Rex zit met een gouden ei over de verdwijning van zijn vriendin

Nieuwsgierig begon ik te lezen in het hoogstwaarschijnlijk meest gewaardeerde boek van Tim Krabbé en leek ik als het ware zelf in ‘Het Gouden Ei’ te stappen. Net zoals het personage Saskia erover droomde, stapte ik tijdens het lezen in een gouden ei dat me ver weg van onze aardbodem bracht. Ik werd opgeslokt door het verhaal en las het boek dan ook in één zitting helemaal uit. Het helpt natuurlijk wel dat het boek maar 97 pagina’s telt. Gelukkig botste er een ander gouden ei tegen mij aan na het lezen van de laatste zin en werd ik terug geconfronteerd met de realiteit.

Tim Krabbé werd in 1943 op onze aardbol gezet, omringd door creatieve zielen. Zijn familie bestaat namelijk uit kunstschilders, schrijvers, acteurs en nog andere mensen bij wiens job creativiteit van belang is. Het verbaast ons dan ook niet dat Tim Krabbé zelf een creatieve ziel is. Hij startte als journalist maar werd al snel schrijver van beroep. Hij heeft romans geschreven maar ook schreef hij vol passie over schaken en wielrennen. In 1967 debuteerde hij met ‘De werkelijke moord op Kitty Duisenberg’. Dit werk sloeg jammer genoeg niet aan, maar ondanks het tegengeslagen eerste werk bleef Krabbé schrijven. Al een geluk, want het succes liet gewoon nog even op zich wachten. Uiteindelijk heeft Krabbé 28 boeken geschreven, waarvan er vier zijn verfilmd. Waaronder zijn bekendste werk ‘Het Gouden Ei’. De eerste verfilming hiervan, ‘Spoorloos’, won in 1988 zelfs het Gouden Kalf voor de beste Nederlandse film. Hollywood zag zijn kans en maakte een remake ‘The Vanishing’, die zoals de meeste overgenomen Hollywood films, helemaal niet zo goed was als het originele. In 1993 won hij ook de Diepzee-prijs voor ‘Het Gouden ei’. Het boek begint met Rex en Saskia, een zeer verliefd koppel, die op weg zijn naar het zuiden van Frankrijk. Bij een benzinestation besluiten ze even te stoppen om te tanken en Saskia gaat zelf even snel iets halen om te drinken, maar dit is het laatste moment dat Rex haar ooit nog zal zien. Saskia is spoorloos verdwenen. Acht jaar later gaat Rex met zijn nieuwe vriendin op vakantie, maar wordt hij nog steeds gekweld door de verdwijning van Saskia. Rex besluit opnieuw aan een grote zoektocht te beginnen via de media. Hierdoor wordt hij benaderd door een zekere Raymond Lemorne, die hem meer lijkt te kunnen vertellen over wat er daadwerkelijk gebeurd is. Maar Rex kan enkel te weten komen wat er met Saskia gebeurd is, als hij hetzelfde ondergaat.

