Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Fascinerende lotgevallen van grensoverschrijdend psychiater

VictorDLV 06 mei 2016

Psychiater Otto Kadoke wordt verliefd op de verzorgster van zijn vader. Maar laat je niet op het verkeerde been zetten: Moedervlekken is geen doorsnee psychiaters-zijn-zelf-ook-een-beetje-gek-boek. Dit is niet eens een doorsnee Grunbergroman. Dit is een knap geschreven verhaal over onmacht in de psychiatrie.

Een man die Otto niet heeft laten opnemen - want maakte geen suïcidale indruk – verhangt zich. Omdat hij een verstandige indruk maakt en verbaal sterk is heeft hij Otto om de tuin geleid, vindt een collega. "Wij verwarren opleiding, intelligentie en sociale status met geestelijke gezondheid." Een ander vindt  dat juist laagopgeleiden en allochtonen het meeste risico lopen verkeerd beoordeeld te worden. "Patiënten met een taalprobleem, met een geschiedenis die wij niet kunnen verifiëren, die wij niet echt kunnen begrijpen, [] daar maken we de meeste fouten." Arnon Grunberg laat Otto het motief van de roman uitspreken: "We zijn hulpverleners, menselijke hulpverleners, dus gemankeerde hulpverleners. We nemen risico’s omdat we niet anders kunnen. [] We schatten een situatie in zo goed en zo kwaad als het gaat."

Bij Kadoke (zou de gelijknamige Belgische keten van geschenkwinkels Grunberg op die naam gebracht hebben?) neemt na zijn echtscheiding de verwarring toe. Hij is blank maar voelt zich zwart, een buitenstaander. "Ik ben vermomd als een witte man." Nachtdienst is zijn surrogaat voor liefde, maar heeft dat werk wel zin? De sensitieve Michette, een automutilerende crisisklant, laat hij opnemen maar ze wordt weer weggestuurd door de inrichtingsarts. "Michette kijkt recht in zijn ogen en in haar intelligente, kille blik ziet hij een waarheid die nog killer is dan die blik: dat ze dwars door alle hulpverlening heen kijkt, dat ze weet dat de hulpverleners haar niet kunnen helpen." Dan is de maat voor Otto vol. Hij geeft haar – geheel tegen de regels - zijn telefoonnummer. Als ze belt dat het niet meer gaat kiest Otto voor een grensoverschrijdende aanpak. Onder het motto dat hij met alternatieve therapie wél wat kan bereiken neemt hij haar in huis bij zijn tot Yiddische memme getransformeerde vader. En dan begint het pas echt.

De psychiatrie is Grunberg niet onbekend: hij verbleef al ’s in een inrichting om erover te schrijven in een krant. Het is te merken dat dat hem geraakt heeft. "De mensen vallen uit elkaar terwijl je naar hen kijkt. Zij die nog niet uit elkaar zijn gevallen zijn eigenlijk uitzonderingen", laat hij Kadoke ergens zeggen. Psychiaters kunnen vertellen dat dit aardig overeenkomt met de werkelijkheid. Onstabiele mensen kan je de realiteit voorhouden, pillen voorschrijven, tegen zichzelf en anderen beschermen, dat is het wel zo’n beetje. Velen dolen in het ggz-systeem rond zonder veel vooruitgang te boeken. "[We moeten zoeken naar] een humane oplossing voor de verwarring", schrijft Grunberg.

Het is moeilijk níet van dit boek te houden. Zijn de tobbende carrièremakers in bijvoorbeeld Huid en Haar nog vrij karikaturaal, Kadoke en zijn vrouwelijke tegenspelers Michette en Desha hebben behoorlijke diepgang. Grunberg lijkt zich – misschien onder invloed van zijn rubriek in Vrij Nederland – meer te willen richten op de geest dan op het lichaam. Spoten in eerder werk de lichaamssappen regelmatig in het rond, Moedervlekken kan je zelfs zien als een boek van onthouding: Otto zweert de casual sex af. Niet de jacht op ejaculaties maar confrontaties met suïcidale mensen, conflicten met geflipte vaders en bespiegelingen over gezondheidszorg houden het verhaal in beweging.

De manier waarop Grunberg in deze roman de vraag verwerkt of er hoop is voor de psychiatrie heeft Mulisch-achtige proporties. Hoogstens het einde - níet spectaculair, níet gemakkelijk-dramatisch - zou commentaar kunnen opleveren van de critici. Gewone lezers zullen verblijd zijn door de hoop die eruit spreekt.

1

Reageer op deze recensie

Meer recensies van VictorDLV

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.