Ellenlange dialogen en langdradige bespiegelingen

Patricia Cornwell schrijft naar eigen zeggen al vanaf haar negende jaar. Pas op haar 28e besloot ze zich fulltime aan het schrijven te wijden. Na een aantal pogingen schreef ze in 1990 Fataal weekend, het eerste deel met patholoog-anatoom Kay Scarpetta in de hoofdrol. Dit leverde haar onder andere de Edgar Allan Poe en de Dagger Award op en plaatste haar op de bestsellerlijst. Na zes boeken tekende ze een miljoenencontract bij uitgeverij Putnam met als voorwaarde dat ze nog drie Scarpetta-thrillers zou schrijven. Boze tongen beweren dat de boeken van Cornwell slechter werden nadat ze gezwicht was voor het grote geld. Opvallend is wel dat haar werk steeds minder goed beoordeeld wordt. Zuurstof  is het 21e deel in de serie.

In Zuurstof is Kay hoofdlijkschouwer van Massachusetts en hoofd van het Cambridge Forensic Centre. Ze is inmiddels tien jaar getrouwd met haar grote liefde Benton Wesley, criminal profiler  bij de FBI. Oude bekende Pete Marino heeft lange tijd gewerkt als Scarpetta’ s hoofdonderzoeker, maar is nu weer teruggestapt in zijn oude baan als rechercheur bij Moordzaken. Het lijk van de jonge studente Gail Shipton wordt gevonden bij de universiteit van Massachusetts in Kay’s woonplaats Cambridge. De vrouw is gewikkeld in een witte doek en in een bepaalde pose neergelegd; het meest opvallende echter is dat haar hele lichaam is bedekt met een fluorescerende stof. Kay’s echtgenoot, Bentley, doet op dat moment onderzoek in Washington naar de zogenaamde ‘hoofdstadkiller’. Hoewel tegen de regels, is Kay op de hoogte van enkele bijzonderheden aan deze zaken en zij ziet dan ook overeenkomsten met de plaats delict in Cambridge. Kay, Marino, Bentley en Lucy proberen de verschillende moorden aan elkaar te koppelen, maar worden daarbij tegengewerkt door Bentley ’s werkgever, de FBI. Al snel bekruipt Kay het gevoel dat er op een hoog niveau is geknoeid met bewijsmateriaal. Wie kan ze nog vertrouwen?

Wat als eerste opvalt is de opmerkelijke vertaling van de oorspronkelijke titel, Dust, in Zuurstof. Dust laat zich toch gemakkelijk vertalen in Stof en zou wat inhoud betreft meer correct zijn.

De plot is in principe vrij eenvoudig en zeer zeker geschikt om een spannende thriller omheen te schrijven. Wat Cornwell echter doet is het onnodig gecompliceerd maken door allerlei bijzaken, geheimzinnigheid en vage relaties op te voeren. Sommige gedragingen van de personages zijn erg vergezocht, ze lijken slechts plaats te vinden om de gebeurtenissen in het boek op elkaar af te stemmen. Het geklungel met de verwisseling van DNA-materiaal op een plaats delict is zo ongeloofwaardig dat je als lezer echt moeite moet doen om niet af te haken.

Dit is echter niet het enige struikelblok. Het hele boek zit vol met ellenlange dialogen en langdradige bespiegelingen van Kay Scarpetta. Deze halen alle vaart uit het verhaal. Het lijk van de studente wordt gevonden op pagina één en vervolgens heeft Kay er bijna vijftig nodig om op de plaats delict te arriveren. Veel tijd is ze ook kwijt met piekeren over het gedrag van haar echtgenoot over wie ze zich zorgen maakt. Zou het niet in haar opgekomen zijn om gewoon aan hem te vragen hoe hij zich voelt? De Kay Scarpetta in Zuurstof  lijkt in niets meer op de eigenzinnige, slimme dame uit de eerste delen van de serie.

Wat deze ‘thriller’ echter compleet de das om doet is het volledig ontbreken van enige spanning. Het hele werk telt 413 bladzijden en op niet één daarvan wordt ook maar een beetje spanning opgevoerd. Zelfs wanneer uiteindelijk een verdachte enigszins uit de lucht wordt geplukt is het oppakken van deze moordenaar een beschrijving van de zoveelste saaie gebeurtenis.

Ook met Zuurstof  lijkt het Patricia Cornwell dus niet gelukt zich te revancheren. Het is bijna een misdaad op zich om de eens zo boeiende en getalenteerde forensisch onderzoekster Kay Scarpetta zo’n pijnlijke en langzame dood te laten sterven. Cornwell zou ons wellicht een plezier doen door definitief een punt te zetten achter Kay Scarpetta.