Een liquidatie in oorlogstijd
Een who-dunnit. Maar dan echt gebeurd. Bert Spoelstra (1953), oud-rechercheur van de Limburgse politie, heeft een diepgravend onderzoek ingesteld naar de liquidatie van een beruchte WA-man en Landwachter in de Tweede Wereldoorlog, Math Raeven. Aan het begin van zijn onderzoek stelt de auteur typische recherchevragen waarop hij antwoord probeert te vinden. Het is hem gelukt. In iets meer dan honderd bladzijden beschrijft hij achtereenvolgens: het slachtoffer, het motief, de dader, de liquidatie en het wapen. Spoelstra heeft vele oog- en oorlogsgetuigen gesproken, nabestaanden van zowel dader als slachtoffer en hij baseert zich op verschillende bronnen. Achterin het boekje vindt de lezer een overzicht van geraadpleegde literatuur.
Een maandag in augustus doet bij vlagen denken aan het boek van Jan Brokken, De vergelding. Ook daar gaat het om een liquidatie (en vermeende sabotage) in oorlogstijd. Ook hij doet onderzoek naar de toedracht, naar het waarom van een dergelijke daad. Bert Spoelstra's kracht ligt in het feit dat hij noch de dader noch het slachtoffer veroordeelt. Hij probeert objectief zijn weg te zoeken in het woud van vragen. Gestaag en gepassioneerd, zoekt Spoelstra naar de zo broodnodige antwoorden. Niet alleen de feitelijke antwoorden zijn interessant, ook de zoektocht ernaar. De schrijver laat de lezer als het ware over zijn schouder meekijken in zijn queeste naar de uiteindelijke antwoorden, die op hun beurt soms ook weer vragen oproepen: 'De ene mens doodt de ander. Waarom? Wat is er op dat moment in ze omgegaan? Hoe kom je tot zo'n daad? Dat zijn vragen die me soms bezighouden.' Ziehier hoe het werk van een ervaren rechercheur in elkaar steekt.
Wanneer Spoelstra door een burn-out thuis komt te zitten en hij in het boek Recht op Wraak (Jack Kooistra en Albert Oosthoek) de naam Raeven (opnieuw) tegenkomt, stort hij zich definitief op de 'cold case' uit het verleden: '(...) Op de Dr. Schaepmanstraat stond groenteman Raeven op zijn wagen aardappelen af te wegen toen de langsfietsende KP'er Petrus G.J. Janssen met vier schoten in de rug een eind aan zijn leven maakte. Een kapelaan was getuige van de liquidatie en begeleidde het dode lichaam naar het plaatselijke ziekenhuis.' Dit citaat triggert Spoelstra zo, dat hij tegen zijn vrouw zegt zich te zullen verdiepen in deze zaak: 'Ik ben rechercheur, beschouw het maar als een soort cold case waaraan ik ga werken.'
Een maandag in augustus is een boeiend geschreven documentaire die zich laat lezen als een detective. Ondanks dat je de dader en het slachtoffer in feite kent, wil je weten hoe en wat deze mensen bezielde. Hoe kwam het zover? In de nabeschouwing plaatst de auteur de historische gebeurtenis in een actuele setting en vraagt hij zich af: Wat als...? Ook heeft hij harde kritiek op een land als Israel, de persoon Wilders (die hij bewust niet met name wil noemen) en op het 'gedonder' in Oekraine: 'Een ding weet ik wel: sommige dingen lijken zich te herhalen...'
Je kunt je sterk afvragen wat de toegevoegde waarde is van een dergelijke nabeschouwing. De schrijver laat zich gaan en geeft de lezer sterk het gevoel echt boos te zijn. Een dermate subjectieve beschouwing doet afbreuk aan het eigenlijke, goed gedocumenteerde verhaal.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Willem van Hartskamp
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
