De verrassende beschouwingen van een alien
Er is niemand beter geschikt om de mensheid en het leven op aarde eens door een heel andere bril te bekijken dan een intelligent buitenaards wezen. Voor hem zijn wij immers de vreemde wezens die er een merkwaardige wereld en levensstijl op na houden. Doorgaans zijn verhalen over aliens tussen de mensen dan ook inzichtelijk en komisch en daardoor al vaker gedaan. Voor auteur Matt Haig was het niettemin een ideaal concept, nadat hij zich vanwege een paniekstoornis enige tijd zelf als van een andere planeet had gevoeld. En zo kwam in 2013 het boek The humans uit en werd een groot succes. Nu is er ook een Nederlandse vertaling, De wezens, welke strak is uitgevoerd door Monique ter Berg.
Matt Haig (1975) is een Britse auteur die naast romans ook kinderboeken, non-fictie en filmscenario’s schrijft. Fantastische elementen zijn hem daarbij niet vreemd. Een aantal van zijn boeken is in het Nederlands vertaald, waaronder het bekende Redenen om te blijven leven, een autobiografische roman over diezelfde stoornis.
In De wezens lezen we het gedramatiseerde verslag dat een naamloze alien, afkomstig van de planeet Vonnadorië, geeft aan zijn soortgenoten over zijn belevenissen op aarde. Hij wil ze laten zien dat de mensheid niet zo hopeloos is als wordt gedacht. Zelf kwam hij op aarde terecht om een opdracht van zijn superieuren, bekend als ‘de Hosts’, uit te voeren. Die wilden dat hij alle bewijs van een baanbrekende wiskundige ontdekking, gedaan door de Britse professor Andrew Martin, zou vernietigen. Hij neemt het lichaam van de professor over en gaat diens leven leiden, zodat hij kan uitzoeken wie er allemaal op de hoogte zijn van de ontdekking. Deze mensen moet hij ombrengen, wat bij voorbaat geldt voor de vrouw en tienerzoon van Martin. Als hij gevoelens voor beiden gaat ontwikkelen, wordt dat toch een probleem en krijgt hij met lastige keuzes en ontstemde Hosts te maken.
Buitenaardse wezens die het als mens proberen te redden op aarde zijn er dus meer geweest, met name in films en televisieseries. Dat wil niet zeggen dat er geen ruimte meer is voor een nieuw verhaal, maar wel dat de lat hoog ligt. De wezens haalt die lat in veel opzichten, maar niet in alle. Erg bijzonder is in ieder geval het in de ik-vorm weergegeven buitenaardse perspectief. Zeker aangezien de verteller de lezer steeds aanspreekt als andere Vonnadoriër en dus niet als mens. Dat is soms wat vreemd, maar Matt Haig weet het maximale uit dit perspectief te halen met tal van verrassende, humorvolle en diepzinnige observaties over menselijk gedrag en onze wereld. Een goed voorbeeld:
“Ik besefte later dat dit een planeet was met dingen die in andere dingen gewikkeld werden. Eten in verpakkingen. Lichamen in kleren. Minachting in glimlachjes. Alles zat verstopt.”
Het boek begint met voornamelijk hilarische scènes rondom de pas gearriveerde alien die nog niks snapt van aardse gewoonten en zichzelf dus flink voor joker zet. In de loop van het verhaal verschuift de aandacht van alledaagse zaken naar grote kwesties als de liefde, de dood, de zin van het leven en intermenselijk contact. Daardoor wordt het boek steeds filosofischer en aangrijpender, al worden de bespiegelingen naar het einde toe wel erg dik aangezet en valt de auteur soms in herhaling.
Als sciencefiction is het boek minder geslaagd. De Vonnadoriërs worden als superieure buitenaardse soort maar matig uitgewerkt. Hun arrogante gedrag is voorspelbaar en de reden om het bewijs voor die wiskundige ontdekking te willen vernietigen is zwak. Uiteindelijk is de ontknoping wel gedeeltelijk op Vonnadorische leest geschoeid, waardoor het boek toch als volwaardige sciencefiction mag tellen.
Niettemin is het schrijven van sciencefiction voor Matt Haig duidelijk een middel geweest en geen doel op zich. Een middel om ons mensen en de manier waarop we leven eens grondig onder de loep te nemen. Met als grote verdienste dat er ook daadwerkelijk leuke en verfrissende inzichten uit voortkomen en Haig deze kordaat en overtuigend neer weet te zetten.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne-Claire Verham
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
