Lezersrecensie
Een sprookje ter lering ende vermaak…
Een ludieke titel voor dit kolderieke, irreële, absurde verhaal dat mij in hoge mate deed denken aan het traditionele sprookje met een duidelijke moraal en meestal maar één thema. Met mensen en dieren in de hoofdrol. Dieren hebben vaak menselijke trekjes, ze zijn intelligent, ze begrijpen mensen. En het tegenovergestelde kan ook. Kortom, alles kan, niets is onmogelijk in de fantasiewereld van het sprookje. Daarbij hoort ook deze vrolijke, kinderlijke cover. Het oude Volkswagenbusje suggereert dat daar olifanten mee gestolen kunnen worden. Maar helaas. En de grappige koala ligt in de eerste zin van het boek al op zijn rug op de betonnen vloer. Maar toch... Let op! Geel is wel een signaalkleur…
De Zweedse schrijver, Peter Hammarbäck, heeft met dit boek een modern, eigentijds sprookje geschreven met een duidelijke activistische boodschap: “Hoe moet de mens omgaan met dieren in gevangenschap, zoals in dierentuinen en circussen? Zijn zij beter af om te leven “in vrijheid” in een natuurreservaat in het land of werelddeel waar ze vandaan komen?” Met andere woorden: “Is de mens in wezen hun grootste vijand?” “Wat willen dierenactivisten eigenlijk? Hebben zij gelijk?” En al lezende kwamen er nog een paar andere thema’s aan bod zoals: “Hoe belangrijk is vriendschap?” “Hoe ver ga je voor je vriendschap?” “Draait het dan altijd om geld?”
“Wanneer je, zoals in “Fatsoenlijke mensen stelen olifanten” acht dieren “redt”, hoe moet dat dan met al die andere achtergebleven dieren in dierentuinen en circussen die niet tot die uitverkorenen behoorden?” En is het wel zo wat een van de hoofdpersonen zegt: “We doen het voor de dieren, niet voor de mensen?”
Een sprookje dus met een duidelijke plot. Een reddingsactie om 8 exotische, spannende dieren naar Kenia te brengen. Met de zogenaamde “deugers” (fatsoenlijke mensen?) en hun vrienden, maar ook met de slimme slechterik, de schurk. Dan zijn er altijd nog wel enkele louche figuren die geld ruiken en tegen zouden kunnen werken. En verraders misschien? Dat zorgt voor de broodnodige spanning en sensatie. Maar ook voor hilariteit.
EEN OVERZICHTJE – “Er was eens…. “
De hoofdpersoon: Dierenverzorger, ADAM VIERI, 32 jaar, in een noodlijdende dierentuin in Stockholm. Van jongs af aan houdt hij zielsveel van dieren. Op 6-jarige leeftijd wist hij al alles van koala’s. Zijn opa stimuleerde hem in deze hobby met boeken en tijdschriften (National Geographic) en het kijken naar natuurprogramma’s. Al op de lagere school was Adam een buitenbeentje, interesseerde zich niet voor “jongensdingen” en voelde zich niet geaccepteerd. Totdat er een nieuwe jongen in de klas kwam, DAVID. Ook een buitenbeentje, maar volkomen tegengesteld aan Adam. Vanaf het eerste moment was er een klik, het begin van een lange vriendschap. Belangrijk voor het verhaal.
Adam’s ouders verongelukken bij een helikopterongeval in de Alpen, toen hij 17 was en laten hem een gigantische erfenis na en een prachtig design appartement van 320 m2. Opa was helaas inmiddels overleden. Adam blijft geheel alleen achter, vindt dat hij niet meer naar school hoeft en boekt een enkeltje naar Kenia. Hij gaat werken in het grote natuurreservaat Masai Mara Animal Rescue Trust van oprichtster WANGARI SAFINA met wie hij een goede band opbouwt. Daar ontmoet hij zijn eerste grote liefde, OLIVIA. Helaas wordt zij ongeneeslijk ziek en overlijdt. Adam keert terug naar Stockholm, volgt zijn hobby en wordt dierenverzorger. Het begin van het verhaal.
