Miss Eliza's Engelse keuken

Annabel Abbs is een Engelse schrijfster die zelf in London woont. Ze schrijft korte verhalen voor onder andere The Guardian, The Irish Times en The Daily Telegraph. Daarnaast schrijft ze romans en non-fictie boeken die ook in meerdere talen vertaald worden. Miss Eliza’s Engelse keuken is bij mijn weten het eerste boek dat in het Nederlands vertaald is. Zoals Annabel Abbs zelf schrijft, is het een gefictionaliseerde geschiedenis gebaseerd op een handvol bekende feiten over het leven van Eliza Acton en haar assistente Ann Kirkby.

Ik vond de omslag van het boek echt geweldig. Blauwe bloemen op een witte achtergrond. Twee vrouwen, een vis en een pot in het midden. De titel staat in gouden letters vermeld.

Het boek, dat zich eind 1800 afspeelt in Londen, begint met het voorstellen van Eliza Acton. Ze komt uit een gegoede familie en wil graag haar gedichten laten uitgeven. Ze heeft een uitgever aangeschreven en die heeft haar uitgenodigd om langs te komen. De uitgever adviseert haar echter om een kookboek te schrijven. Eliza voelt zich afgewezen en geen haar op haar hoofd dat daaraan denkt. Ze hebben een kok in dienst en zij komt nooit in de keuken. Door omstandigheden in de familie verandert de hele situatie. Eliza wil ook haar steentje bijdragen en besluit dan toch maar het kookboek te gaan schrijven. Ze gaat kookboeken lezen en uitproberen. Ann wordt ingehuurd als haar assistente. Ann is een jonge intelligente vrouw die een hele andere afkomst heeft. Zij kent bittere armoede en haar leven is hard. Of het lukt om dat kookboek uit te brengen, mag je zelf gaan lezen.

Ik verbaas me er toch altijd weer over dat nog niet eens zo heel lang geleden vrouwen wezens waren om of alleen maar mooi te zijn, of wat te borduren en zo de dagen door te brengen. Andere vrouwen, zoals Ann, Eliza’s assistente, leefden een hard leven in pure armoede als personeel van de rijke mensen. Deze mensen hadden geen enkel recht, alleen plichten. Ik vond de tegenstelling hier goed neergezet. Een ander thema dat heel belangrijk is in dit boek is vertrouwen. Kunnen vrouwen met een groot verschil in afkomst elkaar ooit vertrouwen en een band opbouwen?
Een heel bijzonder stuk vond ik ook dat de buitenwereld niet mocht weten dat Eliza als kok in de keuken stond. Haar moeder blijft proberen om haar te koppelen aan een rijke man. Dit levert uiteraard een hilarische situatie op, want ze moet tegelijkertijd koken en dineren met een rijke man. Annabel Abbs weet dat heel beeldend te beschrijven, heel knap. Ik denk dat de tegenstellingen goed naar voren komen door de perspectiefwisselingen. Om en om worden de hoofdstukken geschreven vanuit het perspectief van Eliza en Ann. Dit werkt versterkend en geeft goed weer dat ze ieder voor andere keuzes staan.

Het boek leest vlot weg, er staan geen lastige woorden of zinnen in. Het enige dat ik gemist heb, zijn de recepten. De hoofdstukken hebben wel de namen van gerechten en maken je lekker zoals ‘Een compote van wilde pruimen met dikke room.’ Aan het eind van het hoofdstuk wordt er dan een zin aan gewijd. Soms wordt er wel kort wat verteld:

“Ik rol een nootje nieuwe boter door de cayennepeper, denk ik. Of we vullen de duifjes met kleine champignons en serveren er een paddenstoelensaus bij. En zullen we ze opdienen op knapperige, verse waterkers?”

Maar het is niet echt een compleet recept, ook al doe je doet wel ideeën op.

Ik vond het al met al een heel leuk boek om te lezen. Vooral het hiervoor genoemde thema over de rechten van vrouwen rond 1800, is mij erg bijgebleven, meer nog dan de verhalen over koken en ideeën voor gerechten. Daarom geef ik 4 sterren voor dit boek.