Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Wie is BRECHT, de violist ? … een zoektocht…

Wil 14 december 2022
Via mijn bevriende schrijver Gert-Jan van den Bemd (Branco & Julia) kreeg ik de tip het onlangs verschenen tweede boek te lezen van Arjen van Meijgaard, een voor mij onbekende schrijver.
Toevallig kwam ik ook bijna tegelijkertijd via social media in contact met Arjen over dit toen nog te verschijnen boek. Vooral het Parijse verhaal trok me aan. Onze liefde voor Parijs, de Franse taal en vooral de Franse literatuur en onze favoriete schrijvers leverde interessante correspondentie op.

• TITEL
Dus “De laatste klanken van Icarus” besteld en gelezen. Een merkwaardige titel, vond ik, denken aan de ons bekende figuur uit de Griekse mythologie, die een manier bedenkt om samen met zijn vader Daedalus Kreta te ontvluchten waar ze gevangen worden gehouden door koning Minos. Hij bouwt een houten raamwerk met vleugels en veren, vastgezet met was… Hij vliegt te hoog en door de zon smelt de was en hij stort neer in de Egeïsche zee. Moraal: “Icarus wordt afgestraft voor zijn hoogmoed en overdreven zelfvertrouwen”. Even denk ik aan “De gevleugelde” van Arthur Japin. Moet ik een dergelijk boek verwachten? Speelt ook voor een deel in Parijs en omstreken en ook een soort Icarus.... Zie: https://www.hebban.nl/recensie/malibas-over-de-gevleugelde. Maar nu intrigeerde mij vooral de toevoeging: “de laatste klanken”. Goed gekozen, zoals later bleek.

• HET hele VERHAAL… in twee delen – wie is wie?

In DEEL I – een soort dagboek - lezen wij over een niet met name genoemde jongen van ca. 18 jaar die als au pair terecht komt in de banlieue van Parijs, in Vilennes-sur-Seine. Hij heeft de zorg voor een balorig, klein blond jongetje, genaamd Hugo die gewoon de hele dag naar school gaat, waardoor hij als au pair overdag dus niets te doen heeft en besluit steeds snel de trein naar Parijs te nemen. Aanvankelijk voor een cursus Frans voor buitenlandse studenten die niet veel voorstelt maar waar hij wel een paar interessante meisjes leert kennen. O.a. Kira een Finse, waar hij wel eens blijft slapen in het weekend. Maar het vrije leven lonkt op zijn dwaaltochten door Parijs. Met zijn vioolkist gaat hij op stap en merkt dat het vrij gemakkelijk is om redelijk veel geld te verdienen als muzikant. Hij ontmoet Milan, een virtuoze fagottist, die de logistiek van de 12 serieuze Parijse straatmuzikanten op strakke wijze regelt en van wie hij veel leert. Zijn baantje als au pair zegt hij op. Dat kwam heel goed uit daar het gezinnetje Lefond uiteenvalt en Hugo en zijn aantrekkelijke mama gaan verhuizen. Milan helpt hem aan een goedkoop kamertje boven een café in de wijk Levallois in Parijs.
Dit eerste deel beslaat ongeveer 90 bladzijden en is afgezien van een paar interessante ontmoetingen, nogal aan de saaie kant en m.i. te langdradig. Belangrijk is de ontmoeting met kunstenares Julie voor wie hij model staat en met wie hij een relatie krijgt, min of meer… En natuurlijk het steeds succesvoller worden van onze straatviolist! Hij verandert daardoor merkbaar. Arrogantie ligt op de loer.
Tussen de dagboekfragmenten lezen we intermezzo’s over de ook niet met name genoemde ik-persoon (uit Nederland) en daaruit blijkt dat het “verhaal” uit deel I zich 25 jaar geleden afspeelde. Is deze ik-persoon dezelfde als de ik-persoon uit deel II? Het is wat verwarrend deze twee ik-vertellers. Hoe moeten we een van de laatste zinnen van deel I duiden: “Hij stond al een tijdje naar me te kijken, een jongen van mijn leeftijd, onder zijn arm had hij een boek met een Nederlandse titel “Een zachte vernieling”, van Hugo Claus” en de laatste zin: “De jongen liep op me af en gooide een munt in mijn kist. Omdat ik behoefte had weer eens Nederlands te praten, sprak ik hem aan. Hij reageerde verbaasd, we zijn in La Palette wat gaan drinken.”

