Allegaartje
Tom Lanoye, Erwin Mortier, Leo Pleysier en Adriaan van Dis deden het hem voor. Arnon Grunberg is er mee bezig. Moeders doen het goed in de Nederlandse letteren. Met Magdalena is het langverwachte moederboek van Maarten ’t Hart een feit.
‘Na mijn dood,’ zei zijn moeder, ‘kun je over me schrijven wat je wilt, maar spaar me zolang ik leef.’ Ze stierf op haar tweeënnegentigste en miste daarmee op een haar na de aandacht voor Maartens klassieker Een vlucht regenwulpen tijdens Nederland Leest. Zou ze trots geweest zijn? Zelfs na het lezen van Magdalena kun je die vraag niet met zekerheid beantwoorden. Maarten stelt zijn moeder erg ambigu voor. Hij noemt haar "geduldig en zachtmoedig", "de zorgzaamheid zelve", maar uit haar gedrag komen haar onwrikbaar geloof en de rotsvaste overtuiging dat haar man continu vreemdging tevoorschijn. Lachen, knuffelen of relativeren waren bij moeder ’t Hart niet aan de orde. Hoewel ze voorstander was van een blij geloof, waarbij je een hele dag in juichstemming kon verkeren omdat je verlost was door de Heere Jezus, straalde ze zelf die blijdschap niet uit. Maarten heeft gedacht dat zijn moeder een groot deel van haar leven depressief was. Lekker koken of lekker eten moest op aarde ook helemaal niet, dat kwam later in de hemel wel, was haar stelling. Ze hield haar man kort – alle vrouwen waar hij per ongeluk naar keek noemde ze “mokkels” – en ze hield haar kinderen kort, haar dochter in het bijzonder. Ze had geen goed woord over voor haar vader – een potentaat, dus begrijpelijk – maar evenmin voor haar moeder, nochtans een beminnelijke vrouw. Ze had last van de buurvrouw en van spelende kinderen. Ze was tegen alles wat anders was. Ze kreeg drie kinderen – Maarten was de oudste – die zielsveel van haar hielden, maar het lijkt alsof die liefde vooral eenrichtingsverkeer was.
Een bange, diepgelovige, behoudsgezinde, afstandelijke, humorloze grijze muis, gespeend van elk vermogen tot zelfreflectie, empathie of kritisch denken. Heeft Maarten ’t Hart zijn beminde moeder echt zo willen neerzetten? Of mag je, voorzichtig, de conclusie trekken dat de vrouw die uit de verhalen van de begenadigd schrijver tevoorschijn komt, niet dezelfde is als die de liefdevolle zoon voor ogen heeft?
Magdalena begint met de geboorte van ’t Harts moeder, en eindigt met haar dood. Deze delen zijn geschreven als een historische biografie, maar het middenstuk bestaat uit losse verhalen zoals je die in familiekring vertelt. Weet je nog, die keer dat pa en ma dachten dat wij ontvoerd waren? Of toen we stiekem naar de tandarts gingen – pa en ma vonden het beter als je snel een kunstgebit had. Het ongelooflijke van het geloof komt voorbij, waarbij ’t Hart keer op keer de ongerijmdheid van de bijbel aan zijn moeder voorlegt. Zijn eigen geloof kreeg een flinke deuk toen hij het logistieke aspect van de ark van Noach bestudeerde. Hoe kreeg de Heere al die beesten op één dag in de ark, dat moet welhaast aan lichtsnelheid geweest zijn.
Er zit veel humor in het boek, maar ook veel drammerigheid, bijvoorbeeld als ’t Hart het heeft over alle werken die hij las om meer kennis te verwerven over de Tweede Wereldoorlog, of over de moeite die het kost om met het openbaar vervoer van punt A naar punt B te reizen. Sommige onderwerpen worden uitgewerkt als waren het essays. Dit alles maakt Magdalena tot een allegaartje. Een allegaartje over een - laten we wel wezen - niet bijster boeiende vrouw en de relatie met haar zoon. Als die zoon geen beroemde schrijver was geweest, had de wereld nooit iets vernomen over Magdalena ’t Hart. Met alle respect voor deze vrouw die leefde in haar tijd, in haar omgeving en omstandigheden, die net als wij moest roeien met de riemen die ze had: het zou geen groot gemis geweest zijn. Magdalena is aardig om lezen, maar geen hoogvlieger.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Gerd Boeren
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
