Wie eenmaal door Sanders VR-bril heeft gekeken, is ‘hooked’
Heb je wel ’s zo’n virtualrealitybril opgehad van de Playstation? Aan het begin kom je in een kamer die echt lijkt maar het niet is, en waar je verslavend leuke spelletjes kan doen. Sander Kollaard (1961) kijkt ook met zo’n bril naar de werkelijkheid. Dat levert verslavend goede verhalen op.
In 'De vrijwel volledige vernietiging van ons leven' bijvoorbeeld, gaat het over een boek van de (niet-bestaande) schrijver met de veelzeggende naam Weemoed Mausoleum, De gemiddelde mens geheten. In het verhaal is het boek een roman, in het echt is het een beroemd boek over statistiek. Moet kunnen bij Kollaard. De hoofdpersoon in het niet-bestaande boek van Mausoleum wil het gemiddelde van alles vinden en slaat op hol. Ging Don Quichotte erop uit om de ziel te zoeken in wat naar men zegt de eerste roman in de Europese geschiedenis was, Mausoleum laat zijn hoofdpersoon in wat hij ‘de laatste roman’ noemt op z’n Nietzsches vaststellen dat die ziel niet bestaat - intertekstuelen kunnen hun lol op.
Het verhaal dat hier als het ware omheen is gevouwen, gaat weer over de ik-figuur die probeert uit te vinden wat er met Mausoleum is gebeurd. Die Mausoleum is namelijk verdwenen en/of dood, iets wat veel personages van Kollaard overkomt. De bundel had wat dat betreft ook wel ‘Doodsberichten’ kunnen heten. Est omne tempus (‘alles is tijdelijkheid’) is zo te lezen de lijfspreuk van de auteur:
"Met het neerleggen van zijn pen, zo stel ik mij voor, is zijn contour al begonnen te vervagen."
Maar 30 pagina’s telt het verhaal, maar na drie keer lezen kun je nóg niet tot op de bodem kijken. Gaat het over ónze vergankelijkheid? Is de hoofdpersoon zelf die gemiddelde mens? Wat betekent het dat de relatie die de verteller krijgt met de Zweedse vrouw die net niet wordt geconsumeerd? Is het zoeken, niet het vinden de weg tot geluk volgens Kopllaard? Maakte Mausoleum wel of niet vrijwillig een eind aan zijn leven? Ondertussen slingert Kollaard de lezer de meest uiteenlopende ideeën over de functie van taal in het gezicht. Alleen al voor deze dolzinnige literaire, romantische en filosofische speurtocht moet je dit boek lezen.
'Het einde van de Verlichting' is een mix van een mysterieus verhaal rond Janet die maar niet begrijpt waarom ze wordt uitgekotst door haar jeugdvriendin, gemixt met gedachten van wetenschapsfilosoof Karl Popper - de man van het falsificatieprincipe. Zoveel meervoudigheid in een verhaal van minder dan 30 bladzijden… Wat een rijkdom. In 'De laatste dag van de koning' leven we mee met (naar het lijkt ook virtuele) Frederik, de verdrietige koning, en de jonge Esther die hem bijstaat. Echo’s van de aanslag op Koninginnedag 2019, verplaatst naar Zweden.
En er is meer. Over de door taal verschillend gerichte visies op het leven van de zonderlinge, zwervende (wél bestaande) schilder Ivan Aguèli, over Midas die bij een sportreis verdwijnt - ook een zoektocht, maar van een heel andere orde. En over de oude man die na 1940 nooit meer in de stad waar hij opgroeide is geweest. Kollaards grootvader? Dat is het verhaal, maar helemaal zeker weten wat feit is en wat verzinsel weet je bij deze auteur natuurlijk nooit. Waaróm hij daar vandaan ging, wordt later pijnlijk duidelijk.
Échte literatuur, juichte een jury van een boekenprijs. Ditmaal ook een aanbeveling voor ons, niet-professionele lezers: voor grachtengordelig gezwets hoef je bij Sander Kollaard niet bang te zijn. Sinds 2006 woont en werkt hij in Zweden, waar ze houden van praktisch en functioneel (denk ‘IKEA’). Misschien is zijn taal daarom wel zo helder.
Scherpe taal, vaart, breedte en diepte – Kollaard buigt en kneedt de taal en rammelt aan de deuren van conventies alsof hij is bezeten door de geest van W.F. Hermans (die in Het Behouden Huis ook maar 70 pagina’s nodig had om Nederland op zijn kop te zetten). Wie eenmaal door zijn VR-bril heeft gekeken, is ‘hooked’ voor het leven. Kollaard is een Eindbaas.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van VictorDLV
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