DEEL II
Het eerste hoofdstuk heet BRECHT en langzaamaan onthult de ik-verteller dat de straatmuzikant Brecht heet. Een talentvolle violist die door hem zeer bewonderd werd. En komen we bovendien te weten dat Brecht vermist is. Het zou me te ver voeren om daar hier verder op in te gaan... Er komt nu enige actie en spanning in het verloop want Julie komt naar Nederland (omdat ze een expositie heeft) en ze 25 jaar geleden met hem afgesproken heeft elkaar dan terug te zien. De ik-verteller voorziet grote problemen met zijn vriendin Sara, haar vrienden, enzovoorts. Hij besluit meteen naar Parijs te gaan op zoek naar Julie. Hij heeft alleen maar een telefoonnummer met helaas steeds een voicemail als antwoord … De ik-persoon spreekt niet in. En de lezer vraagt zich al lezende af: “Wat is er destijds gebeurd? Waarom reageert de ik-persoon zo krampachtig? En de vraag:”Wat is werkelijkheid, waar begint de verbeelding?” dringt zich steeds meer op. “Hoe lopen deze twee werelden door en naast elkaar? Welke symbolische rol heeft Icarus? En Julie? Of Milan? En welke weg besluit de ik-verteller uiteindelijk in te slaan.”
Lezen maar… Interessant en onverwacht.

CONCLUSIE
De twee citaten voorin het boek zijn in dat verband betekenisvol. Vooral die van Philippe Lançon uit Le Lambeau: “En quoi l’imagination était-elle différente du souvenir? En quoi lui était-elle liée?
(Philippe Lançon is een Franse journalist en schrijver. Hij overleefde ternauwernood de aanslag van 7-1-2015 op het kantoor van het Franse satirische weekblad Charlie Hebdo en schreef daar een schrijnend boek over. Tip!)

MAAR…Eigenlijk had ik een citaat verwacht uit een van de vele boeken die Patrick Modiano geschreven heeft. Er is bijna altijd sprake van een zoektocht, met veel herinneringen die dwars door de realiteit lopen of weer niet. Zijn romans zijn daardoor moeilijk uit elkaar te houden, is mijn mening. Ik heb er een twintigtal gelezen en in bezit.
Maar zoals ik al aan Arjen schreef: “Met een boek van Modiano doorkruis je Parijs en omstreken. Een soort stratengids, zou je kunnen zeggen”
En deze thematiek, aanpak, stadswandelingen vond ik zeker ook terug in “De laatste klanken van Icarus”. Met zelfs een summier plattegrondje van Parijs voorin het boek. De schrijver is een goede volgeling van zijn favoriete schrijver Patrick Modiano maar toch met een eigen, creatieve invulling.

Leuk vond ik ook zijn eenvoudige filosofietjes tussendoor, zoals
• Betrokkenheid bij de wereld, vernauwt je levensruimte.
• Een verwijdering begint vaak met een innige omhelzing, alsof het startpunt van een scheiding vanuit een volledige symbiose moet plaatsvinden.
• Het verhaal oprakelen lijkt op het pellen van een ui, de buitenschillen vallen mee en naarmate je dichter bij de kern komt, gaat het prikken en tranen.
En nog zo’n huishoudelijke:
• Het contact was hersteld, tenminste, zo leek het, maar net als een barst in een gelijmd bord bleef de breuk zichtbaar.

WAARDERING
Vier welverdiende sterren.

Zeist, 14 december 2022

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Wil

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.