Een reis zonder grenzen
Maryse Condé (1937) is een Franse auteur die afkomstig is uit het Caribische Guadeloupe. In haar jongere jaren studeerde ze literatuur in Frankrijk en gaf les op verschillende plaatsen over de wereld. Ze staat bekend als een sterke voorstander van het panafrikanisme (een beweging die streeft naar Afrikaanse eenheid, red.) en haar boeken bevatten dan ook kenmerkende onderwerpen waarin raciale en culturele verschillen sterk naar voren komen. Ze heeft tientallen boeken op haar naam staan, waarvan Segou, uit 1984, een wereldwijde bestseller werd. Tot het water stijgt is door Martine Woudt naar het Nederlands vertaald en in 2021 uitgegeven door uitgeverij Orlando.
Babakar, de plaatselijke arts van Guadeloupe, wordt opgeroepen als een Haïtiaanse vluchtelinge sterft terwijl ze haar kind ter wereld brengt. Omdat er niemand is die de zorg voor het kind op zich kan nemen, besluit Babakar haar te adopteren. Nadat hij jaren terug zijn vrouw en dochter verloor, beseft hij dat het meisje hem een reden geeft om zich compleet te voelen. Als hij even later hoort dat het de wens van de overleden vrouw was om haar kind met haar achtergrond bekend te maken, reizen ze, in gezelschap van Babakars vriend Movar, af naar Haïti.
Nadat de introductie in Guadeloupe helder is neergezet, wordt het vrijwel direct over de grens voortgezet. Niet alleen met de reis die het drietal in petto heeft; ook de herinneringen van de personages nemen je mee naar verschillende beschavingen verspreid over de wereld. Je bespeurt in de flashbacks Babakars belevenissen met het leven. Zijn ervaringen hebben hem gevormd tot de man die hij is geworden. Geboren in Ivoorkust, getogen in Canada en gevormd in Guadeloupe, met nog een heel nieuw pad naar Haïti in het perspectief. Als zoon van een moeder met blauwe ogen was zijn jeugd niet gemakkelijk. Zijn moeder Tecla werd door de buitenwereld gezien als heks en het gezin had voortdurend te maken met vooroordelen. De slechte band met zijn vader maakten, na de vroegtijdige dood van Tecla, de herinneringen aan zijn moeder klevend waardoor deze liefde belemmeringen voor zijn toekomstige leven opleveren. Babakar voelt haar aanwezigheid nog lang na haar dood en haar opvallende blauwe ogen blijven hem maar achtervolgen. Hoewel haar vorm is heengegaan, heeft hij nog veel steun aan haar geest. Hij hecht hier zoveel waarde aan, dat het bijzondere situaties oplevert omdat delen van zijn toekomst worden bepaald door zijn overleden moeder.
Het trio ontmoet tijdens de reis naar Haïti een aantal excentrieke personages. Door hun bijzondere herkomst en opvoeding worden de maatschappelijke kwesties die ze bespreken met afwijkende standpunten uitgelicht. Ze bespreken actuele onderwerpen zoals raciale kwesties en geloofsovertuigingen. Dat we te maken hebben met een geheel andere cultuur dan onze Westerse cultuur wordt duidelijk door de gesprekken tussen de personages. Het contrast is groot en geeft je als lezer besef van de verschillen die er op de wereld zijn. De dialogen tussen de karakters zijn interessant, maar flink aanwezig. Zo veelvuldig, dat het soms lijkt alsof sommige personages alleen zijn omschreven om een mening door te drukken. Ze zijn niet noodzakelijk voor het verhaal en geven alleen een weerspiegeling die niets meer dan een opvatting toont.
Babakar en Movar ontvangen en aanvaarden nieuwe ervaringen met een verheven kalmte. Dit brengt rust in een verhaal die door virulente gebeurtenissen in het verleden een behoorlijke belading heeft. De ophoping van narigheid valt weg in een verhaal dat ontspannen wegleest.
Sommige dialogen zijn niet vertaald en hierdoor sieren Creoolse zinnen enkele pagina's. Zonder kennis van deze taal missen de woorden hun doel en is het niet duidelijk wat er met de passage bedoeld wordt. Vanzelfsprekend bieden vertaalmachines hier een oplossing, maar het hindert de concentratie dat het verhaal vergt en is hiermee een lichte stoorzender.
Tot het water stijgt is een roman dat door een traag tempo de ruimte heeft om meerdere lagen aan te prikken. De reis van de personages neemt je mee naar verschillende landen en schetst daarin diverse levensbeschouwingen. Het prikkelt om de culturele verschillen tussen de besproken landen en onze Westerse landen te ontdekken en laat je dat nog lang na het dichtslaan van het boek overdenken.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Yvie
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
