Literaire scherpschutter Hilary Mantel: oorlog aan de leugen
“De mijne is een dolk. Hij vliegt recht het hart in”, zegt de ik-figuur over haar haat jegens Margaret Thatcher in het titelverhaal van deze bundel. In Engeland kwam dit verhaal keihard aan. Postume karaktermoord op toppolitica: fictie of politiek statement? En nu is er de uitstekende vertaling van Ine Willems. Wie is literaire scherpschutter Hilary Mantel eigenlijk, en hoe lezenswaardig zijn haar verhalen?
Een gewapende terrorist kletst zich anno 1985 de Londense woning van een vrouw binnen. Hij weidt uit over Margaret Thatchers wandaden; zij wijst hem spontaan een handige vluchtroute aan. Het verhaal eindigt op het moment dat de Britse premier een gebouw uitloopt en de moordenaar de trekker aanspant. Conservatieve Britten vonden het weerzinwekkend. Alsof Max Pam, bekend van de gewetensvolle historische literatuur, doodleuk schrijft dat hij Nelson Mandela wil wurgen omdat die de apartheid heeft afgeschaft.
De andere elf verhalen in de bundel zijn pijnlijk intieme observaties over vrouwen die dood neervallen als ze getuige zijn van het overspel van hun man ('Hartsgeheim') of misbruikt worden door de rijken ('Wegens mishandeling'). Een enkele keer is een man aan het woord ('Harley Street'). Dat is dan wel een enorme lulhannes die het er moeilijk mee heeft dat zijn assistente lesbisch blijkt te zijn. Niet alle verhalen zijn zo agressief als het titelverhaal. Hoewel, ook ‘Het Engelse instituut’ is een woedende aanklacht tegen de klassenmaatschappij in Engeland.
In het beklemmende ‘Sorry dat ik u stoor’ komt de vereenzaamde hoofdpersoon als buitenlandse in Saoedi-Arabië de deur haast niet uit. Heel naïef laat ze een man binnen. Al gauw loopt de zaak uit de hand. Dit kan heel goed autobiografisch getint zijn: Mantels leven is getekend door een periode in Jemen. “Het enige leuke moment daar was de dag dat we weggingen.” En zo gaat het maar door. ‘Wel erg duister allemaal’, schreef NRC Handelsblad geschrokken. Zal wel. Waar het om gaat is het gepassioneerde protest tegen de leugenachtigheid en de compassie met de verdrukten. Dat geeft de verhalen een zeldzame kracht.
Een kort verhaal als 'De moord op Margaret Thatcher' is niet erg representatief voor het werk van de schrijfster die met uitputtend gedocumenteerde historische romans en introspectieve verhalen twee keer de chique Bookerprijs won. In het autobiografische 'Giving up the ghost' heeft ze het bijvoorbeeld zonder reserves over haar eigen demonen; in 'Anne Boleyn' verplaatst ze zich in een Britse koningin die op het schavot eindigde wegens verraad. Zelf ziet ze het verhaal over Thatcher als een voortzetting van precies dit soort werk: literariseren van levensgeschiedenissen om de discussie over de impact van de doden op de levenden te voeden.
Een rel creëren om aandacht te krijgen was dus niet nodig, ook al verpakt uitgeverij Meridiaan het boek in een dramatische omslag met onthoofd vrouwspersoon. We hebben het hier over een gerespecteerd schrijfster. Waarom verliet Mantel dan toch het veilige gebied van geschiedschrijving en introspectie om op haar zestigste nog eens een controverse te creëren? In een prachtig gemaakt BBC-interview (te zien op YouTube) schetst ze de levensfilosofie waar die felheid uit voortkomt. De wereld is een plek waar niets is wat het lijkt en die je moet wantrouwen. Achter de vele leugens zit een waarheid die je moet vinden door intensief onderzoek te doen.
Je gaat Mantel (1952), bedachtzaam, doordringende blauwe ogen, pas écht begrijpen als ze haar levensverhaal vertelt. Ooit was ze een mooie, zelfbewuste vrouw. Haar lichaam werd door zware psychiatrische medicijnen gesloopt voor ze dertig was. Pas later bleek dat de pijn waar ze over klaagde niet een ziekelijke hang naar aandacht was maar werd veroorzaakt door baarmoederweefsel dat op verkeerde plekken groeide. Haar leven lang heeft ze zich onbegrepen gevoeld - ze identificeert zich niet voor niets zo sterk met outsiders. Arrogantie en gemaaktheid wekken een enorme woede bij haar op en Thatcher is de personificatie van dat kwaad. Dus haal de symbolische trekker maar over…
Mantel heeft heel veel te zeggen. Ze heeft een scherp oog voor onrechtvaardigheid. Indrukwekkend.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van VictorDLV
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
