Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Pleidooi voor de fantasie in de vorm van een whodunit

VictorDLV 10 februari 2016

Inspecteur Anthony Peers van de Parijse politie krijgt het in een verdwijningszaak stevig voor de kiezen. Een vrouw is verdwenen en iedereen schijnt te begrijpen wat er aan de hand is. Laat de stuntelende Anthony zelf nou helemaal níet beschikken over enige verbeeldingsvermogen. Dit detectiveverhaal, het laatste werk van de onlangs overleden auteur Aristide von Bienefeldt, is vooral bedoeld als een pleidooi voor de fantasie. Verwacht dus geen standaard whodunit.  

Dienstklopperig, rechtlijnig, een gebrek aan talent voor plezier en geluk - Anthony Peers lijkt wakend te slapen, vol van zichzelf en van zijn nieuwe Swatch-horloge. ‘Ik werk zeven dagen per week, 24 uur per dag.’ Relaties mislukken voortdurend en in zijn appartement staat alleen een twijfelaar zodat scharrels die na de daad willen blijven slapen worden ontmoedigd. Terwijl Anthony (was er ooit eerder een biseksuele speurder?) aanrommelt met zijn privéleven en in zijn werk doodlopende sporen volgt, kan iedereen die hij spreekt hem vertellen dat zoeken weinig zin heeft. De vermiste Valeria Bodar is een muze, en muzen verdwijnen even raadselachtig als ze verschijnen.  

De auteur verwijst naar balletdanseres Zizi Jeanmaire, en naar de roman Tous les matins du monde (teleurgestelde vrouw wist haar verleden uit). En wat maakt het eigenlijk uit of de mysterieuze ‘niet-hoofdpersoon’ die boven het verhaal zweeft een levenskunstenares was die graag in het niets wilde oplossen of juist een fantoom, in het leven geroepen door een getikte huisbazin om de boel af en toe leuk op te schudden? Misschien was ze zelfs ooit wel een man!  

De moderne mens Anthony blijft hardnekkig in het duister tasten. In het laatste deel van het boek wordt hem over de telefoon omstandig toegeroepen dat het toch zo goed voor hem zou zijn als hij zich zou openstellen voor die fantasie... Misschien is de auteur hier zelf wel aan het woord in een laatste poging ons lezers ervan te overtuigen dat het in het leven om meer draait dan spullen en feiten. De oproep waarmee het boek eindigt maakt dat alleen maar waarschijnlijker.  

Von Bienefeldt, een alter ego van ene Rijk de Jong, stel ik me voor als een complex en erudiet mens. Een jonge, wilde versie van Adriaan van Dis en al net zo verliefd op Parijs. Zijn eersteling, Bekentenissen van een stamhouder ('een tragikomische roman over de herenliefde'), speelde zich ook af in de stad die symbool is geworden voor romantiek. In die tijd reikten de speculaties over de identiteit van de auteur tot in de hemel. Von Bienefeldt/De Jong was dol op dit soort mystificaties. Zelfs zijn geboortedatum wist hij met raadsels te omgeven. 1959? 1964? ‘Veel van mijn lezers geloven in sprookjes, net als ik zelf. Ze zijn niet geïnteresseerd in de rauwe werkelijkheid’. Zo zou de indrukwekkende voornaam van zijn pseudoniem door een Britse vriend zijn bedacht. Moeten we dát geloven? Meer voor de hand ligt dat een andere, uiterst flamboyante, Aristide als voorbeeld diende. De man wiens portret in zwarte cape en rode sjaal talloze huiskamers sierde: de 19e-eeuwse Parijse chansonnier en acteur Aristide Bruant.  

Naar verluidt schreef De Jong/Von Bienefeldt dit boek toen hij wist dat hij ongeneeslijk ziek was. Wie de titel letterlijk neemt (Malinconia is Italiaans voor zwaarmoedigheid) zou kunnen redeneren dat hij beschrijft dat hoe de muze die hem tot leven bracht, wegzweeft. Of dat we moeten berusten in het langzaam oplossen in het niets van een vrouwelijke verschijningsvorm van De Jong. Af en toe lijkt de novelle met de dood op de hielen neergepend: tegenover mooie taalvondsten staan knarsende zinnen.  

Een tweede Kellendonk is Von Bienefeldt stilistisch gesproken niet. Personages worden met een grof penseel geschilderd. Deze recensent bleef ook niet achter met de meer dan honderd nieuwe ideeën in het achterhoofd die de flaptekst beloofde. Een calvinist zou misschien een ster aftrekken voor deze tekortkomingen. Maar Aristides (in kneuterige NCRV-programma’s paradijsvogels genoemd) en pleidooien voor de fantasie verdienen een steuntje in de rug. Toch vier sterren.  

Reageer op deze recensie

Meer recensies van VictorDLV

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.