De dood van het 7-jarige koalamannetje, DUNDEE, is het begin van een aantal raadselachtige doden in de dierentuin. Al snel volgt BRUNO, een grote elandstier van 3 jaar. Adam, als hoofdverzorger, krijgt min of meer de schuld. Nalatigheid bij het schoonmaken van de kooien. Een overdosis cocaïne wordt ontdekt in de maag van Bruno. Hoe kan dat? De politie doet onderzoek. De dode dieren moeten in ieder geval “de doofpot in”. Dat alles beveelt de kwade genius, Camilla
CAMILLA STENSSON, de nieuwe dierentuindirecteur met een dure, kleurrijke uitstraling. “Sommige dieren schrokken soms van het getik van haar pumps”. Zij moet de bezoekersaantallen weer laten stijgen. Zij heeft het plan MSD bedacht (Meer Spannende Dieren) in de dierentuin en gaat daarvoor o.a. dieren van een failliet circus kopen. Om die reden zijn ineens de saaie damherten verkocht. Niet aantrekkelijk genoeg. En hun verblijf moet geschikt gemaakt worden voor de olifanten. Camilla is een slimme vos die pretendeert van dieren te houden…. Maar ze maakt Adam woedend.
EN VERDER …
Voor de dierentuin staat een jonge activist met een bord: “Stop met het doden van dieren”. Waarom staat hij juist daar? In een dierentuin worden toch geen dieren gedood?
De failliete circusdirecteur HENRY en de knappe leeuwentemster NATALIE komen kennismaken… Ja, het is feelgood, dus ook liefde op het eerste gezicht. Adam voelt weer kriebels.
Dramatisch grappig was dat directeur Camilla een dinnerparty organiseert voor haar eveneens invloedrijke vriendinnen, de Empowering Women en zulks in de dierentuin, vlakbij het wolvenverblijf die hongerig en likkebaardend toe kijken en…. uitbreken…..! Geef ze eens ongelijk. Tragisch voor twee wolven en PTSS-hulp wordt ingeschakeld.
Maar….Het wordt Adam allemaal te veel na de wolvenaanval. Natalie en hij bedenken een geweldig plan… Zie titel van het boek. Het zou mij te ver voeren dat plan en vooral de uitvoering te vertellen, maar het is echt af en toe hilarisch. En heel apart…. Alleen Camilla heeft argwaan. Verder zwijgt iedereen die in het complot zit of wordt het zwijgen opgelegd. Dubieuze ondernemers ruiken geld, maar zijn zij betrouwbaar? Gelukkig heeft Adam zijn erfenis. En supervriend David speelt “au moment suprême” een grensoverschrijdende heldenrol. Daar winden we geen doekjes om.
Het plan lukt. Er zijn nog wel wat nare, trieste, ontroerende gebeurtenissen, vooral in Kenia. Maar daar weet Wangari raad op. De wijze Afrikaanse tweede moeder van Adam.
OVER DE SCHRIJFSTIJL
Eenvoudige woordkeuze, veel uitleg en herhalingen, veel dialoog, geen lange zinnen, korte hoofdstukken. Chronologisch verteld met wat flashbacks. Kortom: een vlotte schrijfstijl die eenvoudig gehouden is om deze te bestemmen voor een zo breed mogelijk lezerspubliek, van 8 tot 80, om de serieuze boodschap goed te laten overkomen. Zie alinea 2.
Een soort van humor ontbreekt niet. Bv op blz 14 - de beschrijving van Camilla; "een luxe vos, een vos die geld had om naar de kapper te gaan waar een knipbeurt tweeënhalfduizend kronen kostte en waar een glas cava kreeg voordat de schaar in je haar wordt gezet".
Of op blz 32 over pubers: "een publiek, dat nog geen volledige ontwikkelde hersenkwabben bezit". Die beschrijving zag ik wel voor me. Die vos bij de kapper niet.
Een passage die ik zo treffend vond om dierenliefde te duiden. Eind h 4 – Camilla brengt de medewerkers van de dierentuin op de hoogte van de grootse plannen. Adam steekt zijn hand op. “Hoe heten de dieren?”
Camilla keek hem aan alsof ze de vraag niet begreep.
“Leeuwen, olifanten en gorilla’s. Dat zei ik toch al?”
“Nee, ik bedoel niet de soorten. Ik bedoelde de individuen die je gaat kopen. Hoe heten ze?”
“O, nou, dat weet ik niet meer. Maar we kunnen ze toch een andere naam geven als ze hier komen? Dan schrijven we een prijsvraag uit of zoiets, dan kunnen kinderen op verschillende schattige namen stemmen. Daar komen we wel uit.”
En deze is ook heel leerzaam! In een discussie met vriend David blijkt dat Adam wel een heel vreemd zelfbeeld heeft. Blz. 245-46: “Ik ben net een teek” (…) “Teken zijn blind en doof. Ze hebben maar één zintuig, een soort reukzin met maar één functie: bloed vinden.” (…) Een vrouwtjesteek kan maanden of zelfs jaren op hetzelfde grassprietje zitten en wachten totdat er een zoogdier voorbijkomt.” (…) “In een halfslaap. Pas als er een zoogdier voorbijkomt, begrijpt ze dat ze een taak te vervullen heeft, dat ze moet handelen”(…).
CONCLUSIE en WAARDERING
Je vraagt je af: “Wat klopt er wél in dit bizarre verhaal? Wie heeft er geen afwijking? Veel personages zijn alleen maar karikaturaal. Geen diepgang.
Onwerkelijk en hilarisch, maar soms toch ontroerend en ja, zelfs leerzaam!
Ik geef drie sterren voor dit debuut van deze Zweedse schrijver. Het is niet echt mijn smaak, te veel onwerkelijke feelgood.
Met dank aan de crew van Hebban die mij geselecteerd heeft om mee te discussiëren in de interessante, interactieve leesclub over dit Hebban Boek van de Maand mei 2024.
Zeist, 6 juni 2024
De Zweedse schrijver, Peter Hammarbäck, heeft met dit boek een modern, eigentijds sprookje geschreven met een duidelijke activistische boodschap: “Hoe moet de mens omgaan met dieren in gevangenschap, zoals in dierentuinen en circussen? Zijn zij beter af om te leven “in vrijheid” in een natuurreservaat in het land of werelddeel waar ze vandaan komen?” Met andere woorden: “Is de mens in wezen hun grootste vijand?” “Wat willen dierenactivisten eigenlijk? Hebben zij gelijk?” En al lezende kwamen er nog een paar andere thema’s aan bod zoals: “Hoe belangrijk is vriendschap?” “Hoe ver ga je voor je vriendschap?” “Draait het dan altijd om geld?”
“Wanneer je, zoals in “Fatsoenlijke mensen stelen olifanten” acht dieren “redt”, hoe moet dat dan met al die andere achtergebleven dieren in dierentuinen en circussen die niet tot die uitverkorenen behoorden?” En is het wel zo wat een van de hoofdpersonen zegt: “We doen het voor de dieren, niet voor de mensen?”
Een sprookje dus met een duidelijke plot. Een reddingsactie om 8 exotische, spannende dieren naar Kenia te brengen. Met de zogenaamde “deugers” (fatsoenlijke mensen?) en hun vrienden, maar ook met de slimme slechterik, de schurk. Dan zijn er altijd nog wel enkele louche figuren die geld ruiken en tegen zouden kunnen werken. En verraders misschien? Dat zorgt voor de broodnodige spanning en sensatie. Maar ook voor hilariteit.
EEN OVERZICHTJE – “Er was eens…. “
De hoofdpersoon: Dierenverzorger, ADAM VIERI, 32 jaar, in een noodlijdende dierentuin in Stockholm. Van jongs af aan houdt hij zielsveel van dieren. Op 6-jarige leeftijd wist hij al alles van koala’s. Zijn opa stimuleerde hem in deze hobby met boeken en tijdschriften (National Geographic) en het kijken naar natuurprogramma’s. Al op de lagere school was Adam een buitenbeentje, interesseerde zich niet voor “jongensdingen” en voelde zich niet geaccepteerd. Totdat er een nieuwe jongen in de klas kwam, DAVID. Ook een buitenbeentje, maar volkomen tegengesteld aan Adam. Vanaf het eerste moment was er een klik, het begin van een lange vriendschap. Belangrijk voor het verhaal.
Adam’s ouders verongelukken bij een helikopterongeval in de Alpen, toen hij 17 was en laten hem een gigantische erfenis na en een prachtig design appartement van 320 m2. Opa was helaas inmiddels overleden. Adam blijft geheel alleen achter, vindt dat hij niet meer naar school hoeft en boekt een enkeltje naar Kenia. Hij gaat werken in het grote natuurreservaat Masai Mara Animal Rescue Trust van oprichtster WANGARI SAFINA met wie hij een goede band opbouwt. Daar ontmoet hij zijn eerste grote liefde, OLIVIA. Helaas wordt zij ongeneeslijk ziek en overlijdt. Adam keert terug naar Stockholm, volgt zijn hobby en wordt dierenverzorger. Het begin van het verhaal.
De dood van het 7-jarige koalamannetje, DUNDEE, is het begin van een aantal raadselachtige doden in de dierentuin. Al snel volgt BRUNO, een grote elandstier van 3 jaar. Adam, als hoofdverzorger, krijgt min of meer de schuld. Nalatigheid bij het schoonmaken van de kooien. Een overdosis cocaïne wordt ontdekt in de maag van Bruno. Hoe kan dat? De politie doet onderzoek. De dode dieren moeten in ieder geval “de doofpot in”. Dat alles beveelt de kwade genius, Camilla
CAMILLA STENSSON, de nieuwe dierentuindirecteur met een dure, kleurrijke uitstraling. “Sommige dieren schrokken soms van het getik van haar pumps”. Zij moet de bezoekersaantallen weer laten stijgen. Zij heeft het plan MSD bedacht (Meer Spannende Dieren) in de dierentuin en gaat daarvoor o.a. dieren van een failliet circus kopen. Om die reden zijn ineens de saaie damherten verkocht. Niet aantrekkelijk genoeg. En hun verblijf moet geschikt gemaakt worden voor de olifanten. Camilla is een slimme vos die pretendeert van dieren te houden…. Maar ze maakt Adam woedend.
EN VERDER …
Voor de dierentuin staat een jonge activist met een bord: “Stop met het doden van dieren”. Waarom staat hij juist daar? In een dierentuin worden toch geen dieren gedood?
De failliete circusdirecteur HENRY en de knappe leeuwentemster NATALIE komen kennismaken… Ja, het is feelgood, dus ook liefde op het eerste gezicht. Adam voelt weer kriebels.
Dramatisch grappig was dat directeur Camilla een dinnerparty organiseert voor haar eveneens invloedrijke vriendinnen, de Empowering Women en zulks in de dierentuin, vlakbij het wolvenverblijf die hongerig en likkebaardend toe kijken en…. uitbreken…..! Geef ze eens ongelijk. Tragisch voor twee wolven en PTSS-hulp wordt ingeschakeld.
Maar….Het wordt Adam allemaal te veel na de wolvenaanval. Natalie en hij bedenken een geweldig plan… Zie titel van het boek. Het zou mij te ver voeren dat plan en vooral de uitvoering te vertellen, maar het is echt af en toe hilarisch. En heel apart…. Alleen Camilla heeft argwaan. Verder zwijgt iedereen die in het complot zit of wordt het zwijgen opgelegd. Dubieuze ondernemers ruiken geld, maar zijn zij betrouwbaar? Gelukkig heeft Adam zijn erfenis. En supervriend David speelt “au moment suprême” een grensoverschrijdende heldenrol. Daar winden we geen doekjes om.
Het plan lukt. Er zijn nog wel wat nare, trieste, ontroerende gebeurtenissen, vooral in Kenia. Maar daar weet Wangari raad op. De wijze Afrikaanse tweede moeder van Adam.
OVER DE SCHRIJFSTIJL
Eenvoudige woordkeuze, veel uitleg en herhalingen, veel dialoog, geen lange zinnen, korte hoofdstukken. Chronologisch verteld met wat flashbacks. Kortom: een vlotte schrijfstijl die eenvoudig gehouden is om deze te bestemmen voor een zo breed mogelijk lezerspubliek, van 8 tot 80, om de serieuze boodschap goed te laten overkomen. Zie alinea 2.
Een soort van humor ontbreekt niet. Bv op blz 14 - de beschrijving van Camilla; "een luxe vos, een vos die geld had om naar de kapper te gaan waar een knipbeurt tweeënhalfduizend kronen kostte en waar een glas cava kreeg voordat de schaar in je haar wordt gezet".
Of op blz 32 over pubers: "een publiek, dat nog geen volledige ontwikkelde hersenkwabben bezit". Die beschrijving zag ik wel voor me. Die vos bij de kapper niet.
Een passage die ik zo treffend vond om dierenliefde te duiden. Eind h 4 – Camilla brengt de medewerkers van de dierentuin op de hoogte van de grootse plannen. Adam steekt zijn hand op. “Hoe heten de dieren?”
Camilla keek hem aan alsof ze de vraag niet begreep.
“Leeuwen, olifanten en gorilla’s. Dat zei ik toch al?”
“Nee, ik bedoel niet de soorten. Ik bedoelde de individuen die je gaat kopen. Hoe heten ze?”
“O, nou, dat weet ik niet meer. Maar we kunnen ze toch een andere naam geven als ze hier komen? Dan schrijven we een prijsvraag uit of zoiets, dan kunnen kinderen op verschillende schattige namen stemmen. Daar komen we wel uit.”
En deze is ook heel leerzaam! In een discussie met vriend David blijkt dat Adam wel een heel vreemd zelfbeeld heeft. Blz. 245-46: “Ik ben net een teek” (…) “Teken zijn blind en doof. Ze hebben maar één zintuig, een soort reukzin met maar één functie: bloed vinden.” (…) Een vrouwtjesteek kan maanden of zelfs jaren op hetzelfde grassprietje zitten en wachten totdat er een zoogdier voorbijkomt.” (…) “In een halfslaap. Pas als er een zoogdier voorbijkomt, begrijpt ze dat ze een taak te vervullen heeft, dat ze moet handelen”(…).
CONCLUSIE en WAARDERING
Je vraagt je af: “Wat klopt er wél in dit bizarre verhaal? Wie heeft er geen afwijking? Veel personages zijn alleen maar karikaturaal. Geen diepgang.
Onwerkelijk en hilarisch, maar soms toch ontroerend en ja, zelfs leerzaam!
Ik geef drie sterren voor dit debuut van deze Zweedse schrijver. Het is niet echt mijn smaak, te veel onwerkelijke feelgood.
Met dank aan de crew van Hebban die mij geselecteerd heeft om mee te discussiëren in de interessante, interactieve leesclub over dit Hebban Boek van de Maand mei 2024.
Zeist, 6 juni 2024
1
2
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Wil
Gesponsord
Onder leiding van miljonair Anne helpt Jessie in 1918 bij de Franse wederopbouw door kinderbibliotheken op te zetten in omgebouwde ambulances. Totdat ze op een dag spoorloos verdwijnt.
'Uniek aan Wondermond is de keuze van Goemans om een verwende, kortzichtige, mannelijke tiener als hoofdpersonage te nemen in een verhaal dat zo duidelijk stoelt op vrouwenstemmen en verborgen vrouwenleed.'
'Vanhauwaert weet een unieke literaire ervaring te creëren. De inhoud en vorm zijn zo met elkaar versmeed dat ze niet los van elkaar gezien kunnen worden,' zegt de vakjury over het debuut.
Een hartverwarmend verhaal over vasthouden en loslaten te midden van de storm, en een vriendschap die zelfs de diepste wonden heelt. Van de auteur van Onder de magnolia.
