Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Hotel Spaander en kunstenaars

Wilma Hartman 05 juli 2024
Toen ik las dat Jan Brokken een boek had geschreven over Hotel Spaander werd gelijk mijn interesse gewekt. In maart 1993 verbleef ik in Hotel Spaander, hoogzwanger van mijn oudste zoon. Het laatste weekendje weg zonder baby. Ik kan me niet veel meer herinneren van de schilderijen in het hotel maar wel de muurschildering in het binnenzwembad in de kelder. Dat kwam toen wat kitscherig over. Ik ben heel benieuwd naar het verhaal in dit non-fictieboek.

Het eerste deel van het boek gaat over de periode eind achttienhonderd en is eigenlijk een opsomming van heel veel schilders die hotel Spaander hebben bezocht. Veel namen ken ik niet en dat maakt dat je moet doorzetten om verder te lezen. Duidelijk is dat de vissers in combinatie met de typische Hollandse luchten de kunstenaars naar het gastvrije hotel van Leendert en Aaltje Spaander trokken.
Het tweede deel speelt zich af begin negentienhonderd en dan wordt er veel geschreven over met name Amerikaanse kunstenaars, ook voor mij veelal onbekend.
Een overzicht van namen van de schilders en de jaartallen erbij zou helpend zijn geweest.

Het is echt een boek van feiten en weetjes. Het zijn losse stukjes, geen doorlopend verhaal. Dat maakt dat alles wat meer op afstand blijft, ook al zijn de weetjes en feitjes best leuk. De openheid en verdraagzaamheid werden in Nederland geroemd, wat zeker voor die tijd heel bijzonder is. Zo waren vrouwelijke kunstenaars eind achttienhonderd welkom in Hotel Spaander en werden ze als gelijkwaardig behandeld. In boeken die ik eerder gelezen heb over schilders, zoals bijvoorbeeld Vincent van Gogh, was dat in Frankrijk niet gebruikelijk. Schilderen was iets voor de mannen, vrouwen konden wel model staan.

Wat ik ook leuk vond is dat mijn woonplaats Huizen regelmatig voor komt. Zo vertelt Jan Brokken bijvoorbeeld over Henk de Court Onderwater, die door polio gedeeltelijk verlamd was. Hij studeerde in Frankrijk en daarna sloot hij zich aan bij de Larense school. Daar hoorde hij over Volendam en besloot toen vanuit Huizen met een zeilboot naar Volendam te varen. Dat was zwaar werk zonder motor en zeker voor iemand met een handicap. Het plaatje in je hoofd zal je er zelf bij moeten verzinnen, maar daar kan ik me wel wat bij voorstellen.

Voor Jan Brokken is schrijven in de huid kruipen van iemand anders. Zoals hij schrijft over het zelfportret van Theo van Rysselberghe ‘Autoportrait au panama’:

Zo zou ik eruit willen zien, dacht ik bij het zien van een reproductie: verzorgd, zonder enige schijn van conformisme of burgelijkheid. Ik zou überhaupt een leven als dat van Van Rysselberghe hebben willen leiden, met dezelde libertijnse petit dame. Onmogelijk natuurlijk, maar ik schrijf om zulke wensen in vervulling te laten gaan. Even Signac zijn, even Van Rysselberghe of Van de Velde, en zelfs even die arme Henk de Court Onderwater. Schrijven is duizend levens leiden, zo beleef ik het althans.

Het is aan de schrijver om zijn fantasie te gebruiken en zo te schrijven dat je nieuwsgierig wordt en meer wil weten of zaken gaat opzoeken. In dit geval had ik meer verwacht. Ik had gehoopt op meer anekdotes en verhalen zodat ik mij als lezer ook welkom voel in Hotel Spaander. In dit boek vraagt dat wat meer van het voorstellingsvermogen van de lezer. Zo wordt er bijvoorbeeld geschreven over een vrouw uit Amerika die als eerste naar Volendam komt om alles voor te bereiden, waarna haar vriendin ook overkomt. Dat is dan ook alles. Ik had het leuk gevonden om te lezen hoe die vriendin het daar ervaren heeft en hoe ze samen al dan niet werden geaccepteerd.

Henry Havard komt terug in het boek. De man die in 1873 een rondreis per boot maakte over de Zuiderzee. Eerder las ik het boek Wereldzee in de polder van Ronald Nijboer (https://www.boeken-cast.nl/review/wereldzee-in-de-polder-ronald-nijboer/) waar deze reis van Henry Havard door Ronald Nijboer opnieuw wordt gemaakt maar dan over het IJsselmeer. Het is leuk om dit verhaal nu van een andere kant te horen.

Tot 1932 bleef Hotel Spaander een trekpleister voor kunstenaars. De schilders bij hotel Spaander konden altijd wel een visser of een vissersvrouw vinden die portret wilde staan. De bijverdiensten waren immers mooi meegenomen, want als visser brachten ze maar net genoeg binnen om van te leven. Toen de Zuiderzee werd afgesloten, waren er minder vissers en dus werd Volendam een stuk minder populair. Eind jaren vijftig kwam het hotel in eigendom van Hein Schilder die probeerde Amerikaanse sterren naar het hotel te lokken. Hoe dat verder afloopt mag je zelf gaan lezen.

Kortom ik heb genoten van de feitjes en weetjes, maar geen van de schilders komt echt tot leven voor mij, daarom geef ik 3,5 ster.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Wilma Hartman

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.