De kunst van het ontsnappen
Het doel en de leegte is na het succesvolle Skippy tussen de sterren het volgende boek van Paul Murray (1975). De roman heeft een frisse invalshoek. Het verhaal is geschreven vanuit het perspectief van de Franse bankier Claude Martingale. Hij wordt door de schrijver Paul benaderd om als hoofdpersoon in zijn roman over de huidige tijdsgeest te figureren. Een tijdsgeest waarin banken een centrale rol in de maatschappij innemen en mensen vooral bezig zijn met ‘ergens anders zijn’. Claude is volgens Paul namelijk de perfecte stereotype bankier van deze tijd en werkt als Fransman in Ierland. Paul vertelt Claude dat zijn missie met het boek is om op zoek te gaan naar de verborgen menselijkheid van bankiers in een investeringsbank. Claude is niet direct enthousiast, maar voelt zich wel vereerd en laat zich overhalen omdat Paul in hem de Alleman van deze tijd ziet.
Claude spendeert elk uur dat hij niet slaapt aan zijn werk, iets waar hij goed in is. Hij is bij de bank begonnen als administratieve kracht, waarbij zijn belangrijkste bijdragen bestonden uit het halen van koffie en het maken van kopietjes. Hij besteedt weinig tijd en aandacht aan een binding met familie, vrouwen of zichzelf. Claude gaat tevens prat op het feit dat de bank waar hij werkt (Bank of Toramundo) een investeringsbank is, wat de bankiers die daar werken automatisch uitsluit van de ‘normale bankiers’, de bankiers die geacht worden debet te zijn aan de financiële crisis met hun roekeloze gedrag en intens complexe financiële instrumenten. Claude’s leven bestaat uit het computerscherm, een kantoortuin en stripclubs en een grote wens ergens anders te zijn.
Paul is een schrijver die zeven jaar geleden een boek geschreven heeft, maar deze loopbaan geen vervolg heeft kunnen geven. Hij is getrouwd met een stripper die werkte in zijn favoriete stripclub en samen hebben ze een huis gekocht. Dit huis is gefinancierd met een hypotheek die hen voor de rest van hun leven aan de ketting van aflossingen heeft gelegd van een van de vele banken in Ierland. In de tijd dat zij hun huis kochten was het makkelijker een hypotheek te versieren dan een stripper in een stripclub. Door het boek over Claude en de verborgen menselijkheid van bankiers hoopt hij zijn schrijversbestaan nieuw leven in te blazen.
Het schrijven van het boek mislukt, Paul blijkt te weinig te kunnen vinden in het leven van Claude; 'er gebeurt niets'. Ze bedenken een plan om het boek levendiger te maken en Paul stelt een plot voor waarin Claude verliefd wordt en een bank gaat beroven. Ondertussen doet ook de Bank of Toramundo alles om haar voetafdruk op de wereld en de geschiedenis achter te laten. Zo koopt de bank waar Claude werkt onder andere een bank die een veelvoud zo groot is als de Bank of Toramundo zelf en lijkt daarmee haar eigen doodsvonnis te tekenen.
Het verhaal heeft een lange aanloop nodig. Murray gebruikt veel literaire meters om zijn verhaal en personages te introduceren en vorm te geven. Ook zijn de dialogen en de wijze waarop ze tot stand komen of tot de kern van de dialoog komen soms wat gekunsteld. De meeste relaties van Claude tot de andere personages zijn oppervlakkig, maar met die personen slaat een dialoog vaak vrij snel direct om tot de kern van de boodschap.
De tweede helft van het boek is een stuk sterker dan de eerste helft. De kern van het verhaal zit wat betreft de diepgang en boodschap goed in elkaar en Murray weet de lezer, door het gebruik van de vele tegenstellingen in de verhaallijnen en personages, op satirische wijze kritisch te laten nadenken over de huidige maatschappij en zijn of haar eigen rol of betekenis daarin. Want wat lijkt op een satirisch verhaal over een bankier en een schrijver in Ierland, kon weleens dichter bij jezelf komen dan je in eerste instantie zou vermoeden en zelf zou willen toegeven.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Wout ten Have
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
