Volumineuze bloemlezing van variabele kwaliteit

Håkan Nesser (1950) - de man met de mysterieuze glimlach en droge humor - is veel meer dan zomaar een doorsnee Zweedse thrillerauteur. Precies zoals een ervaren psycholoog en filosoof, blinkt hij heel vaak uit in het scheppen van de juiste sfeer en het analyseren van zijn personages. Tevens weet hij perfect hoe hij miljoenen fans vast kan kluisteren aan zijn spannende verhalen.

Intrigo, uit het Zweeds vertaald door Bart Kraamer, is niet alleen een café in het centrum van het fictieve stadje Maardam; het is tevens de titel die staat voor een bundel met vijf verhalen. Een tweetal novelles, een duo korte verhalen en de nieuwe inleidende korte roman Tom. Om het plaatje volledig te maken: Intrigo is ook nog eens de verzamelnaam van drie Hollywoodfilms, gebaseerd op een viertal van Nessers verhalen. In het boek zijn geheimen, onwaarheden en verborgen feiten uit het verleden de gemeenschappelijke verbindingsfactoren tussen de verhalen. Ook het bekende café in Maardam als setting is een fundamentele schakel.

“Het onweert. Ze staat voor het raam in de woonkamer en kijkt naar de onrustige hemel. Bedenkt dat die behoorlijk goed weerspiegelt hoe ze zich vanbinnen voelt.”

Hij is pas zeventien wanneer hij verdwijnt, zonder enig spoor na te laten. De politie denkt aan een misdaad en waant hem dood. Tweeëntwintig jaar later duikt Tom plots weer op. Tom is een Nesser pur sang, zoals zijn trouwe lezers hem kennen: beschrijvend, haarscherp en traag. Geen wild geraas onderweg; de auteur neemt zijn tijd. Een verrassende apotheose is de kers op de Zweedse taart. Vervolgens zijn aan zet: Rein, Lieve Agnes, De orchidee uit Samaria en Alle informatie in de zaak.

Elk van de vijf verhalen samenvatten, bespreken en beoordelen zou automatisch leiden tot vijf uiteenlopende en volwaardige recensies. Opmerkelijk is toch wel dat de schrijver niet steeds hetzelfde hoge niveau haalt. Zo is de afloop van Lieve Agnes eerder iets te vlot voorspelbaar. Jammer, het is anders wel een sterk staaltje van psychologisch vakwerk. Nesser schittert pas ten volle als hij zijn vertelling grondig kan uitwerken van a tot z; met een flinke dosis diepgang dus. Intrigo is een volumineuze bloemlezing van variabele kwaliteit.

“Begrijp me goed. Sommige mensen kunnen de grootste stommiteiten begaan en toch met beide benen op de grond terechtkomen. Zelf hoef ik maar één keer te knipogen om me vijfentwintig jaar huwelijk en twee dochters op de hals te halen. Bijvoorbeeld.”
(Uit De orchidee uit Samaria)

De ontelbare fans kijken nu echt wel heel erg uit naar de vertaling van De vänsterhäntas förening. Dit is zijn nieuwe thriller, waarin Nessers dierbare geesteskinderen en tevens goudhaantjes Van Veeteren en Gunnar Barbarotti (eenmalig?) als twee speurneuzen samen de show mogen stelen!