Boetedoening in de Italiaanse bergen

Anna huurt een ezel en samen trekken ze de Italiaanse bergen in. De top van de Monterosso, dat is de bestemming. Overnachten doet ze in een tentje en ze leert al snel dat de natuur niet altijd even idyllisch is. Anna en de viervoeter lijken het prima met elkaar te kunnen vinden, al heeft het dier al snel zijn eigen idee over de route die ze moeten volgen. Koppig als een... ezel, juist.  

Een beetje opzoekwerk leert dat de Monterosso (de Roteck in het Nederlands) meer dan 3000 meter hoog is en deel uitmaakt van de Ötztaler Alpen in Zuid-Tirol. We bevinden ons met andere woorden in het uiterste noorden van Italië. De beschrijvingen van het landschap zijn erg gedetailleerd en de schrijfstijl is bijzonder verzorgd. Dat geldt niet alleen voor de tocht door de bergen, maar ook voor de vele flashbacks doorheen het boek. Al heel snel komen we te weten dat Anna is opgegroeid in de buurt van Utrecht en dat haar broertje Jens is overleden. Anna voelt zich schuldig over zijn dood en wil boete doen. Of dat schuldgevoel al dan niet terecht is, mag de lezer zelf uitmaken.  

Auteur Liesbeth Goedbloed (1981) is Nederlandse en volgde Taal- en Cultuurstudies aan de Universiteit van Utrecht. In 2004 bracht ze samen met Rien van den Berg de gedichtenbundel Het was voorspeld uit. Ze heeft een column in een landelijke krant en is volgens de informatie op haar website dichter, psalmenrijmer, winkelbediende en balkontuinier. Broeder Ezel is haar romandebuut.  

Halverwege het boek zien we een plotse omslag in het verhaal. Aanvankelijk rechttoe rechtaan, dan plots doorspekt met religieuze overdenkingen en bijbelcitaten. Anna blijkt streng christelijk opgevoed en de God die zij heeft leren kennen is er een die geen genade kent. Niemand heeft haar verteld dat een liefhebbende God zonden vergeeft en dus denkt Anna zelf een offer te moeten brengen, boete te moeten doen. Een aantal bijbelteksten zal bij menig lezer niet bekend zijn, waardoor het boek wellicht een stuk minder toegankelijk wordt. In dat religieuze kader kunnen we ook de vele dieren plaatsen die in het verhaal opduiken. De slang, de hagedis en de sprinkhaan, allemaal staan ze wel symbool voor iets en begeleiden ze Anna op haar tocht. Verhalende stukken wisselen af met momenten van reflectie. De scheiding tussen droom en realiteit is niet altijd even scherp. Op die momenten wordt de tekst regelmatig poëtisch, maar zelfs dan blijft die vlot leesbaar.  

‘Over een dag of drie zou ze gereinigd en geheiligd afdalen van de berg naar de aarde. Dan zou ze eindelijk haar leven kunnen leven, en niet langer een onheilige en een zondaar zijn. De ezel zou haar schuld wegdragen en zijn geur zou opstijgen naar den hoge, een reuke des levens ten leven.’  

Zal Anna met het verleden kunnen afrekenen en de dood van haar broer een plaats geven? Waarom precies wil ze in de bergen boete doen? En wat zijn eigenlijk de plannen, eens de top van de berg bereikt?  

Broeder Ezel is een bijzonder mooi geschreven romandebuut over schuld en boete. De vele bijbelcitaten maken het boek wellicht minder toegankelijk, maar geven wel extra flair aan dit in wezen eenvoudige verhaal.