Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Een trein van Bagdad naar Berlijn?

Wilma Hartman 01 september 2024
De titel staat rechtop in 3-d op de kaft tussen en onder de letters door zie je de expresstrein rijden door een landschap van palmen en oosterse huizen. Ik mis de Berlijnse muur of een ander kenmerkend gebouw uit Berlijn. Zou de spoorlijn ooit wel naar Berlijn hebben gereden? De titel wekt mijn nieuwsgierigheid en dat is de reden dat ik dit boek graag wil lezen. Een trein van Berlijn naar Bagdad lijkt mij namelijk onmogelijk. Ana van Es is journalist bij de Volkskrant. Ze werkte als correspondent van het Midden-Oosten. Voor dit boek reisde ze af naar Irak, Syrië en Turkije om onderzoek te doen. Abdelkader Benali prijst het boek aan als een spectaculaire reisgeschiedenis. Ook dat klinkt aantrekkelijk, dus kom maar op.

Het boek begint met twee kaarten waar de spoorlijn op staat aangetekend en dat maakt gelijk duidelijk dat het best een heel eind is van Berlijn naar Bagdad. In de proloog vertelt Ana:

“De spoorlijn is pas net heropend. Dit is de eerste passagierstrein die vanaf Bagdad noordwaarts rijdt sinds de val van Islamitische Staat (IS).”

Een goederentrein leverde minder risico op. Mocht er een bomaanslag gepleegd worden of de trein op een achtergebleven mijn rijden, dan komt hooguit de machinist om, maar bij een passagierstrein ligt dat anders. Dat klinkt wel logisch

Het boek vertelt vooral het verhaal van de aanleg van het spoor. Duitsers, Britten en Fransen wilden een graantje meepikken van de voordelen van de aanleg van deze spoorlijn. Ana van Es voert een aantal sleutelfiguren op zoals Max von Oppenheim, diplomaat en archeoloog en Gertrude Bel, schrijfster en reizigster, maar ook archeoloog. Aan de hand van belangrijke gebeurtenissen in de geschiedenis wordt het verhaal verteld van de spoorlijn.

Het boek zit vol met mooie zinnen zoals deze:

“De moderne geschiedenis van het Midden-Oosten zit vol scènes die niet zozeer worden verzwegen, maar die toch verstoffen in het zand, weggezakt als ze zijn in het westerse collectieve geheugen.”

Maar ook veel leuke weetjes:

“De stap naar het westen is lastig voor een Irakees, vindt hij. Vooral als je dochters hebt. Die willen daar op zichzelf gaan wonen. Wij kunnen dat niet accepteren.”

Ik heb met verbazing gelezen over de machtsstrijd over het toenmalige Perzië. Al die prachtige schatten die verstopt lagen in de bodem werden geroofd en meegenomen naar de Europese landen. Ze vonden dat ze daar recht op hadden. Zo wordt verteld over de Ishtarpoort uit het oude Babylon die nadat die was opgegraven door de Duitsers mocht deze Irak niet verlaten vanwege een wet die ooit was ingevoerd door de Britten toen zij aan de macht waren. Toch staat deze poort inmiddels in Berlijn in het Pergamonmuseum. De brokstukken zijn aangevuld met nieuw gebakken stenen. Ongelooflijk.
Wat je ook merkt is dat de spoorlijn nooit echt iets is geweest dat leeft in Irak, het was een westers project, een project van de bezetter. Dat blijkt ook uit de voorrangsregels die in het boek beschreven worden. De trein had geen enkele status. Een hogesnelheidstrein, zoals ze hadden bedacht, is het nooit geweest daarom.

Ondanks dat ik genoten heb van de weetjes en ik regelmatig aan mijn man stukjes voorlas vond ik het toch behoorlijk fragmentarisch en het is mij nooit helemaal duidelijk of de trein echt heeft gereden van Berlijn naar Bagdad en/of andersom. Dat vind ik jammer. Bij een reisgeschiedenis verwacht ik meer dat Ana met haar tolk op reis gaat en probeert in Berlijn te komen met de trein. Aan de hand van die route zou dan ook de geschiedenis worden verteld. Die rode draad in het verhaal heb ik helaas niet kunnen ontdekken. Daarom geef ik het boek 3 sterren.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Wilma Hartman

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!