Een fijn boek met een teleurstellend einde

Lou Berney woont in Oklahoma. Hij doceert daar aan de universiteit binnen het programma Master of Fine Arts. Zijn roman The Long and Faraway Gone (niet in het Nederlands vertaald) won verschillende Amerikaanse prijzen en zijn korte verhalen verschenen in The New Yorker. Geïnspireerd door zijn zwager, wiens woonplaats gerelateerd werd aan de maffia, schreef hij zijn nieuwste boek: November road.  

Het is 1963. President John F. Kennedy wordt vermoord. Frank -een maffioso- is onbewust betrokken geweest bij deze moord. Hij weet tev eel en is zijn leven niet langer zeker. Hij slaat op de vlucht. Op datzelfde moment besluit ook Charlotte te vluchten, maar om een heel andere reden. Ze vlucht, samen met haar twee dochtertjes, van haar aan-de-alcohol-verslaafde man. Ook wil ze weg uit het betuttelende dorp waar ze opgroeide, om haar dochtertjes betere kansen te geven dan zijzelf heeft gehad. De vluchtroutes van Frank en Charlotte kruisen elkaar. Onbewust van elkaars redenen om te vluchten, zetten ze hun reis samen voort. Charlotte dient als de dekmantel van Frank, want men is niet op zoek naar een familieman. Frank is alles wat Charlotte ooit in een man heeft gezocht, namelijk sterk en zachtaardig, en ze ziet met hem een betere toekomst voor zich. Maar kunnen zij elkaars reddingslijn zijn?  

Berney vertelt het verhaal in de derde persoon en in chronologische volgorde. Hij maakt zelden gebruik van flashbacks. De laatste vijf pagina’s beschrijven wel een flashforward: het speelt zich af in de toekomst, veertig jaar later. De schrijfstijl is eenvoudig: korte zinnen, duidelijk taalgebruik en weinig beeldspraak. Dit maakt het verhaal erg toegankelijk.  

‘Ooit van karma gehoord?’, zei hij.
‘Karma?’
‘Zo noemen boeddhisten uit het Verre Oosten dat. Heb ik in het leger geleerd. Boeddhisten geloven in balans. Het universum vliegt alle kanten op. Het zwaartepunt verschuift telkens, maar karma herstelt dit dan weer. Snap je het nog?’
‘Ik geloof het niet’.  

Het verhaal speelt zich is af in de jaren ’60 in de Verenigde Staten. De lage prijzen, personages die echt bestaan hebben en verwijzingen naar de rassensegregatie geven de tijdgeest van het verhaal prijs. Zo mag de gekleurde medereiziger van Frank niet in alle hotels slapen en kijkt men hem raar aan als hij plaatsneemt in een restaurant.  

De hoofdpersonages Frank en Charlotte worden goed uitgewerkt. Hun gevoelens en gedachten worden duidelijk beschreven, waardoor hun beslissingen goed te volgen zijn. Berney voegt veel bijpersonages aan het verhaal toe, welke interessant zijn. Zo is er een vrouwelijk maffialid, waarvan onduidelijk blijft aan wiens kant ze staat. Het is dan ook meer dan eens jammer dat ze slechts een bijpersonage is.  

Het einde is helaas wat kort door de bocht. De achtervolgingen die plaatsvinden in de verhaallijn van Frank komen niet tot een climax. De verhaallijn van Charlotte blijft wat vlak: ze vlucht, maar haar man lijkt zich daarbij neer te leggen. Haar zoektocht naar een nieuw leven eindigt abrupt, waardoor je als lezer met veel vragen achterblijft: wat voor beslissingen maakt ze uiteindelijk? De flashforward beantwoordt een deel van deze vragen, maar lang niet allemaal. Berney had meer aandacht mogen besteden aan het afronden van het verhaal.  

November road is een spannend verhaal, dat meer doet denken aan een roman. De personages en de relaties tussen hen worden namelijk sterk uitgewerkt. Naar echte thrillerelementen moet gezocht worden. De spanning is echter onmiskenbaar aanwezig in de verhaallijn van Frank: weet hij te vluchten van zijn achtervolgers? Het boek leest vlot en legt lastig weg. Op het teleurstellende einde na, is het een boek dat veel leesplezier oplevert.