Groot eerbetoon aan de slachtoffers

De titel verraadt de inhoud; de verhalen in dit boek draaien om het vinden van een DNA-match in spraakmakende misdrijven in Nederland. Het is een verzameling dramatische, waargebeurde verhalen uit de boezem van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI), waarbij DNA voor een doorbraak zorgde. Zo komen de moorden op Sybine Jansons, Andrea Luten, Willem Endstra en Marianne Vaatstra aan bod.

"Aan het einde van haar schooldag fietst de dertienjarige Sybine Jansons van haar school, het Revius Lyceum in Doorn, naar haar huis in Maarn. Eerst brengt ze nog een bezoekje aan de Marskramer aan de Amersfoortseweg in Doorn, waar ze een broodtrommeltje koopt."

Het is de eerste alinea van het derde verhaal in het boek: De nagel aan de doodskist – De moord op Sybine Jansons (1999), en grijpt je meteen naar de strot, omdat het zo herkenbaar en alledaags is. Even verderop in het verhaal staat het volgende:

"Op 20 januari is er nieuws. Wandelaars vinden, verstopt in de bosjes, Sybines groene fiets, haar rugtas en een Marskramertasje met een nieuwe broodtrommel aan het stuur."

Je weet dat Jansons dood wordt teruggevonden, maar het zijn details als een broodtrommeltje en een Marskramertasje, die de menselijke kant benadrukken en de traagheid van een zinloze misdaad in volle hevigheid laten zien. Onmiddellijk bloedt je hart voor Sybine en al haar nabestaanden, die door de gruweldaad van een misdadiger levenslang hebben gekregen, zoals nabestaanden het veelal ervaren.

De verhalen zijn uitgebreid en volledig, en lezen als een trein om het maar even oneerbiedig te verwoorden. Toch is het haast onmogelijk het boek in een keer uit te lezen, want de true crime verhalen zijn heftig en hebben tijd nodig om over na te denken en te verwerken.

Lex Meulenbroek en Paul Poley zijn erin geslaagd om vijftien spraakmakende misdrijven in Nederland zo te beschrijven dat het allesbehalve een droge opsomming is geworden van feiten en politierapporten. De verhalen zijn een combinatie van interviews met de nabestaanden, professionals, verdachten en andere betrokkenen, zonder dat de chronologische verhaallijn wordt onderbroken. Tegelijkertijd leer je over de nieuwe DNA-technieken en de manier waarop forensische instituten uit de kleinste bemonsteringen een DNA-profiel proberen te maken. Ademloos lees je hoe onderzoekers jarenlang hun best doen om de dader via z’n DNA te ontmaskeren. Lees je over het DNA-onderzoek dat in de jaren tachtig nog in de kinderschoenen stond en inmiddels is uitgegroeid tot een volwaardige manier om daders achter de tralies te krijgen. Lees je over de ontwikkelingen op forensisch gebied, waarmee ze een stem geven aan degenen die niets meer kunnen zeggen.

Iets dat Lex Meulenbroek en Paul Poley uit de monden van nabestaanden, verdachten, rechercheurs, officieren van justitie, advocaten, forensische experts, rechters en andere betrokkenen met groot eerbetoon aan de slachtoffers hebben opgetekend in DNA-match.

Lees een interview met auteur Lex Meulenbroek.