Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Schilderen met woorden, maar dan echt

VictorDLV 18 juni 2018

Huub Beurskens (1950) is zowel schrijver/dichter als beeldend kunstenaar. Mooi om te zien hoe dat beeldende zich uit in woorden ('Bij het schrijven van ansichtkaarten', fragment):

"Blijkbaar wil ik iets delen met mijn keuze
uit de kaartenmolen die ik treuzelend
naast de Ola-ijsvrieskist liet piepen voor
een inktzeeblauw, gifgroen dal, het bergdorp
te wit in het eeuwige glansdrukseizoen"


Je ziet Huub al staan bij dat ansichtkaartenmolentje naast de Ola-ijsjesbak. Die bakken kennen we van winkeltjestraatjes in vakantieoorden: een ingevroren suikerbommetje en je bent gelukkig. Iconen van instantbevrediging. Associaties met budgetvluchten, gehorige hotels en vettige eetgelegenheden dringen zich op – mentale ruis die de dichter misschien wel doet verlangen naar rust en stilte.

Niet alleen met de vrieskist, ook met de ansichtkaart is van alles mis. Felle kleuren en pijnlijke contrasten - het scheelt weinig of het is ziekmakend. De kaart dóet wel of het zomerseizoen eeuwig duurt, maar dat is natuurlijk niet zo. Wát zou de dichter wèl willen delen met die kaart? Dat hij zich helemaal niet prettig voelt in zo’n neppige omgeving? Die drukte is vast niks voor hem. Dat gevoel wordt sterker als je andere gedichten leest in deze bundel: daar gaat het over schoonheid en authenticiteit van vlinders in de vrije natuur ('Vlindervangst') of – zoals in het titelgedicht – over de schilderkunst van Aelbert Cuyp.

Misschien klopt deze interpretatie niet, en misschien geeft dat ook wel helemaal niet. Meer nog dan proza laat poëzie de lezer ruimte om te raden naar betekenissen en die kunnen voor iedereen verschillen. Een cryptogram waarbij verschillende oplossingen goed zijn. En soms is die hele betekenis zelfs secundair, en gaat het meer om het gevoel dat een gedicht overbrengt. ‘Taal waarbij wat gezegd wordt als terloops ontstaat’, zoals de uitgever (hier enigszins verkort) op de achterflap het noemt. Dat klinkt een beetje ingewikkeld, maar het is de manier waarop je ook rapt op muziek: door ritme gaat de taal vloeien en als je het goed doet valt die samen met de betekenis. Lees dit maar ’s hardop voor (uit 'Ik ben mijn foto niet'):

"…dat waar ik in zelfvergetelheid naar kijk,
de zee, een berg, die eik, een mier, wat ik hoor, een lied."


Hier zien we de kunstenaar aan het werk: observeren geeft hem voldoening, en dan heeft hij ook nog het talent om die indrukken in olieverf of taal weer te geven. Desnoods door zelf neologismen (‘naaldbosruisen,  beekgekabbbel’) te maken.

Opmerkelijk is Beurskens‘ gebruik van enjambementen. Daarbij breek je de zin af en ga je op de volgende versregel door. Huub bouwt er spanning mee op: "wie weet/tot een volgende keer." ('Voorjaarsontmoeting'). Onwillekeurig hou je na dat ‘wie weet’ even je adem in. Wie weet … liggen we zometeen samen in bed? …steek ik nog ’s een mes in rug? Spannend. Een andere reden om te enjambementeren is ‘gebroken taal’: je kan er een enge sfeer mee oproepen of pijn mee uitdrukken. Huub gaat nog wat verder: hij breekt woorden af aan het eind van een couplet, laat de lezer over een witregelgreppel springen en opent het volgende met de tweede helft van het woord. Je kan je afvragen of dat qua taal zo functioneel is, maar het ziet er wel mooi uit. Een beeldend kunstenaar kan je natuurlijk sowieso al niet kwalijk nemen dat hij vorm voor inhoud laat gaan.

Beurskens is van alle markten thuis – vrije verzen, sonnetten, prozagedichten. Dat maakt Gedurig nader prettig gevarieerd. Gedurig nader is een expositie van zijn innerlijk: de liefde voor de natuur, herinneringen, verlangens. Gaat dat zien…

Reageer op deze recensie

Meer recensies van VictorDLV

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!