Een kolossale roman over het (kern)gezin. Lezen dat boek!

Het hangt in de lucht
Het hangt een bet je in de lucht, het spelen met vertelstructuren in een roman.
Zo voerde Tommy Wieringa in zijn laatste roman ‘Nirwana’ de auteur Tommy Wieringa op als personage, bezig met research voor een boek over de man waarover de roman gaat. Een man met een enigszins duister verleden.
Daan Heerma van Voss voert in zijn nieuwe roman ‘Geen vaarwel vandaag’ naast een ik-persoon verteller een oude bekende op: de alwetende verteller, die zich af en toe ontpopt tot een ‘personage’ door zich rechtstreeks tot de lezer te wendt. Hij kan zelfs in de toekomst kijken.

Oskar van Bohemen, een man met een duister stuk in zijn verleden waarover hij nooit en met niemand over heeft gesproken, sterft plotseling in de vertrekhal van Schiphol. Sinds zijn scheiding is hij vervreemd geraakt van zijn ex-vrouw Elise en zijn drie kinderen, oudste dochter Tessel, een schrijfster die na twee succesvolle romans niet meer weet wat ze moet schrijven (misschien helpt een wissel van uitgever) en wier man na een periode van bezinning weer terug is bij haar, middelste zoon Moor, een alternatieveling op tijd een jointje rokend, wonend op een rafelrandje van de stad, levend van handel in bij stomerijen achtergebleven dure merkkleding, en tot slot jongste dochter Cat, vaders lieveling, bijzonder intelligent en in New York studerend en werkend aan een essay over het freudiaanse perspectief op het uiteenvallen van het gestandaardiseerde kerngezin.

De plotselinge dood van Oskar brengt hen weer bij elkaar. En ja, ze hebben elkaar lang niet meer gezien. En ze zijn ieder een eigen weg opgegaan. Ex-vrouw Elise kreeg een nieuwe relatie, die strandde en weer heelde, oudste dochter Tessel werd een gevierd auteur, trouwde en kreeg kinderen, zoon Moor belandde aan de onderkant van de samenleving en scharrelt zijn kost op duistere wijze bij elkaar, en jongste dochter Cat maakte het helemaal; ze studeerde, bijzonder gestimuleerd door Oskar, flink en kon na het behalen van haar bachelor naar New York voor een master aan New York University.

Eenmaal bij elkaar moeten ze het afscheid en de nalatenschap van Oskar regelen. Wie doet wat? Komt alles op de oudste neer? En hoe past ex-vrouw Elise binnen het geheel? Van de notaris horen ze dat Oskar jongste dochter Cat als executeur testamentair heeft aangewezen. Ze ontvangt een envelop met daarin ook een sleutel.
Een sleutel tot wat?

Het blijkt dat ze niet elkaar niet zo goed kennen, maar ook Oskar is voor ieder een ander persoon, en blijft deels duister. Waarom ging hij elk jaar naar Hollywood, ook nadat hij getrouwd was met Elise en er zelfs al kinderen waren? Waarom was het zo’n moeilijk persoon en praatte hij zo weinig over zichzelf? Het kerngezin is hier echt uit elkaar gevallen.
Uiteindelijk komt het allemaal goed: Oskar wordt gecremeerd, bij de sleutel wordt het bijpassende slot gevonden, Cat kan terug naar New York en weet nu waarover haar essay moet gaan en Tessel weet nu waarover ze kan gaan schrijven.

Daan Heerma van Voss is erin geslaagd om een pakkende roman te schrijven, waarin de personages zo goed tot leven komen (en dan niet door grootse zaken, maar het kleine dagelijkse) dat je ze moeilijk kunt loslaten. Een kolossale roman over het (kern)gezin. Lezen dat boek!