Eén laagje teveel

In Wacht op mij! vertelt een gescheiden vader over de moeizame relatie met zijn inwonende puberzoon. De beschrijving is herkenbaar, raak en soms hilarisch. De eerste hoofstukken zijn een aaneenschakeling van mogelijke scènes uit de strip Pukkels, die in Nederland onder meer dagelijks in Het Parool staat.

Het aardige van het boek is dat Serra er een laag onder legt. Uiteraard is er een eeuwige strijd tussen kinderen en hun ouders, maar door de opkomst van een dominante, opdringerige, deels lege en commercieel gedreven jeugdcultuur is de tegenstelling tussen jong en oud volstrekt anders dan vroeger.

Serra beschrijft hoe hij als kind aan de rand van de wereld van de volwassenen leefde. Aan het diner aten hij en zijn broertje vooruit. Ze bleven op gepaste afstand. Net als vele generaties kinderen voor hem. Tegenwoordig domineren kinderen en jongeren het toneel: "Met weemoed denk ik terug aan die gelukkige margepositie van mijn kindertijd (…) wanneer ik het treurige exhibitionisme zie van kinderen die door de platvloersheid van hun ouders veranderen in miniatuurvolwassenen, voor de leeuwen van de wrange ijdelheid en het kindermoorddadige voyeurisme van de grote mensen geworpen."

Hij zet een stap verder in een scène waarin de volwassenen druiven oogsten op het stukje land waar hun ouders, grootouders etc. dat ook al deden, terwijl de puberzoon pas om twee uur ’s middags uit zijn bed komt rollen. De buurman zegt: "Een wereld waar de ouderen werken en de jongeren slapen, is nog nooit eerder vertoond." Hij beseft dan dat de volgende generatie de druiven niet meer zal plukken.

De extra laag krijgt wat meer lading als de vader een bezoekje aan de sweatshirtwinkel Polan&Doompy beschrijft. Die winkel heet in het echt Abercrombie & Fitch en de beschrijving is tegelijkertijd accuraat, hilarisch en beangstigend.

Tot en met dat hoofdstuk (de eerste zeventig pagina’s) is het echt een heel aardig, goedgeschreven boek met een mooie analytische onderlaag. Daarna gaat het helaas een paginaatje of vijftien helemaal mis. Als je het boek ooit koopt: gewoon pagina 71 tot en met 84 met een scherp mesje eruit snijden – je mist ze niet. Ze gaan over een denkbeeldige, toekomstige oorlog, een èchte oorlog, tussen oud en jong. De Grote Eindoorlog. Dat zijn ook het onderwerp en de titel waarover de vader als hij ouder dan negentig is nog een keer de allesbeslissende roman over zou willen schrijven.

Als het de bedoeling zou zijn om de vader hiermee neer te zetten als een halfseniele dromer, dan lukt dat, maar is het nogal in tegenspraak met de scherpe analyse van de generatiekloof uit de eerdere hoofdstukken. Na deze misser komt het weer helemaal goed met het verhaal, alhoewel het mooi was geweest als de vader zich afvraagt hoe het toch komt dat moderne adolescenten de ruimte hebben genomen/gekregen/veroverd om zo’n radicale breuk met de generatie voor hen te veroorzaken. Je bent geneigd om te denken dat dat mogelijk ook iets met hun opvoeding te maken heeft, door ouders die zelf puberden in de jaren zeventig. Daarover helaas geen derde laag.

Wacht op mij! is een aardige roman, de moeite van het lezen waard, maar vliegt een keer finaal de bocht uit en laat een keer na om gas te geven op het rechte eind.