Wie eenmaal door Sanders VR-bril heeft gekeken, is ‘hooked’
Heb je wel ’s zo’n virtualrealitybril opgehad van de Playstation? Aan het begin kom je in een kamer die echt lijkt maar het niet is, en waar je verslavend leuke spelletjes kan doen. Sander Kollaard (1961) kijkt ook met zo’n bril naar de werkelijkheid. Dat levert verslavend goede verhalen op.
In 'De vrijwel volledige vernietiging van ons leven' bijvoorbeeld, gaat het over een boek van de (niet-bestaande) schrijver met de veelzeggende naam Weemoed Mausoleum, De gemiddelde mens geheten. In het verhaal is het boek een roman, in het echt is het een beroemd boek over statistiek. Moet kunnen bij Kollaard. De hoofdpersoon in het niet-bestaande boek van Mausoleum wil het gemiddelde van alles vinden en slaat op hol. Ging Don Quichotte erop uit om de ziel te zoeken in wat naar men zegt de eerste roman in de Europese geschiedenis was, Mausoleum laat zijn hoofdpersoon in wat hij ‘de laatste roman’ noemt op z’n Nietzsches vaststellen dat die ziel niet bestaat - intertekstuelen kunnen hun lol op.
Het verhaal dat hier als het ware omheen is gevouwen, gaat weer over de ik-figuur die probeert uit te vinden wat er met Mausoleum is gebeurd. Die Mausoleum is namelijk verdwenen en/of dood, iets wat veel personages van Kollaard overkomt. De bundel had wat dat betreft ook wel ‘Doodsberichten’ kunnen heten. Est omne tempus (‘alles is tijdelijkheid’) is zo te lezen de lijfspreuk van de auteur:
"Met het neerleggen van zijn pen, zo stel ik mij voor, is zijn contour al begonnen te vervagen."
Maar 30 pagina’s telt het verhaal, maar na drie keer lezen kun je nóg niet tot op de bodem kijken. Gaat het over ónze vergankelijkheid? Is de hoofdpersoon zelf die gemiddelde mens? Wat betekent het dat de relatie die de verteller krijgt met de Zweedse vrouw die net niet wordt geconsumeerd? Is het zoeken, niet het vinden de weg tot geluk volgens Kopllaard? Maakte Mausoleum wel of niet vrijwillig een eind aan zijn leven? Ondertussen slingert Kollaard de lezer de meest uiteenlopende ideeën over de functie van taal in het gezicht. Alleen al voor deze dolzinnige literaire, romantische en filosofische speurtocht moet je dit boek lezen.
'Het einde van de Verlichting' is een mix van een mysterieus verhaal rond Janet die maar niet begrijpt waarom ze wordt uitgekotst door haar jeugdvriendin, gemixt met gedachten van wetenschapsfilosoof Karl Popper - de man van het falsificatieprincipe. Zoveel meervoudigheid in een verhaal van minder dan 30 bladzijden… Wat een rijkdom. In 'De laatste dag van de koning' leven we mee met (naar het lijkt ook virtuele) Frederik, de verdrietige koning, en de jonge Esther die hem bijstaat. Echo’s van de aanslag op Koninginnedag 2019, verplaatst naar Zweden.
En er is meer. Over de door taal verschillend gerichte visies op het leven van de zonderlinge, zwervende (wél bestaande) schilder Ivan Aguèli, over Midas die bij een sportreis verdwijnt - ook een zoektocht, maar van een heel andere orde. En over de oude man die na 1940 nooit meer in de stad waar hij opgroeide is geweest. Kollaards grootvader? Dat is het verhaal, maar helemaal zeker weten wat feit is en wat verzinsel weet je bij deze auteur natuurlijk nooit. Waaróm hij daar vandaan ging, wordt later pijnlijk duidelijk.
Échte literatuur, juichte een jury van een boekenprijs. Ditmaal ook een aanbeveling voor ons, niet-professionele lezers: voor grachtengordelig gezwets hoef je bij Sander Kollaard niet bang te zijn. Sinds 2006 woont en werkt hij in Zweden, waar ze houden van praktisch en functioneel (denk ‘IKEA’). Misschien is zijn taal daarom wel zo helder.
Scherpe taal, vaart, breedte en diepte – Kollaard buigt en kneedt de taal en rammelt aan de deuren van conventies alsof hij is bezeten door de geest van W.F. Hermans (die in Het Behouden Huis ook maar 70 pagina’s nodig had om Nederland op zijn kop te zetten). Wie eenmaal door zijn VR-bril heeft gekeken, is ‘hooked’ voor het leven. Kollaard is een Eindbaas.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van VictorDLV
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
