Mata Hari als vroege Marilyn Monroe
"Laten ze me nooit zien als een slachtoffer, maar als iemand die haar stappen zette met moed, en die zonder angst de prijs betaalde die ze betalen moest." De Mata Hari (werkelijke naam Margaretha Zelle) van Paulo Coelho is zich bewust van de gevolgen van haar keuzes. "Ik wilde manipuleren, maar werd zelf de gemanipuleerde." Ze heeft gegokt en verloren.
Coelho heeft in De spion heel slim gekozen voor de vorm van een bekentenis die zogenaamd nu pas is ontdekt. Margaretha vertelt aan haar advocaat hoe haar leven zich heeft ontwikkeld. Een armoedige jeugd in Friesland. De dromen over een luxeleven. Een echtgenoot die haar mishandelt. Haar zoontje vermoord door een dolgedraaide baboe. De zelfmoord, op een feest nota bene, van een vriendin die het niet meer ziet zitten. De vlucht met haar dochtertje naar Parijs, waar ze furore maakt met haar zogenaamd Javaanse dans-act. Haar vele avontuurtjes met machtige mannen. Haar wanhoop als ze weer 's aan de grond zit. Dat alles in de tegenwoordige tijd en vanuit een ik-perspectief, wat een actueel en dwingend tintje aan het verhaal geeft.
In het tweede deel van het boek antwoordt de advocaat. Nota bene mensen van de Franse inlichtingendienst hebben haar zwartgemaakt. En dat terwijl Margaretha juist Frankrijk, waar ze zo dol op was, wilde helpen door als dubbelspion op te treden. Met het verzoek van de Duitse inlichtingendienst om informatie te verzamelen ging ze meteen naar de Franse autoriteiten. Helaas trof ze iemand die haar kapot maakte om er zelf beter van te worden. De mediahype heeft van Mata Hari een femme fatale gemaakt en een landverraadster. Het publiek eist haar hoofd, hoe onschuldig ze ook is. Nederland weigert Mata Hari gratie te verlenen terwijl de oorlogshitsende Pruisische koning warm werd onthaald - volgens sommigen een bewijs van de duistere sympathieën van de Oranjes.
Coelho maakt van Margaretha een vroege Marilyn Monroe. Een glanzende, verleidelijke en tragische heldin. De mythe wordt er alleen nog maar groter door. Hoe het met Margaretha's dochtertje Louise afloopt komen we niet te weten, laat staan hoe haar belevenissen samenhangen met de machtsverhoudingen in de Eerste Wereldoorlog. En waar kwam haar dwangmatige leugenachtigheid vandaan? In een nawoord verwijst Coelho voor een historisch verantwoorde levensbeschrijving naar andere boeken: "dit is geen biografie". Voor wie wel wil weten hoe het met die context zit is het doorwrochte De tranen van Mata Hari van Tomas Ross een aanrader. Dat gaat grotendeels over een fictieve Nederlandse journalist en de vrouwen die om hem heen draaien, maar je leert veel over Mata Hari en haar tijd.
Ooit was Coelho als gesjeesde rechtenstudenten de weg kwijt, maar nu heeft de successchrijver meer dan 25 boeken op zijn naam staan. De alchemist - een parabel met deepak chopra-achtige wijsheden over het vinden van je lotsbestemming - is een van de meestverkochte romans van de wereld. In het semi-autobiografische Veronika besluit te sterven - jonge vrouw doet zelfmoordpoging, wordt wakker in het gekkenhuis en knokt zich erbovenop - liet hij zien hoe goed hij zich in de vrouwelijke ziel kan inleven. In literaire kringen ziet men minder in de blijde boodschap van de olijke Braziliaan: Pieter Steinz heeft het in zijn Gids voor de wereldliteratuur over effectieve kitsch.
De spion is niet zo met de 'zingevingssaus' (een vondst van Herien Wensink in NRC) overgoten als veel andere werken van Coelho's hand. En natuurlijk zit hij met het thema Aantrekkelijke Vrouw Misbruikt En Verraden In Boze Mannenwereld weer 's middenin de actualiteit nu de ene na de andere Amerikaanse schoonheidskoningin vertelt hoe ze door de misogyne Republikeinse presidentskandidaat werd aangerand.
De spion leest gemakkelijk, en met de cliffhanger aan het begin hoef je het voor de verfilming niet eens te herschrijven. Toch heeft Coelho's formule iets gemakkelijks over zich.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van VictorDLV
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
