Hoe de paling door de liefde van een zoon heen zwemt
De ‘palingkwestie’ is een intrigerend onderwerp. De levensloop van deze dieren bevat nog genoeg hiaten om de paling absoluut mysterieus te houden. Waarom is de Sargassozee zo belangrijk voor hen en hoe komt het dat niemand ooit twee palingen heeft zien paren? Vele wetenschappers hebben in de loop van de geschiedenis gepoogd om verklaringen te vinden voor de onbekende factoren en zijn daar in meerdere of mindere mate in geslaagd. Bekende namen als Aristoteles en Sigmund Freud hebben zich op enig moment in hun carrière ook gewijd aan de geheimen van de paling.
Patrick Svensson zelf vist al zijn sinds zijn kindertijd op palingen, samen met zijn vader. Voor hem belichaamt de paling de band die hij heeft met zijn vader, maar het is tegelijkertijd ook de brug naar meer existentiële vraagstukken. De auteur trekt parallellen tussen persoonlijke, filosofische en ‘paling’ kwesties. Hoe komt een Zweedse journalist die zich vooral bezighoudt met cultuur nu bij een boek over de paling? Svensson (1972) schreef er twee jaar geleden al een essay over en daar vloeit nu dit debuut uit voort. De lange weg naar huis is een groot succes in eigen land en de rechten werden verkocht aan niet minder dan 33 landen.
Het mooie aan dit boek is de samenvloeiing van allerlei feiten over de paling, filosofische kwesties die in een goed verteerbare vorm worden gegoten en de liefde van Svensson voor zijn vader. Het is bijzonder hoe de auteur erin slaagt om van De lange weg naar huis één geheel te maken, met zoveel verschillende invalshoeken. Na het lezen heb je pas door hoeveel informatie er eigenlijk in verwerkt is en hoeveel research eraan vooraf gegaan moet zijn. Het lezen stokt nergens en de overgangen tussen die verschillende thema’s gebeuren vloeiend, waardoor je de transities bijna niet ervaart.
Bijzonder zijn de passages waarbij Svensson het over mariene bioloog Rachel Carson heeft. Deze zijn erg mooi als achtergrond en er spreekt veel respect uit voor haar werk. Het uitsterven van de paling is één van de vele problemen waar we de vandaag de dag mee te maken krijgen en het hangt samen met de kritieken die Carson al in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw uitte. Waar zijn we als mens mee bezig, als we onze aarde schade toebrengen?
‘Ten aanzien van de paling mogen we banale vragen stellen, gewoon omdat er ook op de banale vragen niet altijd een antwoord is. Daar mogen we ook wel blij om zijn. We mogen ons gelukkig prijzen dat er ondanks alles grenzen zijn aan wat wij weten. Dat is niet alleen maar een verdedigingsmechanisme, maar ook een manier waarop de mens ermee kan omgaan dat de wereld moeilijk te doorgronden is. Het geheimzinnige heeft zijn eigen aantrekkingskracht.’
Svensson heeft een stijl die perfect bij de thema’s van het boek past en het is de combinatie van de twee die het geheel aansprekend maakt. Hij stelt vragen of oppert hypotheses, en dat sluit aan bij de filosofische inslag van De lange weg naar huis. Hij betrekt de lezer actief bij het boek en slaagt er zo in om, met de paling als leidraad, op een heel gezapige manier iedereen aan het denken te zetten.
Ook al spreekt hij tot de lezer in de ik-vorm wanneer hij het over zijn vader en zijn verleden heeft, toch bewaart hij ook een bepaalde afstand. Het lijkt alsof Svensson het geheel overschouwt en zo de kaders doorbreekt van hoe je een verhaal vertelt. Het werkt verruimend en voelt ook fris aan. De lange weg naar huis is een perfect boek voor de beschouwende lezer die graag zijn horizon verruimt. Misschien is het enige jammere wel dat de originele Zweedse cover niet bewaard is voor de Nederlandse versie.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Evy De Brabander
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
