Grandes is alweer 'grandiosa'

Ze is wereldberoemd in haar thuisland Spanje. Almudena Grandes (1960) wordt ginds door de liefhebbers van literaire romans op handen gedragen. In haar boek De drie bruiloften van Manolita beschrijft ze een aantal interessante en tegelijk ook zwarte bladzijdes uit de Spaanse geschiedenis. Een volumineuze roman (ruim 700 pagina’s) die je urenlang vastgekluisterd gaat houden.

De actie vindt voornamelijk plaats in Madrid tussen de jaren 1940 en 1950. Deze roman wordt neergezet in chronologische volgorde; de flashbacks verwijzen naar de jaren 1930 en functioneren als extra voedingsbodem om het geheel te schetsen en te verrijken. Een hartverwarmend verhaal over armoede en verwoesting in Spanje, over liefde, vriendschap en moed. Een vertelling over het leven zoals het toen was, over het lot, met echte en fictieve personages. In deze historische roman uit Grandes op een ongezouten manier haar kritiek op het regime van de toenmalige dictator Franco. Toch blijft de auteur dit heikele thema constant benaderen op een menselijke manier.

Net achttien jaar jong is Manolita, ze heeft geen enkele interesse in politiek. Slim en bijzonder nuchter is ze wel, maar ze houdt niet van een leven in het middelpunt van de belangstelling. Het meisje wordt geconfronteerd met het overlijden van haar vader en de aanhouding van haar stiefmoeder. Vanaf dat moment wordt Manolita verantwoordelijk voor de opvoeding van haar zusjes en broertjes. Het heersende fascistische regime van dictator Franco neemt haar alle bezittingen af. Ze heeft nog een broer, Antonio; hij is op fanatieke wijze actief binnen het verzet. Om hem te plezieren sluit ze zich alsnog aan bij het verzet; zo maakt ze ook kennis met Silverio die gevangen zit. Totaal onverwacht wordt deze man haar grote liefde. Het meisje zal zich profileren als een sterke spilfiguur in een groep die vol overgave vecht voor de democratie. De dictatuur in Spanje schept uiterst gevaarlijke situaties; je weet immers nooit wie je echte vrienden of je onvermoede vijanden zijn.

“Toen ik in Bilbao aankwam, was het bijna zeven uur in de ochtend, ik had nauwelijks een oog dichtgedaan maar ik had geen slaap. De fysieke vermoeidheid was nog het minste. Het bezoek van moeder Carmen had een veel ergere vermoeidheid doen herleven, de onzekerheid van de slechte tijden, een eindeloze glijbaan van vergeefse hoop en duistere voorgevoelens, en nadat je ervan was afgegleden, had je geen andere keus dan weer naar boven te klimmen, zonder een moment van rust en zonder ooit ergens aan te komen.” In een stevig vertelritme zet de auteur haar karakters neer; alle gebeurtenissen worden steeds duidelijk verklaard.

Grandes geeft een prachtig verhaal weer, waarin waargebeurde feiten voor haar een belangrijke  inspiratiebron zijn. Episodes uit de Spaanse Burgeroorlog tonen overduidelijk aan hoe zwaar het toen was om te kunnen overleven. De auteur weet een menselijk verhaal te brengen door het vermengen van waardevolle historische informatie met geloofwaardige fictie. Het wordt af en toe wel even extreem sentimenteel, toch gaat het verhaal snel weer verder.

Je wordt in deze indrukwekkende roman echter wel overrompeld door tientallen personages. Tijdens het lezen stel je dan ook vast dat een flink aantal van die karakters eveneens een bijnaam en ja, zelfs ook nog een koosnaam zou kunnen hebben. Logisch dat je dan af en toe verward raakt. Om deze reden plaatst de auteur achter in het boek een ruime samenvatting van haar personages.

Een bijzonder boeiende en leerrijke leeservaring. Almudena Grandes is in De drie bruiloften van Manolita alweer ‘grandiosa’.