Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Bijzonder actueel kunstwerk

Anne Oerlemans 24 juni 2019

Ali Smith (1962) werd meerdere malen genomineerd voor de Man Booker Prize en wordt geprezen om haar psychologische inzicht en stilistische kunnen. In 2015 won Smith de Baileys Prize, de Goldsmiths Prize en de Costa Novel Award voor haar roman Het een als het ander. Net als deze roman werd ook haar roman Herfst genomineerd voor de Man Booker Prize. Na de herfst en de winter volgt de lente en zo verscheen in 2019 ook de Nederlandse vertaling van Lente bij Prometheus, door Karina van Santen en Martine Vosmaer.

In Herfst speelde Brexit een rol en ook in Winter kregen de gevolgen van de Brexit, het presidentschap van Trump, de vluchtelingenstromen en de plastic soep een rol toebedeeld. Het kan daarom geen verrassing meer zijn voor de lezers van Smiths serie dat ook Lente bol staat van de verwijzingen naar onze huidige maatschappij. De politiek, #metoo, fake news, klimaatverandering en wederom de Brexit komen terug in deze nieuwe roman van Smith en daarmee schreef ze een krachtige, geëngageerde roman.

Net als in Winter speelt Smith met verschillende stijlen en de chronologie van haar verhaal. De schrijfstijl is er over het algemeen een van korte zinnen en ‘hapklare’ stukken tekst. Dit maakt dat ook deze nieuwe roman heel snel leest en tegelijkertijd heel veel verschillende lagen van diepgang heeft. Zo levert Smith, net als in haar voorgaande werken geen direct commentaar, maar haar analyses van onze huidige maatschappij zijn messcherp.  

“We willen dat je ons een monster van je DNA en een geldbedrag stuurt zodat we je kunnen helpen erachter te komen wie je bent, wie je familie is en was en waar je vandaan bent gekomen in de geschiedenis, en we willen dat alleen maar om die volkome legitieme redenen als een nuttige dienst voor jou.”


Elk van de drie delen in het boek begint met een atypisch hoofdstuk, zo begint het eerste deel met een stream-of-consciousness over wat wij als mensen blijkbaar willen in dit leven zoals we dat nu leven, het gaat dan vooral om de omgang met vluchtelingen. Ook volgt er daarna een kort hoofdstuk waarin de aarde of de natuur aan het woord lijkt, vanuit een ik-perspectief. Hierin ziet de lezer de dreiging van de klimaatverandering verwoord. Het tweede deel begint met eenzelfde soort tekst die laat zien hoe sociale media en internetgiganten ons gebruiken, terwijl wij denken dat wij het zijn die hen gebruiken. 

Zaken die normaal geen stem hebben krijgen deze dus van Smith en dat maakt de passages des te treffender. Pas na deze indrukwekkende en tot nadenken aanzettende hoofdstukken worden door Smith enkele personages geïntroduceerd. Eenzaamheid en migratie en discriminatie staan centraal in de rest van het verhaal. Vanwege die laatste twee thema’s en de verwijzingen naar recente gebeurtenissen is Lente iets minder tijdloos dan Winter, maar daardoor juist een mooiere weergave van de tijd waarin wij leven. 

Een van de personages is Florence, een meisje van twaalf dat het leven in Groot-Brittannië voor vluchtelingen beter maakt en erg wijs is. Ze doet denken aan de Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg. 

“Aangezien ik twaalf ben, en er nog maar twaalf jaar over zijn om te verhinderen dat de wereld verwoest wordt door klimaatverandering, zou ik zeggen dat er een urgentie is die gelijkstaat aan mijn leeftijd om iets te doen om dat te stoppen.”


Ali Smith zou Ali Smith niet zijn als de talloze verwijzingen naar cultuuruitingen, literatuur en de kunsten zouden ontbreken. En net als in Herfst doen ze dat dan ook gelukkig niet. Smith verwijst in Lente onder andere naar Katherine Mansfield, Rainer Maria Rilke en Charlie Chaplin.

Lente slaat wederom de spijker op de kop, zonder pretentieus of ingewikkeld te doen. Het is een bijzondere, actuele roman waarin verschillende verhaallijnen wederom kunstig samenkomen. Na lezing rest het de lezer na te denken over de maatschappij waar wij deel van uitmaken en natuurlijk het uitkijken naar Zomer.  

2

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Anne Oerlemans

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.