Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Caleidoscopische blik op getroebleerd Europa

Guy Doms 01 mei 2018 Hebban Recensent

In zijn thuisland Tsjechië is hij bijzonder populair. Ginds wordt hij zelfs een supertalent genoemd en men beschouwt Marek Šindelka (1984) als de belangrijkste auteur van zijn generatie. In zijn stijlvol door Edgar de Bruin vertaalde roman Materiaalmoeheid vertelt de schrijver over twee jonge broers, samen op de vlucht voor de oorlog. De jongens bevinden zich in een vreemd land, ergens in Europa.

Amir is de oudste van de twee; de ander is echter wel de grote naamloze held uit het verhaal. Het uiteindelijke doel van hun vluchtroute is een stad in het noorden van Europa. Smokkelaars zijn er verantwoordelijk voor dat de jongens van elkaar gescheiden worden. Afwisselend volgt de lezer de individuele reisroute van elk van de twee protagonisten. Een bloedstollende en helse onderneming die zich afspeelt in koelwagens en goederentreinen. Hun ontsnapping gaat verder over desolate winterse landschappen en wordt afgeremd door prikkeldraad en onbereikbare bedrijfsdomeinen. Zullen de broers dit alles overleven en met elkaar verenigd worden?

Materiaalmoeheid is een tocht vol mensonwaardige omstandigheden. Een controversiële roman ook, die het huidige vluchtelingenprobleem nog maar eens extra en treffend accentueert. Ja, het materiaal – zeg maar het menselijke lichaam - wordt heel erg moe. Nadat eerder de geest, het brein al werd uitgeschakeld. Het imponerende verhaal wordt bijzonder raak beschreven door Šindelka; de lezer ervaart bijna zelf de beproevingen die de twee jongens moeten ondergaan. Kundig gaat de auteur om met zijn voornaamste karakters; heel scherp worden ze weergegeven.

“Hij werd eruit gesjord. Staan kon hij niet. Happend naar adem lag hij op met olie en diesel besmeurd beton. Hij was half gestikt, alles om hem heen tolde. Zijn hoofd bonkte, het voelde alsof zijn schedel openbarstte, een dreunende pijn, alsof een pomp in de schedelholte bezig was bloed ritmisch op te zuigen en het nergens kwijt kon.”


Het is vooral het fysieke leed, waarbij de wenkbrauwen meermaals worden opgetrokken. Hoe voelt het om langdurig gepijnigd te worden, ondergedoken in een onnatuurlijke houding onder een… motorkap van een rijdend voertuig? Al snel weet je dan dat dergelijke situaties heel wat lijfelijke en mentale problemen veroorzaken.

“Een lege vrachtwagen. Donker. Vrieskou. De vrachtwagen stopte met een schok. Er klonk een lange sis, een zucht, en het geraas van de motor stopte.”


Het afwisselende staccato ritme steekt fraai af tegen de vloeiende schrijfstijl en de mooi geconstrueerde zinnen, waarmee dit boek is geschreven is. Dialoog is eerder zeldzaam in de roman; de klemtoon ligt op het beschrijven en op de vertelling. Constant houdt stilist Šindelka de vinger aan de pols; geen sprake van eentonigheid. Ook zijn woordkeus is in geen enkel geval monotoon.

In Materiaalmoeheid krijg je een caleidoscopische blik voorgeschoteld op een getroebleerd Europa, waarin de lucratieve vluchtelingensmokkel en het bekampen ervan centraal staan.

9

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Guy Doms

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.