De auteur is ouder geworden, het boek is jong gebleven

In China is hij intussen uitgegroeid tot een levende legende, zeker sinds hij de Nobelprijs voor Literatuur won in 2012. Mo Yan (1955) kreeg deze prijs vooral om de volgende reden: 'Hallucinant realisme vermengd met volksverhalen, geschiedenis en de actualiteit.' Dit citaat komt uit het juryrapport en verduidelijkt tegelijkertijd heel wat over de inhoud van zijn debuutroman Het rode korenveld. De letterlijke vertaling van de oorspronkelijke Chinese titel van dit boek is eigenlijk De clan van de rode sorghum. De titel van de erg gesmaakte en succesrijke verfilming komt overeen met de titelkeuze van uitgeverij De Geus.

Deze roman uit 1987 werd pas onlangs voor het eerst integraal en direct vanuit het Chinees vertaald naar het Nederlands. Een vorige versie uit 1994 bevatte slechts een gedeelte van het verhaal, een ingekorte versie van een Engelstalige vertaling.

Het Chinese binnenland, ver van de bewoonde buitenwereld, in de jaren dertig van de vorige eeuw. De lokale boeren leiden een bijzonder moeilijk bestaan. De Japanse bezetters voeren een helse strijd; het Chinese verzet zorgt voor het tegengewicht. Tientallen jaren kijkt de kleinzoon van Commandant en rebel Yu Zhan’ao terug op zijn familieverleden. Hij denkt terug aan zijn vader, die zich als jonge knaap  aansluit bij het leger. Liefdevol blikt de kleinzoon terug op zijn oma, die trouwt onder dwang met de zoon van een wijnboer. Alle gebeurtenissen uit die verschrikkelijke periode kleuren de sorghumvelden (korenvelden) dieprood in Noordoost-Gaomi…

“Sun Vijf pakte zijn mes en begon te villen op de plek waar zich de gapende wond op Oom Arhats kruin bevond. Met een zacht suizend geluid werd de ene na de andere incisie gemaakt. Hij deed zijn werk buitengewoon aandachtig. Oom Arhats hoofdhuid liet los. Twee paarsgroene oogbollen kwamen bloot te liggen, en reep na reep vlees…” Dit boek heeft nog maar net de kruissnelheid bereikt als er al een familielid levend wordt gevild… En het horrorgehalte zal verder in de roman nog worden aangeschroefd.

Het rode korenveld is een familiegeschiedenis, waarin de rijke Chinese traditie, mythologie, realiteit en imaginatie aan bod komen. Mo Yan is een uitstekende verteller, hij schuwt echter geen harde taal of gruwelijkheden. Met ingenieuze sprongen voorwaarts en dan weer terug in de tijd zet de auteur zijn verhaal zelf op stelten. Neen, een chronologische volgorde moet je hier niet verwachten. Bijzonder interessante weergave van de gebeurtenissen tijdens twee oorlogen die tegelijk plaatsvinden in China: enerzijds is er de Japanse bezettingsoorlog (1937-1945), anderzijds is er de Chinese Burgeroorlog (1927-1950). Een periode waarin vreselijke armoede en georganiseerde misdaad weelterig tieren, met een horror-effect als een logisch gevolg. In vijf bijzonder vakkundig uitgewerkte hoofdstukken schrijft Mo Yan zijn verhaal neer. Geen onzin, je krijgt de feiten op een keiharde manier voorgeschoteld. De locatie is schitterend: het Chinese binnenland tijdens de eerste helft van vorige eeuw. Het is een periode waarin tradities enorm belangrijk zijn en het belang van bijgeloof niet onderschat mag worden.

Maak kennis met Mo Yan’s debuutverhaal, intussen een klassieker; vanaf nu in een integrale en ongecensureerde versie. Een roman, neergeschreven in een heldhaftige en soms zelfs schurkachtige taal. Een dikke pluim voor Jan De Meyer die een schitterende Nederlandse versie heeft neergezet! Zoals de auteur het zelf duidelijk verwoordt: 'De schrijver is ouder geworden, maar het boek is jong gebleven.' Het rode korenveld behoort tot de wereldliteratuur, maar is niet geschikt voor gevoelige lezers.