“Zeespiegels stijgen en de stormen worden zwaarder (…) Er is hier niets blijvends”. (…)
Deze wijze woorden van Dörte Hansen zijn op 2/3 van deze roman te lezen en resumeren eigenlijk de trieste thematiek van dit Duitse, naamloze Noordzee-eiland dat door haar tot in detail beschreven wordt in een prachtig, soms bijna poëtisch proza, vooral wanneer zij bijvoorbeeld het spel van de natuur beschrijft... Dit eiland staat uiteraard ook model voor vele andere soortgelijke kleine eilanden, niet alleen in de Noordzee, maar ook elders. Ik las pas “Het eiland van Anna” van Eva Vriend over de teloorgang van het Zuiderzee-eiland Schokland. Inmiddels al geschiedenis.
Het accent ligt in deze roman bij de eilanderfamilie Sander die al sinds 300 jaar hier woont en van wie de voorvaderen op walvisvaart gingen, getuigen de beenderhekken voor de kapiteinswoning waar Hanne woont en haar drie kinderen heeft grootgebracht: Rijckmer, Eske en Henrik. Haar man Jens, ooit kapitein, heeft al vrij snel huis en haard verlaten en is vogelwachter geworden op het vlakbij gelegen vogeleiland Driftland. De wereld was voor hem te luid geworden, de zee te ruw, zijn vrouw te woedend en het vader-zijn te veel. Hij woont nu al 20 jaar als een kluizenaar in een boomhut op 5mtr hoogte. Totdat… Jonas komt of heeft de dode walvis (ook te zien op de omslag) er iets mee te maken?
Hanne Sander werkt thans in het museum. Voor haar geldt: nooit klagen, nooit vragen… Toch is zij niet zoals de traditionele, altijd wachtende en in de verte turende zeemansvrouwen, zoals op de schilderijen. Haar pension met goed betalende pensiongasten floreerde vroeger, de steeds terugkerende gasten werden haast familie. Nu, (het toerisme is volledig veranderd), is ze ’s zomers de vrolijke eilandvrouw in het museum en maakt ze o.a. door haar kleding deel uit van de folklore van het Noordzee-eiland. Thuis zwijgt ze en leidt een ordelijk leven.
Ouders, zoals Jens en Hanne, hebben vaak ook “kleurrijke” kinderen. Allengs komt de lezer stukje bij beetje meer over hen te weten. Wordt hun plaatje a.h.w. ingekleurd en hoe! De chronologie is soms wat onduidelijk. Maar de familietrekjes zijn zeker wel duidelijk, de vaste rituelen, de band met zee ook. Ze zijn allen min of meer getraumatiseerd. Daarover is veel te vertellen…. Lees het boek.
Dan zijn er nog interessante bijfiguren. Matthias Lehmann, de eilanddominee en zijn vrouw Katrin. Iemand schrijft in groene inkt in het gastenboek van de kerk vreselijk lelijke dingen over hem. De kosteres vindt het “Schandelijke schrijfsels” en scheurt ze uit het boek. “Sinds die dag ziet hij zichzelf als door de bril van een vijand”… en opeens heeft hij geen verbinding meer met God. “Pastoritis” is de verklaring.. Is hij ontmaskerd? Door wie?
En dan is er Klara Loof. Zij moet helemaal niets van dominee Lehmann weten… Ze heeft in korte tijd haar gezin verloren en nu ook nog haar hond… Een traumatisch leven dat eindigt in een urn in zee.
Hoe zit het eigenlijk met het liefdesleven van de aantrekkelijke broers Rijckmer en Henrik Sander? En de opstandige Eske? En ook over hun muziekkeuze werd nagedacht dloor de schrijfster.
“Naar Zee” is de eenvoudige, sobere titel. Zo ook de verrassende afloop. Volgens het motto voorin: “Not Waving but Drowning” – boek uit 1957 van Stevie Smith (1902-1971). Waarom gekozen?
Dörte Hansen beschrijft op sublieme, nostalgische wijze de teloorgang van dit eiland (flora, fauna en oorspronkelijke bewoners) door klimaatverandering, onafwendbare rampen, oprukkend rampzalig massatoerisme waardoor het eiland overgenomen gaat worden. Ze heeft het leven van een familie en enkele bewoners getoond die door haar pen, haar goed gekozen woorden, haar trage schrijfstijl toch zijn gaan leven en die je zelfs in je hart gaat sluiten ondanks hun merkwaardigheden, zwakheden en problemen. Dat is heel knap. Vier sterren.
“De zee, die zoveel van zich laat houden maar nooit van iemand teruggehouden heeft”.
Zeist, 30 april 2024
Wil
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Wil
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
