Léon Degrelle: meest verfoeide Belg
Hij schreef zichzelf de vingers blauw en er zijn vele boeken óver hem geschreven. Léon Degrelle, begenadigd redenaar, werkezel en buitengewoon ambitieus. Bruno Cheyns duikt nog wat dieper in het leven van de Waal. Zijn Leon Degrelle. De Führer uit Bouillon is een biografie die het zicht op deze uiterst controversiële mens in hoge mate versterkt. Hij benadert alles en iedereen uit de omgeving van de demagoog die in de Tweede Wereldoorlog zijn land te schande maakt.
Hitler zou in hem zijn ideale zoon hebben gezien, maar dat is één van de fabeltjes waar Cheyns mee afrekent. De nazi’s zien het lang niet in hem zitten. Wanneer er weinig sympathisanten overblijven, profiteren ze gretig van hem. In de dertiger jaren probeert de vurig katholiek op vreedzame wijze de gevestigde orde te ontmantelen en zijn plek in de regering te veroveren. De door hem opgerichte partij Rex maakt mooie verkiezingsuitslagen. Het programma ontstijgt amper het gebral, maar daar staat een flink deel van het volk voor open in een tijd van sterk dalende economie. In 1937 nog noemt hij Hitler een graadje erger dan Nero. Dat verandert als Rex uit de gratie raakt. Nog wel stuurt hij aan op herstel van de monarchie. Wanneer hij aan het aan het begin van de oorlog gevangen wordt genomen, flinke ontberingen lijdt, is de weerstand tegen de duistere kanten van de nazi’s gebroken.
Hij stort zich op het Vlaams Legioen, vecht dapper in Rusland en maakt promotie op promotie. Inlijving van de Waalse strijders binnen de SS is een drempel die hij moeiteloos neemt als er persoonlijk voordeel aan kleeft. Daaraan verkwanselt hij alle principes. Trots als een pauw met zeven staarten als hij van de enige echte Führer het Ridderkruis ontvangt. Egoïst en narcistisch tot op het bot. Degrelle krijgt de doodstraf, maar ontloopt die door zich uit de voeten te maken naar Spanje, waar hij meer dan de helft van zijn leven woont. Jonge mensen die na korte tijd terugkeren van hun sympathie voor de nazi’s worden moeiteloos gefusilleerd; de verfoeide Waal ontloopt zijn straf.
Cheyns laat de lezer meevoelen met het grote onrecht, waarbij hij in één moeite door de kwalijke rol van de Belgische regering na de oorlog uit de doeken doet. Degrelle weet te veel. Juist in die naoorlogse jaren beledigt hij zijn vaderland en ontpopt zich als een fascist van de buitencategorie. Het ontkennen van de Holocaust is daarvan het sterkste staaltje. In Spanje wordt hij door Franco en zijn makkers in de watten gelegd, beleeft de liefde van zijn leven. Bij het huwelijk van zijn dochter is zelfs de broer van koningin Fabiola aanwezig. Hoe diep kun je de Belgen raken. Zelfs na zijn dood op 87-jarige leeftijd neemt hij ze te grazen. De helft van de as verwaait bij het Adelaarsnest in Beieren; de andere helft vindt zijn weg naar de geboorteplaats Bouillon.
Cheyns stopt vijftien jaren aan onderzoek naar de Waalse collaboratie en het rexisme in dit boek, is geen bladzijde te betrappen op vooringenomenheid en oogst terecht de complimenten van hoogstaande wetenschappers. Je kunt het de uitgever euvel duiden dat de passages in het Frans onvertaald blijven. Je proeft eruit dat waarschijnlijk geen Nederlandssprekende mens er zich voor zal interesseren of, waarschijnlijker, dat de doelgroep bestaat uit mensen die het Frans goed beheersen. In ieder geval kunnen we het boek voor iedereen die door de Tweede Wereldoorlog geraakt is aanbevelen. Als is het maar omdat dit politieke dier mikte op een sterke staat waarin het huidige Nederland en België plus een deel van Frankrijk op zouden moeten gaan.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Dick Van der Veen
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
