Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Cremer op zoek naar zijn afkomst

Wout ten Have 01 november 2016

Jan Cremer (1940), door de een geliefd, door de ander verguisd of gehaat. In zijn romans Ik Jan Cremer 1, 2 & 3 heeft hij een eigen manier van schrijven, die vanuit de ene invalshoek als arrogant omschreven kan worden, vanuit de tegenovergestelde invalshoek als rebels en eigengereid.

Jan Cremer heeft zijn vader, net als zijn opa (ook Jan geheten), niet gekend. Zijn vader overleed ten tijde van de Tweede Wereldoorlog, toen Jan twee jaar was. De enige tastbare herinnering die hij aan hem heeft is een door hem gemaakte tekening van zijn vader in de kist die bewaakt wordt door een grote, boze agent. Cremer heeft altijd weinig geweten van zijn vader en is daar ook niet altijd bijzonder naar op zoek geweest. Tot hij, door de publicatie van zijn boeken, steeds vaker opgezocht werd door mensen die zijn vader gekend hadden en wel wat over hem konden en wilden vertellen. Dit is de aanleiding voor een zoektocht. Een zoektocht naar het verhaal van zijn vaders leven. Een zoektocht waarbij hij bij veel instanties en overheden op een gesloten deur, gesloten monden of 'verdwenen' informatie stuit. Dit maakt Cremer des te nieuwsgieriger, waarom moet informatie over zijn vader zo zorgvuldig verborgen blijven?

Cremers vader lijdt aan Fernweh, een continue onrust die ervoor zorgt dat hij blijft reizen, de wereld ontdekken en niet kan blijven hangen in een status quo. In het boek neemt de auteur Jan ons mee in de reisverhalen van zijn vader. Deze verhalen beginnen zo rond het begin van de 20e eeuw en nemen de lezer mee door een wereld die voor de hedendaagse maatschappij soms bijna niet meer voor te stellen is. Zo snijdt Jan bijvoorbeeld een verhaal aan dat zich afspeelde rond 1930. De kolonisatie was nog aan de orde van de dag en werd gezien als iets om trots op te zijn. Zelfs zo trots dat er tentoonstellingen werden georganiseerd om technieken en successen met mede-kolonisatoren te delen. Dit was, zo schrijft Cremer: “met name om te laten zien wat voor 'goede werken' de kolonisator onder de 'wilden' in Afrika en onderontwikkelde en ondoorgrondelijke volkeren in het Verre Oosten verrichtte. Over uitbuiting, vernedering en bruut geweld werd niet gesproken.”

Hoe meer Cremer te weten komt over zijn vader, hoe meer blijkt hoeveel overeenkomsten deze beide Jan Cremers eigenlijk hebben. De lust naar avontuur, de aantrekkingskracht van vrouwen, de voorliefde voor rosse en havenbuurten en overal en altijd de bluf die hen de toegang geeft tot poorten in de wereld die voor menigeen gesloten blijven.

De auteur van Odyssee lijkt in het slot van het boek nog wel wat rekeningen te moeten vereffenen met personen die zijns inziens (onterecht) zijn gaan strijken met de eer die zijn vader toekomt. Er zijn in de jaren nogal wat mensen die Cremer senior en zijn karakteristieke directheid niet pruimden in de tijd dat hij nog leefde. Echter deden deze personen er niet te moeilijk over wel met bezittingen, reisverhalen en lofbetuigingen over het werk aan de haal te gaan alsof het hun eigen werk was, aldus Jan Cremer junior.

Odyssee leest heel vlot. Het verhaal komt hier en daar wel wat rommelig over, doordat Cremer zich niet aan de chronologische volgorde van de verhalen houdt, maar de informatie die tot zijn beschikking komt als leidraad neemt. Ook worden verhalen soms (gedeeltelijk) herhaald, maar dat doet verder weinig af aan het leesgenot. Voor de Cremers-fans is het een boeiende inkijk in de afkomst van de schrijver van Ik, Jan Cremer. Voor niet Cremer-fans biedt het boek een veelheid aan reisverhalen in een tijd dat dit nog voornamelijk per fiets gebeurde in plaats van last-minute per vliegtuig en via de open grenzen in Europa. Ook zijn de geschetste beelden van het Europa ten tijde van de wereldoorlogen en kolonisatie een verrijking voor de Nederlandse literatuur, net als de schrijfstijl en eigengereid van een Jan Cremer. 

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Wout ten Have

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.