Waar twee niet-evenwijdige lijnen elkaar snijden
Historica Maite Karssenberg (Amersfoort, 1989) schrijft voor diverse tijdschriften en is redacteur bij De Nederlandse Boekengids. In 2016 dong zij mee naar de VPRO Bagagedragerprijs, die zij won. De geldprijs stelde haar in staat samen met haar vader een reis te maken naar Iran.
Haar vader, wiskundige, heeft een grote passie voor mozaïeken. Altijd was hij op zijn zolderkamer bezig met het bedenken van geometrische patronen in de hoop een uniek mozaïek te ontwerpen. Maite, afgereisd naar haar ouders op het eiland Texel, zit met haar moeder te praten aan de keukentafel: “’Hij is weer met zijn mozaïekjes bezig,’ zei mijn moeder. Ze had er haar schouders bij opgehaald en thee ingeschonken.”
Maite drong, zo zegt zij, nooit echt door tot de kern van haar vaders fascinatie voor de islamitische geometrie, “misschien vanwege de hardnekkige kloof tussen alfa en bèta, misschien door onze verschillende karakters of levensfasen.” Maar wanneer haar vader opgewonden binnen komt stormen uitroepend dat hij een mozaïek ontworpen heeft dat nog nooit door iemand bedacht is, begrijpt zij meteen dat dit de doorbraak is. Dan ontstaat vanzelf het plan om van het ontwerp een echt mozaïektableau te laten maken. Nergens anders dan op die éne plek: Isfahan, het centrum van de islamitische geometrische kunst, dé plaats waar de beste mozaïekmakers verblijven. Vader en dochter gaan samen op reis naar Iran op zoek naar een fabriekje waar haar vaders ontwerp gemaakt kan worden.
Wat Snijpunt Isfahan aantrekkelijk maakt voor de lezer is dat het naast het interessante onderwerp nog iets meer biedt, zoals de subtitel Een zoektocht van vader en dochter verraadt. Tijdens de reis leert Maite onvermoede kanten van haar vader kennen: zij bemerkt zijn schuchterheid, ook waar het zijn grootste passie betreft. Verontrustend voor haar was de ontdekking dat zíj, anders dan zij gehoopt had, het initiatief moest nemen en dat haar vader met het grootste gemak de vaderrol liet vallen. Ook verneemt zij dat zijn liefde voor islamitische patronen niet samenhangt met zijn liefde voor filosofie. “’Nee,’ zegt mijn vader, ‘geometrische patronen zijn puzzeltjes voor mij.’” Hij meent dat dat ook voor de mozaïekontwerpers gold, dat zij iets wilden bedenken dat bij de architectuur paste. En dat je daarvoor vooral geometrisch moet kunnen puzzelen. “’Het draait allemaal om kennis van wiskundige concepten als spiegelsymmetrie, draaisymmetrie, evenwijdige en loodrechte lijnen, evenwichtige keuzes van scherpe of juist stompe hoeken. Het gaat niet om de religieuze, maar om wiskundige esthetiek,’ zegt mijn vader stellig, ‘wiskunde in dienst van de harmonie!’” De schrijfster voelt trots wanneer haar vader zijn uniek patroon laat zien aan andere deskundigen. Trots die even later plaats maakt voor bezorgdheid als niet meteen door meester-mozaïekmaker Mr. Ghanbari enthousiast gereageerd wordt op haar vaders ontwerp.
Aan het eind van de reis stelt Maite vast dat haar vader geen wiskundige pur sang is maar dat hij eerder doet aan toegepaste wiskunde: “hij gebruikt de euclidische geometrie en de Perzische ontwerptraditie om nieuwe mozaïeken te ontwerpen.” Zij zag met eigen ogen dat hij, Nederlander, met succes een zaal Iraanse studenten heeft uitgelegd “hoeveel schoonheid en potentie er in hun oude islamitische kunst huist.” En wat heeft de reis Maite’s vader opgeleverd? Een prachtig mozaïek, door hem ontworpen; verder een afscheidscadeau van Mr. Ghanbari: een gele plastic zak vol losse mozaïeksteentjes, die nog voor een verrassing blijken te zorgen, en heel veel lof.
Snijpunt Isfahan, het eerste boek van Karssenberg, is een prettig leesbaar, persoonlijk verslag van een reis naar Iran. Met in de hoofdrol de fraaie mozaïekkunst plus vele bladzijden met geometrische patronen die uitnodigen tot inkleuren. De mooie bijrollen worden vertolkt door een vader en een dochter, een bèta en een alfa, waarbij de rollen soms ook omgedraaid worden: hij verkneukelt zich regelmatig als een kind van plezier en zij kijkt toe als een bezorgde ouder.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Angèle van Baalen
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
