Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Geen rock, wel seks en drugs

Guy Doms 27 mei 2016 Hebban Recensent

Mohamed Choukri (1935-2003) leerde pas op zijn twintigste lezen en schrijven. Hij groeide echter nadien uit tot een veelgelezen auteur; zijn werk werd vertaald in veertig talen. Choukri kwam meermaals in opspraak, omdat hij het aandurfde om controversiële thema’s open en bloot uit de doeken te doen. Hij beweerde dan ook dat schrijven voor hem een protest was, geen parade.

Ook in zijn autobiografische debuutroman Hongerjaren, snijdt zijn vlijmscherpe mes in de Marokkaanse samenleving van halverwege de vorige eeuw. Dit boek is voor het eerst verschenen in 1973 en is intussen meer dan een miljoen keer over de toonbank gegaan. Uitgeverij Jurgen Maas bracht onlangs een nieuwe uitgave op de markt, voorzien van een frisse vertaling.

Het verhaal bevat een sublieme beschrijving van het keiharde leven in het vaderland van de auteur. De jonge Mohamed is een straatjongen; hij doet zijn uiterste best om te overleven in een gewelddadige en harteloze omgeving. Hij pleegt kleine diefstallen, komt in aanraking met drank, seks en drugs. De schrijver neemt geen blad voor de mond en geeft ongeremd de dingen weer zoals ze ook werkelijk zijn. Mohamed vertrekt vanuit het gebergte samen met zijn ouders en jongere broertje naar de grote stad Tanger. Daar zullen ze immers erg vlot eten vinden… Niets is minder waar; het leven is daar ook verschrikkelijk en erg bitter. Vader is bijzonder agressief, zeker als hij ladderzat thuiskomt in hun armetierige hut. Zonder enig proces kan vader vrijuit zijn zieke zoon doden. Mohamed verafschuwt zijn vader. De jonge knaap bedelt en steelt voor wat eten, drank, kauwtabak en sigaretten. De wet van de jungle heerst in de stad. Hij ontdekt ook zijn seksualiteit en raakt later bij wijze van spreken verslaafd aan vrouwen. Nadat hij in een cel is beland, krijgt hij via een medekompaan zin om ook zelf te leren lezen en schrijven.

“Soms blijft mijn vader een dag of langer weg. Als hij terugkomt, maken ze ruzie. Meestal moet zij ervoor bloeden. Maar ’s nachts hoor ik ze samen in bed lachen en kreunen van plezier. Ik heb nu begrepen wat ze doen. Ze slapen zonder kleren in elkaars armen. Dat is dus wat hen weer verzoent. Als ik groot ben, heb ik ook een vrouw. Overdag zal ik haar slaan en uitschelden en ’s nachts zal ik het goedmaken, naakt, met een omhelzing. Dit is toch wel een leuk spel… Een spelletje tussen man en vrouw.” Zo vader, zo zoon? De jonge Choukri groeit op in een gezin met een agressieve vader en een hulpeloze moeder. Welk toekomstperspectief heb je dan, als je in dergelijke erbarmelijke situatie volwassen moet worden?

Geen onverstaanbare schrijftaal, geen ingewikkelde stijl, integendeel. Meestal korte en krachtige zinnen, geen moeilijke maar soms wel opvallend ruwe en bijtende woorden. Choukri schetst gedetailleerd het leven van de arme bevolking in Marokko, met alles erop en eraan. Dit in een taal die eigen is aan arme mensen, die hun leven vooral op de straat moeten leiden. Het is helemaal niet moeilijk te begrijpen dat dit boek in Marokko tot in het jaar 2000 op de zwarte lijst stond. Vooral omwille van de expliciete passages die gaan over seks, drank en drugs. Ellende en honger troef in deze merkwaardige roman, met de gevolgen van de kolonisatie door Spanje en Frankrijk als achtergrond. Ruim veertig jaar na het verschijnen van deze autobiografie bewijst Hongerjaren nog steeds zijn waarde als klassieke roman.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Guy Doms

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.