Maar welk verhaal is waar?
Hernan Diaz - Vermogen
De in Argentinië geboren en in Zweden opgegroeide auteur Hernan Diaz, heeft het grootste deel van zijn leven in Amerika doorgebracht, en beschouwt zich daarom als een Amerikaanse schrijver. Dat land heeft hem persoonlijk en literair gevormd.
Zijn eerste boek ‘In the distance’ (In de verte) uit 2017 was finalist voor de Pulitzerprijs en de PEN/Faulkner Award, en speelt zich af in de kolonisatietijd in de negentiende eeuw. Diaz’ tweede boek ‘Trust’, onlangs vertaald door Harm Damsma en Niek Miedema en onder de titel ‘Vermogen’ uitgegeven bij Atlas Contact, gaat ook over een deel van de Amerikaanse geschiedenis: de roaring twenties in New York en de beurskrach van 1929, maar lijkt in het geheel niet op zijn eerste roman.
‘Vermogen’ omspant meer dan een eeuw en vertelt het verhaal van de onmetelijk rijke beursspeculant Andrew Bevel. Rijk geworden door handige speculaties op de beurs (manipulaties?) en megarijk door tijdens de beurskrach van 1929, toen de prijzen op het laagst stonden, aandelen te kopen van bedrijven die Amerika weer groot zouden maken. Make America Great Again! (Waar hebben we dat meer gehoord?). En dat enkel op basis van eigen inzicht en inspiratie. Maar let op! Andrew Bevel heeft nooit bestaan. Hij is een personage, geheel verzonnen door en ontsproten aan de verbeelding van Hernan Diaz.
Ook Bevel’s echtgenote Mildred wordt uitgebreid beschreven. Aangezien een noodzaak om (buitenshuis) te werken ontbreekt houdt zij zich bezig met kunst, literatuur en muziek. Ze ondersteunt uitvoerenden en instellingen financieel, met behulp van Andrew Bevels eindeloze kapitaal. Met haar loopt het slecht af.
Aangezien het echtpaar Bevel een teruggetrokken bestaan leidt met weinig sociale contacten, is er volop ruimte voor roddels, achterklap en wilde verhalen in hun omgeving. Smullen dus voor een auteur, en Diaz gaat ook volop los.
Al met al een mooi gegeven voor een roman. Maar Diaz zal Diaz niet zijn als het niet anders moet. In een interview heeft hij ooit aangegeven graag in te spelen op de verwachtingen van lezers, om ze vervolgens op het verkeerde been te zetten.
In ‘Vermogen’ wordt het verhaal van Andrew en Mildred Bevel dan ook niet één keer verteld maar liefst vier keer. Het boek valt dan ook in vier delen uiteen. Het eerste deel omvat de (sleutel)roman ‘Effecten’ geschreven door ene Harold Vanner, die het leven beschrijft van de rijke speculant Benjamin Rask en zijn vrouw Helen. Het tweede deel ‘Mijn leven’ is een soort autobiografie van Andrew Bevel, niet eens geheel voltooid wat regelmatig staan er nog uit te werken suggesties. In het derde deel maken we kennis met Ida Partenza, die op hoge leeftijd terugkijkt op haar jeugd, waarin ze door Andrew Bevel wordt ingehuurd om, in een reactie op de in zijn ogen smaadroman van Harold Vanner, het juiste verhaal van Mildred en Adrew Bevel op te schrijven. Hij geeft aan waar het over moet gaan en zij moet er een goed lopend verhaal van maken. De ‘female touch’ inbrengen. Het vierde deel tenslotte is het eigen dagboek van Mildred Bevel, dat Ida Partenza terugvindt in het huisarchief dat ruim 50 jaar na dato wordt opengesteld voor het publiek, nadat de woning van Andrew en Mildred Bevel is omgebouwd tot een Bevel Museum. Onthullend!
Vier keer hetzelfde verhaal. De lezer ervaart verwarring, nieuwsgierigheid én verrassing. Welk verhaal moet je nu geloven? Welke versie is nu waar? Beconcurreren de verhalen elkaar of vullen ze elkaar aan? Krijgt je als lezer het totale plaatje te zien, of blijf je in verwarring achter? Dit is het spel dat Hernan Diaz graag en met verve speelt.
Om in tijden van fake-news, gemanipuleerde waarheden en complottheorieën een zo gelaagde roman uit te brengen verdient hulde. ‘Vermogen’ is een uiterst actuele roman die het verdient om gelezen te worden.
Wim Maasakkers
Hernan Diaz – Vermogen. Vertaald door Harm Damsma en Niek Miedema. Atlas Contact, Amsterdam. 436 blz. € 24,99.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Wim1954
Gesponsord
Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?
Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.
Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.
Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.
Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.
Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!
Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.
Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft
In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.
De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.
Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.
Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.
De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?
Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.
Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.
Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu
Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?
Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.
Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur
