Aangrijpend levensverhaal van een moedige Maria van Oekraïne

1932, Oekraïne gaat gebukt onder de Holodomor (hongersnood). Vader is 2 jaar eerder neer geknuppeld en koelbloedig afgemaakt door Stalin en zijn gevolg. Moeders geweeklaag overstemt het geluid van de hongerige magen. Wanneer haar zusje Annoesjka sterft en ook haar broer Petro’ wordt vermoord, breekt dit haar moeders hart en blijft de 13 jarige Maria alleen achter. Vluchten is een 2de natuur geworden en wanneer ze werk gevonden heeft in een sovchoze (collectieve staatsboerderij) wordt ze genadeloos meegenomen om te werken als Ostarbeiterin.
Een leven met veel ontberingen, kou, honger en ellenlange werkdagen volgen. Tot ze de charmante Fremdarbeiter Aloïs tegen komt. Toch verloopt niet alles zoals gehoopt en tussen de vele bombardementen door, gaat het helemaal mis.

Het verhaal wordt chronologisch gebracht vanaf 1932 tot mei 1945. Maria was pas 5 toen haar vader stierf en dat was nog maar het begin van een lange lijdensweg. Ondanks de vele ellende, de tegenslagen en de onderdrukkingen, raas je doorheen het boek. Voornamelijk omdat de auteur het heel realistisch weergeeft en daarvoor ook geen details schuwt. Filmische taferelen van zowel de omgeving maar ook de ellende binnenkamers en in de werkkampen worden minutieus weergegeven. De vele dromen en sprookjes waartoe Maria haar toevlucht neemt om te ontsnappen van de dagelijkse ellende, honger en pijn vormen een balsem voor haar ziel.
De wrede toestanden in het kamp, de uitzichtloosheid waar ze worden in ondergedompeld, de ziektes die de kop op steken, … onvoorstelbaar en het is hartverscheurend om te lezen. Toch zijn er af en toe kleine lichtpuntjes, zoals de ontluikende liefdes tussen de Ostarbeiterinnen en de Fremdarbeiters. Maar helaas loopt het niet zoals in de sprookjes van Maria. Ook de kracht van al deze vrouwen en de moed om verder te vechten is lovenswaardig. Meisjes die nooit geen vlieg kwaad hebben gedaan, maar nu zelf als strontvliegen worden behandeld. Ontdaan van alle menselijkheid en gecatalogiseerd en gereduceerd tot een nummer.

Maria van Oekraïne is een verhaal die je naar de strot grijpt. Temeer daar het gebaseerd is op waargebeurde feiten, verweven met fictie om tot dit aangrijpende levensverhaal te komen. Er bestaan ontelbaar veel boeken die het verhaal vertellen van de miljoenen gedeporteerde joden met de hartverscheurende en mensonterende omstandigheden. Maar er zijn ook duizenden en duizenden Maria’s uit Oekraïne maar ook uit Polen en Rusland die in erbarmelijke omstandigheden werden tewerk gesteld in de fabrieken. Fabrieken die lenzen, wapens en oorlogstuigen produceerden en, oh hoe ironisch, die werden aangewend om hun eigen land te vernietigen. Een trieste geschiedenis maar helaas nog heel actueel en tevens een mooi eerbetoon aan al die moedige vrouwen.
Absoluut een must-read!