Verhalen die je gelezen móet hebben

Zijn sommige schrijvers als cricketers die er uren over doen om te scoren, Keret is als een bokser die de lezer meteen met een paar ferme klappen knock-out slaat. Zó bekend dat de clou geen spoiler meer is, is het verhaal over de ontdekking van zijn talent. Als onwillige rekruut in het Israelische leger begint de jonge Keret tijdens een lange wacht uit verveling te schrijven. Als hij thuis, tijdens het uitlaten van de hond, dat prille werk aan zijn oudere broer laat lezen, reageert die postief. Je voelt, hier gaat iets moois gebeuren.

" 'Heb je een kopie van je verhaal', vraagt Etgars broer. Ja.
Dan bukt hij zich en pakt er in één moeite door de drol van de hond mee op om hem in de prullenbak te stoppen."

Klabám. In één keer beseft Etgar de vluchtigheid van het geschreven woord en is de lezer knock-out. Die vluchtigheid weerhield Keret niet een heel oeuvre op te bouwen. De bundel Verrassing, waarvan nu een uitgebreide versie  is verschenen, werd in meer dan 30 landen een succes. Deze editie bevat ook de verhalen uit de documentaire Etgar Keret: Based on a True Story (drie daarvan verschenen oorspronkelijk in andere bundels). Waren schrijvers zoals Amos Oz van wat inmiddels de 'vorige generatie' wordt genoemd nogal somber en diepzinnig, Keret is helemaal van deze tijd: direct, fantasierijk. Lichtvoetig zelfs, al gaan relaties kapot en vervallen hoofdpersonen tot eenzaamheid.

Agressie is op de achtergrond vaak aanwezig - niet gek als je in een land woont dat voortdurend in staat van oorlog verkeert. Het openingsverhaal in Verrassing is veelzeggend: een stel wanhopige mannen bedreigt de ik-figuur met een wapen. Als hij niet een goed verhaal vertelt gaat hij eraan. En zo gaat het maar door. Murakami meets Kafka, maar dan in telkens een paar bladzijden krachtig proza. In deze bundel nog niet zoveel politiek geörienteerde verhalen. In latere bundels neemt Keret steeds meer stelling in tegen de onverzoenlijke opstelling van de regering van zijn land.

Etgar Keret (Tel Aviv, 1967) is inmiddels 47 en als links-liberale Isrealiër niet meer zo onbevangen. 'In Israël publiceer ik stukken tegen de regering over de Gaza-oorlog, die mij en mijn vrouw en mijn kind doodsbedreigingen opleveren. Ben ik in het buitenland, word ik geboycot omdat uit Israël kom', vertelde hij aan de Britse krant The Guardian. Naast schrijver en universitair docent is Keret filmmaker. In 2007 won hij met zijn partner Shira Geffen (ditmaal was het verhaal van haar en de regie van hem) een Gouden Camera op het filmfestival in Cannes voor een dromerige film over vrouwen die aan zee een keerpunt in hun leven meemaken (Jellyfish). Ontwapenend magisch realisme zonder te vervallen in sentimenteel gedoe, schreven de critici - net zoals zijn verhalen.