Het boek is opgedeeld in 5 hoofdstukken en doorheen heel het verhaal is er sprake van een auctoriële verteller. Dit zorgt ervoor dat wij als lezer soms meer weten dan de personages zelf, dit kan dan ook leiden tot een groter spanningsgevoel bij de lezer. We beginnen ook in medias res, we worden als lezer in het verhaal geworpen en krijgen niet eerst een mooie voorstelling van de personages. In de schrijfstijl van Krabbé vinden we nog restanten van zijn vorig beroep als journalist. Hij schrijft kort en bondig zonder al te veel omwegen. Hij kan echter wel de gedachtes en acties van de personages gedetailleerd beschrijven. Dit kan wederom voor een spannendere ervaring zorgen. Wat ook voor meer spanning zorgt, zijn de vertragingen en versnellingen waar Krabbé gebruik van maakt. Doorheen het boek worden we ook meerdere keren door de tijd geslingerd. We beginnen in 1975 bij de vermissing van Saskia, in het volgende hoofdstuk zijn we ineens 8 jaar verder bij Rex en zijn nieuwe vriendin, dan springen we terug in de tijd om het personage Lemorne te kunnen doorgronden en voor de twee laatste hoofdstukken springen we uiteindelijk terug naar het heden voor een spannend einde. De twee grote thema’s van dit boek zijn in mijn ogen eenzaamheid en oneindigheid. Het heelal, de ruimte en al de symboliek errond is dan ook goed uitgekozen door Krabbé. De titel van het boek komt dan ook van de droom van Saskia, waarin ze eindeloos door het heelal zweeft in een gouden ei waarin het helemaal donker is. Ze kan niet sterven en kan enkel gered worden door een ander gouden ei dat tegen haar aan moet botsen. Er zit zeer veel symboliek in dit boek, vooral vergelijkingen die met ruimtevaart te maken hebben. Het boek begint dan ook met het vergelijken van al de toeristen op een autosnelweg met ruimteschepen die zich gelijkmatig voortbewegen. Het feit dat het lievelingsgetal van Saskia acht is, is ook geen toeval. Als we het cijfer acht omverduwen, krijgen we namelijk het oneindigheidsgetal. Nog een voorbeeld voor waarom ik denk dat eenzaamheid een groot thema is, is het voorval waarover ze spreken in het boek. Hun auto zat ooit eens in het midden van de nacht onverwacht zonder benzine, Rex moest in een stad verderop benzine gaan halen. Bijgevolg bleef Saskia enkele uren alleen achter in de auto, in het donker met een claustrofobisch gevoel. Hetzelfde gevoel als het gouden ei teweegbracht in haar nachtmerrie. Dezelfde nachtmerrie die Rex later ook krijgt in het verhaal. Nog een interessant aspect aan deze nachtmerrie is het feit dat de enige hoop op verlossing iemand anders is, een soort van geestverwant. Al is het in de dood. Deze wens om verenigd te worden met iemand die je liefhebt en de realisatie dat dit enkel mogelijk is in de dood, speelt ook sterk mee in dit werk van Krabbé. In de boeken van Krabbé vinden we vaak ook personages terug die obsessieve kantjes vertonen. Ook in dit boek is Lemorne geobsedeerd door het idee van de perfecte misdaad en Rex kan er bijvoorbeeld niet mee leven dat hij niet weet wat er met Saskia is gebeurd, zelfs na 8 jaar nog niet. Ik denk dat Krabbé met dit werk vooral zijn kunnen als schrijver wou tonen door een echt, tot op het bot, spannend verhaal te schrijven. Hij pakt dit aan met een heldere schrijfstijl waardoor je wilt blijven verder lezen en de spanning doorheen heel het verhaal blijft voelen. Het feit dat het boek al wat ouder is, het is namelijk in 1984 voor het eerst uitgegeven, vormt niet echt een probleem voor de lezer. De tijdloze thema’s verhelpen dit kleinschalig probleem namelijk ten zeerste.

Voor wat het boek is en voorstelt, vond ik het zeker een goed boek. De schrijver trachtte, volgens mij, een echt spannend boek te schrijven. Geen ontzettend bijzonder diepgaand meesterwerk, maar een echt goed spannend boek. Dit is hem zeker gelukt, het boek had me in een greep en ik heb het dan ook niet weggelegd voor ik het uithad. Dat het boek maar 97 pagina’s telt, helpt natuurlijk. Maar de schrijfstijl van Krabbé is natuurlijk de meest helpende factor. Ik ben wel fan van de symboliek, die Krabbé doorheen heel het verhaal weet te gebruiken. Het geeft een extra dimensie aan het boek, net zoals het belang dat Krabbé hecht aan de psyche van zijn personages. Het psychologische aspect van heel het verhaal spreekt me zeker aan. De symboliek, de spanning en het uiteindelijk toch nog verrassende einde heeft me overtuigd van de klassiekerstatus dat dit boek verdiend gekregen heeft doorheen de jaren.

Al bij al is ‘Het Gouden Ei’ een boek dat je als thriller fanaat zeker eens gelezen moet hebben. Maar zie wel dat je niet de films eerst kijkt en mocht je dat dan toch wel per ongeluk gedaan hebben, kijk dan niet de Hollywood film met de typisch Amerikaanse happy ending. Deze doet het boek namelijk enkel onrecht aan, verhef jezelf en lees maar gewoon het boek!