Inspirerende, kunstzinnige gekte in woord en beeld gevat
Waar anders dan bij Atte Jongstra (1956) vind je een essay over het ontstaan van de rollator, compleet met afbeeldingen van de eerste verschijningsvormen van dit hulpmiddel in de Gouden Eeuw? Of een beschouwing over treinen in de schilderkunst? Of over de artistieke functie van kersen? Dat Jongstra zo visueel denkt, leidt ook tot een zelfinterview waarin de antwoorden komen in de vorm van kunstwerken. Als een moderne Paul van Ostaijen (1896-1928) wil hij de beperkingen van het alfabet doorbreken en verbindingen leggen tussen tekst en kunst. Bij elk onderwerp, hoe triviaal of absurd ook, komt Jongstra met verrassende associaties en ideeën.
Soms slaat Jongstra de plank zelfs ontzettend raak, zoals in het essay over de verloren idealen van de hippietijd. In the age of Aquarius zouden we allemaal ‘vloeibaar’ worden, c.q. niet meer verstijfd in ons burgerlijke keurslijf. Daarvan is niks terechtgekomen, kón niks terechtkomen. Wie schreef er ook weer "rebellion is for the rich"? De brooddronken en schijnidealistische provo's van toen zijn de vervette, frauderende bestuurders van nu. Het fluïde tijdperk is verder weg dan ooit. Toch moeten we ernaar blijven streven als een modern utopia. Een alternatief voor de haat, aldus de auteur.
Er is ook sprake van een muze, de ongenaakbare Hermiene, die een goddelijk lichaam schijnt te hebben. Het is op een 'voor weinag' in China vervaardigd schilderij vereeuwigd dat - natuurlijk - ook in het boek is afgebeeld. Ze stuurt de auteur regelmatig bij als die zich verliest in zijn wonderlijke gedachtewereld. En ‘wonderlijk’ ís een sleutelwoord, want Jongstra grossiert in eigenaardige schrijfsels, zoals de ‘verwerkingsroman’ Worst waarin een figuur die veel op Atte lijkt eruit wordt gebonjourd door zijn hardvochtige partner en zijn verdriet verwerkt via een obsessie voor vleeswaren. Of wat dacht je van Groente, een ‘roman met een horticultureel karakter’, waarin een in de liefde teleurgesteld figuur zichzelf terugvindt door in gesprek te gaan met bloemkolen en broccolistronken. Dat Jongstra een sterk ontwikkeld gevoel heeft voor het absurde (of zeg maar: prettig gestoord is) wisten we eigenlijk al als je leest dat hij deel uitmaakt van het parodistisch-wetenschappelijke Collège de ’Pataphysique - een soort spaghettimonstercultus maar dan zonder het geloof in het Heilige Vergiet.
Jongstra's gekke invallen verbreden je horizon, inspireren en brengen je op nieuwe ideeën. Cultuur met een grote C, zeker, maar Jongstra schrijft net zo goed over de volstrekt onbekende Belgische realistische schilder Wiertz als over het gemis aan vernieuwende rappers sinds Osdorp Posse zichzelf ophief. Ooit had je socioloog Abram de Swaan, die net zo gemakkelijk een essay van vijf pagina’s baarlijke schijnwetenschappelijke nonsens neerpende over de fraaie kunstwerken van het collectief Rijkswaterstaat die onze snelwegen sieren, als diepe gedachten over de missers in de structuur van de gezondheidszorg. En nu heb je Atte Jongstra. Toch wel iets om te koesteren.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van VictorDLV
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
