Inspirerende, kunstzinnige gekte in woord en beeld gevat
Waar anders dan bij Atte Jongstra (1956) vind je een essay over het ontstaan van de rollator, compleet met afbeeldingen van de eerste verschijningsvormen van dit hulpmiddel in de Gouden Eeuw? Of een beschouwing over treinen in de schilderkunst? Of over de artistieke functie van kersen? Dat Jongstra zo visueel denkt, leidt ook tot een zelfinterview waarin de antwoorden komen in de vorm van kunstwerken. Als een moderne Paul van Ostaijen (1896-1928) wil hij de beperkingen van het alfabet doorbreken en verbindingen leggen tussen tekst en kunst. Bij elk onderwerp, hoe triviaal of absurd ook, komt Jongstra met verrassende associaties en ideeën.
Soms slaat Jongstra de plank zelfs ontzettend raak, zoals in het essay over de verloren idealen van de hippietijd. In the age of Aquarius zouden we allemaal ‘vloeibaar’ worden, c.q. niet meer verstijfd in ons burgerlijke keurslijf. Daarvan is niks terechtgekomen, kón niks terechtkomen. Wie schreef er ook weer "rebellion is for the rich"? De brooddronken en schijnidealistische provo's van toen zijn de vervette, frauderende bestuurders van nu. Het fluïde tijdperk is verder weg dan ooit. Toch moeten we ernaar blijven streven als een modern utopia. Een alternatief voor de haat, aldus de auteur.
Er is ook sprake van een muze, de ongenaakbare Hermiene, die een goddelijk lichaam schijnt te hebben. Het is op een 'voor weinag' in China vervaardigd schilderij vereeuwigd dat - natuurlijk - ook in het boek is afgebeeld. Ze stuurt de auteur regelmatig bij als die zich verliest in zijn wonderlijke gedachtewereld. En ‘wonderlijk’ ís een sleutelwoord, want Jongstra grossiert in eigenaardige schrijfsels, zoals de ‘verwerkingsroman’ Worst waarin een figuur die veel op Atte lijkt eruit wordt gebonjourd door zijn hardvochtige partner en zijn verdriet verwerkt via een obsessie voor vleeswaren. Of wat dacht je van Groente, een ‘roman met een horticultureel karakter’, waarin een in de liefde teleurgesteld figuur zichzelf terugvindt door in gesprek te gaan met bloemkolen en broccolistronken. Dat Jongstra een sterk ontwikkeld gevoel heeft voor het absurde (of zeg maar: prettig gestoord is) wisten we eigenlijk al als je leest dat hij deel uitmaakt van het parodistisch-wetenschappelijke Collège de ’Pataphysique - een soort spaghettimonstercultus maar dan zonder het geloof in het Heilige Vergiet.
Jongstra's gekke invallen verbreden je horizon, inspireren en brengen je op nieuwe ideeën. Cultuur met een grote C, zeker, maar Jongstra schrijft net zo goed over de volstrekt onbekende Belgische realistische schilder Wiertz als over het gemis aan vernieuwende rappers sinds Osdorp Posse zichzelf ophief. Ooit had je socioloog Abram de Swaan, die net zo gemakkelijk een essay van vijf pagina’s baarlijke schijnwetenschappelijke nonsens neerpende over de fraaie kunstwerken van het collectief Rijkswaterstaat die onze snelwegen sieren, als diepe gedachten over de missers in de structuur van de gezondheidszorg. En nu heb je Atte Jongstra. Toch wel iets om te koesteren.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van VictorDLV
Gesponsord
Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?
Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.
Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.
Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.
Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.
Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!
Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.
Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft
In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.
De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.
Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.
Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.
De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?
Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.
Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.
Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu
Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?
Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.
Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur
