Een sprookje ter lering ende vermaak…
De Zweedse schrijver, Peter Hammarbäck, heeft met dit boek een modern, eigentijds sprookje geschreven met een duidelijke activistische boodschap: “Hoe moet de mens omgaan met dieren in gevangenschap, zoals in dierentuinen en circussen? Zijn zij beter af om te leven “in vrijheid” in een natuurreservaat in het land of werelddeel waar ze vandaan komen?” Met andere woorden: “Is de mens in wezen hun grootste vijand?” “Wat willen dierenactivisten eigenlijk? Hebben zij gelijk?” En al lezende kwamen er nog een paar andere thema’s aan bod zoals: “Hoe belangrijk is vriendschap?” “Hoe ver ga je voor je vriendschap?” “Draait het dan altijd om geld?”
“Wanneer je, zoals in “Fatsoenlijke mensen stelen olifanten” acht dieren “redt”, hoe moet dat dan met al die andere achtergebleven dieren in dierentuinen en circussen die niet tot die uitverkorenen behoorden?” En is het wel zo wat een van de hoofdpersonen zegt: “We doen het voor de dieren, niet voor de mensen?”
Een sprookje dus met een duidelijke plot. Een reddingsactie om 8 exotische, spannende dieren naar Kenia te brengen. Met de zogenaamde “deugers” (fatsoenlijke mensen?) en hun vrienden, maar ook met de slimme slechterik, de schurk. Dan zijn er altijd nog wel enkele louche figuren die geld ruiken en tegen zouden kunnen werken. En verraders misschien? Dat zorgt voor de broodnodige spanning en sensatie. Maar ook voor hilariteit.
EEN OVERZICHTJE – “Er was eens…. “
De hoofdpersoon: Dierenverzorger, ADAM VIERI, 32 jaar, in een noodlijdende dierentuin in Stockholm. Van jongs af aan houdt hij zielsveel van dieren. Op 6-jarige leeftijd wist hij al alles van koala’s. Zijn opa stimuleerde hem in deze hobby met boeken en tijdschriften (National Geographic) en het kijken naar natuurprogramma’s. Al op de lagere school was Adam een buitenbeentje, interesseerde zich niet voor “jongensdingen” en voelde zich niet geaccepteerd. Totdat er een nieuwe jongen in de klas kwam, DAVID. Ook een buitenbeentje, maar volkomen tegengesteld aan Adam. Vanaf het eerste moment was er een klik, het begin van een lange vriendschap. Belangrijk voor het verhaal.
Adam’s ouders verongelukken bij een helikopterongeval in de Alpen, toen hij 17 was en laten hem een gigantische erfenis na en een prachtig design appartement van 320 m2. Opa was helaas inmiddels overleden. Adam blijft geheel alleen achter, vindt dat hij niet meer naar school hoeft en boekt een enkeltje naar Kenia. Hij gaat werken in het grote natuurreservaat Masai Mara Animal Rescue Trust van oprichtster WANGARI SAFINA met wie hij een goede band opbouwt. Daar ontmoet hij zijn eerste grote liefde, OLIVIA. Helaas wordt zij ongeneeslijk ziek en overlijdt. Adam keert terug naar Stockholm, volgt zijn hobby en wordt dierenverzorger. Het begin van het verhaal.
De dood van het 7-jarige koalamannetje, DUNDEE, is het begin van een aantal raadselachtige doden in de dierentuin. Al snel volgt BRUNO, een grote elandstier van 3 jaar. Adam, als hoofdverzorger, krijgt min of meer de schuld. Nalatigheid bij het schoonmaken van de kooien. Een overdosis cocaïne wordt ontdekt in de maag van Bruno. Hoe kan dat? De politie doet onderzoek. De dode dieren moeten in ieder geval “de doofpot in”. Dat alles beveelt de kwade genius, Camilla
CAMILLA STENSSON, de nieuwe dierentuindirecteur met een dure, kleurrijke uitstraling. “Sommige dieren schrokken soms van het getik van haar pumps”. Zij moet de bezoekersaantallen weer laten stijgen. Zij heeft het plan MSD bedacht (Meer Spannende Dieren) in de dierentuin en gaat daarvoor o.a. dieren van een failliet circus kopen. Om die reden zijn ineens de saaie damherten verkocht. Niet aantrekkelijk genoeg. En hun verblijf moet geschikt gemaakt worden voor de olifanten. Camilla is een slimme vos die pretendeert van dieren te houden…. Maar ze maakt Adam woedend.
EN VERDER …
Voor de dierentuin staat een jonge activist met een bord: “Stop met het doden van dieren”. Waarom staat hij juist daar? In een dierentuin worden toch geen dieren gedood?
De failliete circusdirecteur HENRY en de knappe leeuwentemster NATALIE komen kennismaken… Ja, het is feelgood, dus ook liefde op het eerste gezicht. Adam voelt weer kriebels.
Dramatisch grappig was dat directeur Camilla een dinnerparty organiseert voor haar eveneens invloedrijke vriendinnen, de Empowering Women en zulks in de dierentuin, vlakbij het wolvenverblijf die hongerig en likkebaardend toe kijken en…. uitbreken…..! Geef ze eens ongelijk. Tragisch voor twee wolven en PTSS-hulp wordt ingeschakeld.
Maar….Het wordt Adam allemaal te veel na de wolvenaanval. Natalie en hij bedenken een geweldig plan… Zie titel van het boek. Het zou mij te ver voeren dat plan en vooral de uitvoering te vertellen, maar het is echt af en toe hilarisch. En heel apart…. Alleen Camilla heeft argwaan. Verder zwijgt iedereen die in het complot zit of wordt het zwijgen opgelegd. Dubieuze ondernemers ruiken geld, maar zijn zij betrouwbaar? Gelukkig heeft Adam zijn erfenis. En supervriend David speelt “au moment suprême” een grensoverschrijdende heldenrol. Daar winden we geen doekjes om.
Het plan lukt. Er zijn nog wel wat nare, trieste, ontroerende gebeurtenissen, vooral in Kenia. Maar daar weet Wangari raad op. De wijze Afrikaanse tweede moeder van Adam.
OVER DE SCHRIJFSTIJL
Eenvoudige woordkeuze, veel uitleg en herhalingen, veel dialoog, geen lange zinnen, korte hoofdstukken. Chronologisch verteld met wat flashbacks. Kortom: een vlotte schrijfstijl die eenvoudig gehouden is om deze te bestemmen voor een zo breed mogelijk lezerspubliek, van 8 tot 80, om de serieuze boodschap goed te laten overkomen. Zie alinea 2.
Een soort van humor ontbreekt niet. Bv op blz 14 - de beschrijving van Camilla; "een luxe vos, een vos die geld had om naar de kapper te gaan waar een knipbeurt tweeënhalfduizend kronen kostte en waar een glas cava kreeg voordat de schaar in je haar wordt gezet".
Of op blz 32 over pubers: "een publiek, dat nog geen volledige ontwikkelde hersenkwabben bezit". Die beschrijving zag ik wel voor me. Die vos bij de kapper niet.
Een passage die ik zo treffend vond om dierenliefde te duiden. Eind h 4 – Camilla brengt de medewerkers van de dierentuin op de hoogte van de grootse plannen. Adam steekt zijn hand op. “Hoe heten de dieren?”
Camilla keek hem aan alsof ze de vraag niet begreep.
“Leeuwen, olifanten en gorilla’s. Dat zei ik toch al?”
“Nee, ik bedoel niet de soorten. Ik bedoelde de individuen die je gaat kopen. Hoe heten ze?”
“O, nou, dat weet ik niet meer. Maar we kunnen ze toch een andere naam geven als ze hier komen? Dan schrijven we een prijsvraag uit of zoiets, dan kunnen kinderen op verschillende schattige namen stemmen. Daar komen we wel uit.”
En deze is ook heel leerzaam! In een discussie met vriend David blijkt dat Adam wel een heel vreemd zelfbeeld heeft. Blz. 245-46: “Ik ben net een teek” (…) “Teken zijn blind en doof. Ze hebben maar één zintuig, een soort reukzin met maar één functie: bloed vinden.” (…) Een vrouwtjesteek kan maanden of zelfs jaren op hetzelfde grassprietje zitten en wachten totdat er een zoogdier voorbijkomt.” (…) “In een halfslaap. Pas als er een zoogdier voorbijkomt, begrijpt ze dat ze een taak te vervullen heeft, dat ze moet handelen”(…).
CONCLUSIE en WAARDERING
Je vraagt je af: “Wat klopt er wél in dit bizarre verhaal? Wie heeft er geen afwijking? Veel personages zijn alleen maar karikaturaal. Geen diepgang.
Onwerkelijk en hilarisch, maar soms toch ontroerend en ja, zelfs leerzaam!
Ik geef drie sterren voor dit debuut van deze Zweedse schrijver. Het is niet echt mijn smaak, te veel onwerkelijke feelgood.
Met dank aan de crew van Hebban die mij geselecteerd heeft om mee te discussiëren in de interessante, interactieve leesclub over dit Hebban Boek van de Maand mei 2024.
Zeist, 6 juni 2024
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Wil
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
