Reis door de geschiedenis over de Zijderoutes

Peter Frankopan maakt op latere leeftijd waar wat in zijn kinderjaren een droom voor hem is. Het leggen van dwarsverbanden tussen de volkeren op deze aarde. De landkaart op zijn jongenskamer zorgt voor een aanhoudende prikkel. Lezend en schrijvend verschaft hij zich inzicht. Via de rijk geïllustreerde editie van De Zijderoutes wil hij met jong en oud die kennis en verworvenheden delen. De handelswegen die Azië, Afrika en Europa met elkaar verbinden. Zijn credo is dat je het verleden moet kennen om van het heden iets te begrijpen en beter op de toekomst voorbereid te zijn.

Wat boven drijft is dat het in alle tijden om geld en macht ging, gaat en zal gaan. Vanaf de eerste beschaving in Perzië tot aan de tijd tot een retourtje maan niet meer aan de enkeling is voorbehouden. Frankopan loodst de lezer door de tijdsgewrichten met wisselende vanuit verschillende continenten. Staat stil bij religie als bindende factor en vooral ook als splijtzwam. Staat stil bij de eerste moslimleiders die de christenen sympathie zijn toegedaan, Jezus als een afgezant van God waarderen en de dagen van zijn geboorte, sterven en herrijzen heilig verklaren. Maar als het onderling tot beeld verandert drastisch door onderlinge verdeeldheid, sjiieten en soennieten die elkaar te vuur en te zwaard bestrijden daar en passant joden en christenen in meenemen. Een man een man, een woord een woord is niet van toepassing op heersers. Die omarmen de vijand van gisteren als de vriend van morgen wanneer ze er beter van kunnen worden. Door de eeuwen heen. Europa dat de rest van de wereld de wil oplegt en daar via twee mensonterende oorlogen in de twintigste eeuw een zeer hoge prijs moet betalen. Via Columbus zeilt het naar de grootmachten Amerika en Rusland. De eerste moet zich eerst nog ontworstelen aan de overheersing van de Britten, die hun macht door die wereldbranden ineen zien schrompelen.

Frankopan trakteert op leuke details, zoals de verkoop van Alaska door de noodlijdende Russen aan hun grootste vijand.  De auteur mag het zich tot een verdienste rekenen dat hij in kort bestek datgene wat bepalend was in onze geschiedenis weet samen te vatten. Daarbij heeft hij de onmisbare hulp van Neil Packer, die met treffende illustraties de teksten kracht bijzet. Imponerende landkaarten vergroten het inzicht. In de jongste tijd vindt een herijking plaats van de zijderoutes, waarbij China een zwaar betaalde poging doet om de verloren glorie uit de oudheid nieuwe impulsen te geven.

Een boek dat je zonder omwegen inkijk verschaft in het mondiale gebeuren vanaf de oudheid, via de middeleeuwen naar de nieuwe en nieuwste geschiedenis. Op dusdanige wijze dat iedereen met een beetje interesse voor zijn of haar ‘roots’ er wat aan heeft. Het rust je toe met een wapen om te snel getrokken conclusies te pareren. In de zin van: ho, wacht eens even, zou dit en dat wellicht niet meegewogen moeten worden.