelling over een meisje dat moeite heeft zich over te geven aan een ander door haar moeilijke jeugd doet daar aan af. Nu is het verhaal erg gericht op Emmy, en dat is jammer, juist de dagboekstukken maken het boek spannend en aangrijpend. Er komt dan een tienerachtig liefdesverhaal doorheen wat de balans van het boek negatief doet omslaan.

Roobol schrijft op haar website dat het idee voor Tropenjaren ontstond toen zij een kampoverlevende interviewde voor een eerdere roman. Het intrigeerde haar dat de man maar mondjesmaat vertelde over zijn tijd in Nederlands-Indië. Met haar boek wil zij aandacht schenken aan de jonge mannen die van de ellende in de Tweede Wereldoorlog terecht kwamen in de volgende traumatische situatie: de politionele acties in Nederlands-Indië. Daarin is ze geslaagd. De geschiedenis van vader Maris is indrukwekkend en het vreemde gedrag van de getraumatiseerde man wordt steeds beter verklaarbaar. Het is jammer dat het aangrijpende verhaal van Nederlands-Indië wordt ondergesneeuwd door de af en toe wat gekunstelde problemen van Emmy.

Al met al een boek dat makkelijk wegleest, dat redelijk spannend en op sommige momenten ook droevig is. Met een mooie boodschap: Problemen uit het verleden kun je niet zomaar vergeten.