Aangrijpend verhaal
We maken kennis met de familie Dietz die in de jaren na de oorlog in het gebombardeerde deel van Hamburg hun leven weer probeert op te bouwen. Zonder man en vader want die is nog steeds spoorloos. Verder maken we kennis met de familie Anquist die in de voormalige DDR, tegen Polen aan, aan het einde van de oorlog in een prachtig landhuis woont met koeien, paarden en landbouwgrond. Als laatste maken we kennis met Anna Meerbaum, haar verhaal speelt zich af in 1992.
De drie verhalen lijken eerst geen verband te hebben met elkaar. De familie Dietz die in een kamer woont en leeft van de opbrengsten van de naai- en verstelwerkzaamheden die de moeder van het gezin doet, en van de opbrengsten van de zoon Hanno, hij struint door de platgebombardeerde stadsdelen en zoekt tussen het puin naar spullen die hij kan ruilen op de zwarte markt. Zodat er brood op tafel kan komen of dat er kolen gekocht kunnen worden. Zijn kleine zusje Wiebke helpt hem daarbij door bij de handkar te blijven staan terwijl hij door het puin heen loopt en dat op de handkar legt. Op een dag vindt hij in een kelder hout wat hij kan gebruiken, maar ook ziet hij daar een bloot lijk liggen, hij schrikt en vlucht de kelder uit, hij gaat toch terug voor het hout en ziet naast het lijk iets glimmends liggen en pakt dat ook mee. Bij zijn zusje ziet hij een jongetje wat er netjes gekleed uit ziet maar geen woord zegt. Ze nemen na enige discussie het jongetje mee naar huis waar het uiteindelijk zal opgroeien als hun broertje Joost Dietz.
We leren de familie Anquist ook uitgebreid kennen, aangezien zij rijk waren wordt tegen het einde van de oorlog hun huis geconfisqueerd door de Russen. Ze mogen er eerst nog blijven wonen als ze vluchtelingen opnemen, wat ze natuurlijk doen. Later verhuizen ze naar de hut aan het meer achter het landhuis en is het landhuis helemaal gevuld met vluchtelingen van divers pluimage. Uiteindelijk zullen ze vluchten naar Lübeck en later naar Hamburg vanwaar ze willen proberen te vluchten over zee naar Spanje samen met twee vluchtelingen die zij in hun landhuis hadden opgenomen.
In het verhaal wat zich onder andere rond Anna in 1992 en in 1993 afspeelt komen uiteindelijk alle verhalen samen, en hoe!
Een boek dat stemt tot nadenken en als je dan op tv beelden van oorlogen in andere landen ziet vermoed je dat het er wellicht heden ten dagen in oorlogsgebied nog best wel eens zo aan kan toegaan….
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Francisca den Otter
Gesponsord
Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.
Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.
In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips.
Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips
Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips.
Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.
De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips.
Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips.
Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips.
Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips.
Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips.
Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips.
Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips.
Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips.
In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips.
Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips.
Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.
Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips.
Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips.
Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.
In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips.
Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.
Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips.
