Kinnunen lezen is de Finse ziel doorgronden
De familie Löyrövaara heeft het niet gemakkelijk. Het is 1939 en tegen de Duitse soldaten die naar hun fotozaakje in een dorpje in Noord-Finland komen moeten de kinderen aardig zijn, want die beschermen hen tegen de Russen, vertelt de kleine Helena. Vader komt getraumatiseerd terug van het front. "Ze zijn daar kapotgegaan. Ook degenen die aan buitenkant nog heel lijken." In deel 2 komen we erachter dat Helena, die door een ziekte niet meer kan zien, op het blindeninstituut in haar eentje helemaal opnieuw moet beginnen. Net zoals Finland zelf, dat door zowel Oost als West in de steek wordt gelaten. Ze verlangt vooral naar haar kleine broertje Johannes.
In deel 3 - veertig jaar later - probeert Helena's neef Tuomas op de universiteit van Turku te overleven. Hij worstelt met zijn homoseksualiteit. Net als zijn flatgenote Sini heeft hij het door zijn afkomst extra moeilijk bij het vinden van een partner: "Niemand houdt het lang met me uit. Ze begrijpen elkaar, want ze komen allebei uit het noorden." Maar dan ontmoet hij Osku. Zelfs het homohuwelijk wordt mogelijk in het snel verwesterende en moderniserende Finland, al heeft de belastingambtenaar dat nog niet door. "Maar... hij is een man? Dat klopt. Ik heb zijn lul gezien." Aan het eind krijgen ook de grappig-wrede sprookjes die Helena en haar geliefde broertje Johannes elkaar hun hele leven vertellen betekenis. "Uit hun verhaal groeit een boom waaruit de wortels zich vertakken in hun levens."
De romans van Kinnunen zijn sterk verbonden met de Finse geschiedenis. Eerst was het land bezet door Zweden en daarna door Rusland. Begin 20e eeuw werd het dan eindelijk zelfstandig, maar in 1939 kwamen de Russen weer terug. Met hulp van Duitsland hielden de Finnen hen buiten de deur. Dat pakte erg ongelukkig uit: toen de oorlog voorbij was het land plotseling 'fout' geworden. Karelië, een geïndustrialiseerd gebied ter grootte van een derde van heel Finland, kwam voor straf onder Russisch bestuur. Een groot trauma. Nog tot in de jaren zestig probeerde de USSR het zwalkende Finland het Warschaupact in te trekken, maar in de jaren negentig kozen de 8 miljoen Finnen definitief voor de EU. Zo ontstond dus, na eindeloze slachtingen en volksverhuizingen, het moderne westerse land dat we nu kennen.
Tommi Kinnunen (1973) is docent literatuur, en schrijft toneelstukken en cabaretteksten. Zijn debuut Waar vier wegen samenkomen - ook een familiesage - stond maandenlang op nummer 1 in de Finse boekentoptien. Ook hier een onafhankelijke vrouw die een dochter krijgt. Deze Lahja lijdt later onder haar liefdeloze huwelijk met Onni, die naar een man verlangt. Hun dappere schoondochter Kaarina probeert er tientallen jaren later voor iedereen alsnog het beste van te maken.
Je anders voelen dan anderen zoals de hoofdpersonen in dit boek, is een groot thema in een land dat eeuwenlang onder de voet werd gelopen door Zweden en Russen en niet bij het Oostblok wílde en niet bij de EU mócht horen. Dat anders voelen leidt vaak tot een zekere somberheid. Niet voor niets gaat het bekende De zelfmoordclub van Finlands successchrijver Arto Paasilinna over een stel kerels die zich willen verhangen. Aan de andere kant kenmerken zijn boeken zich door een - ook erg Finse - droge humor, waar Kinnunens werk soms bijna bezwijkt onder de serieusheid van de thema's.
Het licht achter de ogen is als de Finnen zelf: op het eerste gezicht wat stug - het duizelt je af en toe van de namen en verwikkelingen - maar vol warmte en diepgang als je de sleutel hebt gevonden. Een boek om minstens twee keer te lezen. Zo ga je steeds meer houden van die doodgewone, maar o zo eigenzinnige en strijdbare noorderlingen. Kinnunen lezen is de Finse ziel doorgronden.
Vierenhalve ster omdat het af en toe wel héél ingewikkeld en héél zwaarmoedig is, maar omdat er zoveel mooie zinnen in staan en omdat dit boek toch echt wel kandidaat is voor De Grote Finlandroman, naar boven afgerond: vijf sterren.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van VictorDLV
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
