Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Diepgaande getuigenverklaring

Yvie 30 april 2019 Hebban Recensent

De genocide van Rwanda vond jaren geleden plaats, maar de gruweldaden hebben hoogstwaarschijnlijk een permanente indruk in ons geheugen achtergelaten. Jean Flamme heeft een bloeiende carrière als advocaat en plaatsvervangend rechter. Hij schreef verschillende artikelen over strafrecht en was co-auteur van het handboek Code of International Criminal Law and Procedure, Annotated. In augustus 1994 was hij in Rwanda aanwezig om de rechtsgang te volgen. Vijfentwintig jaar later blikt hij terug. Met Rwanda 1994 geeft hij ons een kijkje in het onrecht en de complexiteit van het land.   

De auteur begint zijn verhaal met een royale inleiding waarin hij informatie geeft over Rwanda en haar inwoners. Beknopt vertelt hij wat er in 1994 in Rwanda is voorgevallen. De speculaties voor de aanleiding komen aan bod, evenals de gevolgen van deze volkerenmoord. In het eerste deel van het boek neemt hij ons mee terug naar zijn eerste reis naar Rwanda. Dat er in een tijdsbestek van slechts drie maanden ruim één miljoen doden zijn gevallen, is een schrikbarend feit waar je mond van open valt. Natúúrlijk weten we in grote lijnen wat er gebeurd is, maar wanneer de feiten zo expliciet op een bladzijde geschreven staan, zorgt dit toch voor een nieuwe bewustwording. Het besef dat je een getuigenverklaring leest van iemand die de geschreven woorden daadwerkelijk gezien heeft, zorgt voor kippenvel op je huid. Het is geen rooskleurig verhaal en er wordt dan ook flink wat narigheid uit de doeken gedaan. Flamme heeft oog voor detail, maar niet buitensporig. De schrijfstijl is zakelijk en enigszins afstandelijk. Deze twee factoren zorgen ervoor dat je de gebeurtenissen goed voor de geest kunt halen zonder er nachtmerries van te krijgen.   

Het tweede deel van het boek beslaat zijn vechtlust voor gerechtigheid. Op een directe manier vertelt de auteur hoe hem door Ted Wilson gevraagd werd als tweede advocaat op te treden voor Aristide Mutaganda. Deze man werd beschuldigd van genocide en misdaad tegen de mensheid. De vele lijken die er in 1994 vielen zou op zich ontroerend genoeg moeten zijn, maar Flamme vertelt ons vooral over de tijd erna. Deze nasleep is minstens zo hartverscheurend. Flamme laat de algemene feiten in dit deel van het boek wat meer naar de achtergrond zakken en vertelt juist over zijn eigen ervaringen in het onderzoek naar de waarheid van Mutaganda. De corruptie en het onrecht wat ermee gepaard gaat is nauwelijks te bevatten. Gevangenen worden genegeerd, vertolkingen worden vervalst, collega's werken elkaar tegen en (doods)bedreigingen zijn orde van de dag. Het is in zo'n schril contrast met de wereld die wij kennen, dat de feiten bijna onwerkelijk lijken.  

'Op de trein naar Gent bekroop mij de soms kille eenzaamheid van de advocaat. Je vecht voor een mens, voor zijn vrijheid en die van zijn gezin. Je vecht tegen de algemeen verspreide perceptie en voor de waarheid. Maar je vecht ook tegen een machtig systeem dat reeds beslist heeft wat die waarheid is. De inquisitie is niet dood. Haar zwarte schaduw hangt over hen die haar bestrijden.'  


Hoewel soms aan de zinsopbouw en woordkeuzes te merken is dat Rwanda 1994 geschreven is door een Vlaamse auteur, vormt het geen belemmering voor de Nederlandse lezers. Wat echter wel opvallend is, is dat Flamme ervan uit lijkt te gaan dat zijn lezers tweetalig zijn opgevoed. Regelmatig komen er Franstalige woorden en zinnen voorbij, zonder vertaling of enige uitleg. Als je de Franse taal niet machtig bent, is Google Translate een fijn hulpmiddel om een globale betekenis aan de zinnen te geven.   

Rwanda 1994 in een indringend verslag over de genocide die zich in 1994 in het land afspeelde, maar biedt veel meer dan een opsomming van feiten. De getuigenverklaring over de helse nasleep is naar om te lezen, maar ontzettend interessant. Het opent je ogen en laat je beseffen dat je blij mag zijn met het strafrecht in Nederland.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Yvie

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.